* 5  مرداد  در دفاع مقدس

* آغاز عملیات غرورآفرین «مرصاد» در منطقه اسلام‏آباد غرب (1367 ش)
اشاره:
گروهک منافقین در پی حملات عراق به خاک میهن اسلامی و عقب‏نشینی‏های موقت رزمندگان اسلام، با تصور این‏که پذیرش قطعنامه 598 ناشی از جدائی ملت و دولت است، به خیال واهی، فرصت را غنیمت شمرده و سعی در رسیدن به اهداف پلید خود نمود. منافقین با جمع‏آوری دیگر ضد انقلابیون سرخورده، از کشورهای مختلف اروپایی، نیرویی به استعداد تقریبی 15 هزار نفر فراهم کرده و با بهره‏گیری از جنگ‏افزارهای اهدائی صدام و دیگر اربابان خود، حمله خود را
از غرب کشور به خاک جمهوری اسلامی ایران آغاز کردند.
نیروی هوائی عراق با حمایت مقدماتی، آنها را برای ورود به عمق خاک ایران و
در نهایت، فتح تهران، ترغیب می‏کند.
با این اتحاد شوم، قسمت‏هایی از اراضی میهن اسلامی مورد تجاوز قرار می‏گیرد.
ملت سلحشور و مسلمان ایران، پس از اطلاع از تجاوز منافقین به میهن اسلامی، به خروش آمده و به جبهه‏های جنگ اعزام می‏شوند. سرانجام عملیات مرصاد در پنجم مرداد ماه 1367،
با رمز مبارک یا علی(ع) و به منظور مقابله با منافقین در منطقه اسلام‏آباد و کرند غرب در استان کرمانشاه، آغاز گردید.
منافقین خلق، خوشحال از پیروزی‏های مقدماتی و در یک اقدام عجولانه، راهی باختران (کرمانشاه) شده و به خیال باطل خود، قصد حرکت به سمت تهران و سرنگونی نظام جمهوری اسلامی ایران را نمودند.
رادیو منافقین، با ارسال پیام به مردم باختران، از آنها می‏خواهد که زمینه را برای ورود ارتش
به اصطلاح آزادی‏بخش مهیاء سازند و آماده جذب در گردان‏ها و لشکرها باشند.
از آن طرف رزمندگان اسلام در 34 کیلومتری باختران، ناگهان راه را بر ستون‏های منافقین می‏بندند و واحدهای زرهی رزمندگان، در
یک اقدام متهورانه، تعداد زیادی از ادوات سنگین زرهی منافقین را هدف قرار داده و به آتش می‏کشند. جاده باختران - اسلام‏آباد در
همان لحظات اولیه، انباشته از ادوات سوخته شده می‏شود و عکس‏العمل سریع رزمندگان، منافقین را به فراری مفتضحانه وادار می‏سازد. این عملیات در روز بعد نیز با حمله هوانیروز ارتش جمهوری اسلامی ایران با سرکوبی شدید منافقان ادامه یافت و دشمن را دچار شکست سخت و سنگینی نمود.
بدین ترتیب، منافقان شکست خورده، در
این تجاوز نابخردانه، متحمل تلفات و
خسارات عظیمی شدند که بیش از
120 دستگاه تانک، 400 دستگاه نفربر،
90 قبضه خمپاره‏انداز 80 میلی‏متری،
150 قبضه خمپاره‏انداز 60 میلی‏متری و
30 قبضه توپ 106 میلی‏متری منهدم شد. علاوه بر آن ده‏ها دستگاه تانک، نفربر، خودرو و نیز صدها قبضه سلاح سبک و نیز مقادیری تجهیزات پیشرفته الکترونیکی و مخابراتی به غنیمت نیروهای اسلامی درآمد. در این عملیات، 4800 نفر از منافقان نیز کشته و زخمی شدند.

*  5  مرداد  در گذ ر تاریخ

* مرگ «محمدرضا پهلوی»
در قاهره (1359 ش)

اشاره:
محمدرضا پهلوی در چهارم آبان ماه 1298 ش
در تهران به دنیا آمد. پس از تأسیس سلسله پهلوی توسط رضاخان میرپنج، وی به عنوان ولیعهد انتخاب شد و این مقام را تا سال 1320 ش بر عهده داشت. با ورود متفقین به ایران و برکناری وتبعید رضاخان به آفریقای جنوبی، دولت‏های استکباری که محمدرضا را مهره‏ای آرام و مطیع دیدند، او را به سلطنت ایران نشاندند. از این پس، محمدرضا به عنوان پادشاه ایران، سلطنت خود را آغاز کرد.
تا قبل از کودتای 28 مرداد 1332،
نفوذ انگلستان در کشور بیشتر بود، ولی
پس از کودتا، آمریکا به عنوان قدرت اصلی در مملکت، شاه را به هرطرف که منافع آن دولت طلب می‏کرد، می‏کشاند. با آغاز حرکت انقلاب اسلامی در خرداد 1342، شاه،
با قساوتی تمام، مردم را به خاک و خون کشید و رهبر انقلاب اسلامی را در 13 آبان 1343 به تبعیدی ناخواسته فرستاد.
پس از این تبعید، محمدرضا پهلوی یکه‏تاز میدان حکومت ایران شد و به دیکتاتوری خود محور بَدل گشت. در طول این سالیان، ساواک هرگونه مخالفتی را با شدت سرکوب می‏کرد و مستشاران آمریکایی در تمام ارکان کشور نفوذ کرده بودند. شاه برای تثبیت بیشتر مقام خود،
در سال 1350 جشن‏های 2500 ساله شاهنشاهی ایران را برگزار نمود و عده زیادی از سلاطین و رؤسای جمهور و نمایندگان کشورها در آن شرکت کردند. هزینه این جشن‏ها در رسانه‏های غربی بازتاب بدی پیدا کرد و آنان ضمن نشان دادن فیلم‏های جشن، گوشه‏هایی از زندگانی رقت‏بار جنوب تهران را به نمایش گذاشتند. اقدامات اسلام ستیزانه محمدرضا پهلوی در سال‏های بعد شکل گسترده‏تری
به خود گرفت و حتی تاریخ هجری شمسی را به تاریخ مجعول و موهوم شاهنشاهی بدل ساخت. در اواخر سال 1356، و پس از درج مقاله اهانت‏آمیز علیه امام خمینی، امواج توفنده
انقلاب، بار دیگر پایه‏های پوسیده نظام شاهنشاهی را در بر گرفت.
در این میان شاه سعی کرد با اقدامات عوام فریبانه، خشم مقدس ملت ایران را فرو نشاند.
از این رو با برکناری نخست‏وزیر و دستگیری
برخی از مهره‏های سرشناس پهلوی، درصدد بود تا تقصیر را برگردن آنها بیندازد. وقتی این تلاش‏ها به جایی نرسید، محمدرضا خود در صفحه تلویزیون ظاهر شد و
نطقی استرحام‏آمیز ایراد نمود و خطاب به مردم گفت که صدای انقلاب شما را شنیدم. او همچنین از مراجع تقلید ملتمسانه درخواست کرد که مردم را هدایت نمایند و قول همه‏گونه آزادی داد. ولی نه دولت نظامی و نه نطق شاه، بازدارنده روند انقلاب نبود.
در این حال محمدرضا شاه که برای خود چاره‏ای جزء سرکوب و کشتار نمی‏دید، دست به
ارتکاب جنایات متعددی زد. این کشتارها مانع از سقوط رژیم ستم‏شاهی نگردید و پس از فرار مفتضحانه او سرانجام در 22 بهمن 1357،
طومار سلطنت ننگین پهلوی و 2500 سال حکومت شاهنشاهی در هم پیچیده شد.
شاه که چند هفته قبل از پیروزی انقلاب، ماندن در ایران را صلاح نمی‏دید، در 26 دی 1357،
از کشور خارج شد و پس از ماه‏ها آوارگی، سرانجام در پنجم مردادماه 1359 ش در قاهره پایتخت مصر در میان غُربَت و بیماری و کوله‏باری از جنایت و وحشی‏گری
به اسلاف خود پیوست.

* رحلت آیت‏الله «سید جواد حسنی خرمشاهی» عالم مشهور کرمانشاه (1375ش)
اشاره:
آیت‏الله سیدجواد حسنی خرمشاهی از عالمان نامدار کرمانشاه، در خاندانی که نسبشان به امام حسن‏مجتبی(ع) می‏رسید، در سال 1284 ش (1325 ق) به دنیا آمد. وی در کودکی پدرو مادرش را از دست داد و تحت سرپرستی و کفالت آیت‏الله آقا رحیم آل آقا، روحانی بزرگ شهر قرار گرفت. سید جواد، تحصیلات خویش را در مکتبخانه آغاز کرد و پس از آن به فراگیری علوم دینی پرداخت. وی در کنار شاگردی در محضر بزرگان،
به مطالعه مداوم احادیث و اخبار و تاریخ و تفسیر همت گماشت و بر غنای معلومات خویش افزود. از آن پس، خدمات دینی خود را
با تألیف، تبلیغ دین، امامت جماعت و ارشاد مردم
آغاز کرد و بیش از پنجاه سال بر اریکه منبر و در جایگاه وعظ، مردم مسلمان را از بیانات خویش بهره‏مند نمود.
مسجد آیت ‏الله خرمشاهی در زمان
جنگ تحمیلی و هشت سال دفاع مقدس (با نام
مسجد میر عبدالباقی) از بزرگ‏ترین مراکز
کمک رسانی به جبهه‏های نبرد بود و خود او نیز با وجود کهولت سن در جبهه‏ها حاضر می‏شد و
با حضور خویش، روحیه بیشتری
به رزمندگان اسلام می‏داد.
از این عالم وارسته تألیفاتی چند به یادگار مانده
از جمله: مفاتیح آیات قرآن، کتاب انسابِ سادات، فرهنگ لغت قرآن و دیوان اشعار.
آیت‏الله خرمشاهی سرانجام پس از عمری
نزدیک به 92 سال در پنجم مرداد 1375 ش برابر با 9 ربیع الأول 1417 ق درگذشت و
در کرمانشاه به خاک سپرده شد.

* اقامه اولین نماز جمعه رسمی جمهوری اسلامی ایران در تهران
به امامت آیت ‏الله طالقانی
(1358 ش)
اشاره:
روز جمعه پنجم مرداد سال 1358 برابر با سوم ماه مبارک رمضان سال 1399 ق،
اولین نماز جمعه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به امامت مرحوم آیت‏الله سیدمحمود طالقانی در دانشگاه تهران برگزار شد.
امام خمینی(ره)، چند روز قبل از
این تاریخ، این مهم را به ایشان سپردند و حکم برپایی و اقامه نماز جمعه را صادر فرمودند. واگذاری این تکلیف عظیم و سنگین توسط
رهبر فرزانه انقلاب در حساس‏ترین بُرهه از زمان
انقلاب اسلامی برعهده آیت‏الله طالقانی که
زبان گویایی برای بازگویی حقائق و رسوا نمودن دشمنان انقلاب داشت، امر خطیری بود.
جمعیت انبوه و میلیونی که از نخستین ساعات بامداد این روز از نقاط مختلف شهر تهران به دانشگاه و خیابان‏های اطراف هجوم آورده بودند، با مشاهده امام جمعه، تکبیرگویان، حمایت خویش را از رهبری امام خمینی(ره) و نهضت الهی ایشان اعلام داشتند.
با آغاز اقامه نماز جمعه، گروهک‏های مغرور و منافق که برای فریفتن مردم و برای واژگون نشان دادن مسائل و به انحراف کشیدن انقلاب، دست به تبلیغات بسیار عظیم و خطرناک و حساب شده زده بودند، ناگهان با یک معجزه بزرگ الهی- اسلامی روبرو شدند و نقشه‏های خود را نقش برآب دیدند. اتحاد و اجتماع صفوف نمازگزاران نماز جمعه، توطئه‏های حساب شده و ترتیب یافته منافقان را خنثی ساخت و حیله و تزویر آنان را در هم شکست. شیاطین و منافقین در همه جا راه یافتند اما در صفوف
به هم پیوسته نماز رسوخ پیدا نکردند. سرانجام از همین صفوف نماز جمعه بود که مشت‏های گره کرده به سوی منافقان و احزاب و گروهک‏های مغرور و مستکبر و
از خدا بی‏خبر نشانه رفت و آنان را متواری و نابود ساخت. نماز جمعه پس از پیروزی انقلاب، همواره محلی برای هوشیاری و آگاهی‏بخشی به مردم و نیز مکانی برای تزکیه نفس و خشوع و خضوع در برابر ذات خداوندی بوده و هست.

* تولد هوشنگ پزشک نیا، نقاش معاصر ایرانی (1296ش)

* صدور پیام قدردانی امام خمینی(ره) از ملت ایران (1357ش)
اشاره:
امام خمینی(ره) در پیامی به ملت ایران ضمن قدردانی از مردم که با مناسبت
حوداث اخیر از برگزاری مراسم جشن
ماه شعبان خودداری کرده بودند،
جنایات رژیم را تشریح کردند و ادامه مبارزه را ضروری دانستند.

*  تظاهرات مردمی پس از مراسم بزرگداشت درگذشت
شیخ احمد کافی (1357ش)
اشاره:
با حضور جمعیتی حدود 10 هزار نفر و سخنرانی آقای یاسینی در مهدیه برگزار و در پایان ضمن برپایی تظاهرات تعدادی از شیشه های چندین بانک، سینما و فروشگاه شکسته شد. در ادامه این تظاهرات در ساعت21، جمعیتی حدود 2 هزار نفر
قصد حمله به کلانتری بخش 17 تهران را داشتند که با مداخله مأموران متفرق و حدود 15 نفر دستگیر شدند.

* ابوالفتح میرزا سالارالدوله با دو هزار سوار و پیاده
وارد کرمانشاه شد و
ضمن تلگراف تند و سختی به مجلس خواستار سلطنت
محمدعلی میرزا شد(1290ش)
*  29 رمضان  در گذر تاریخ

* وفات «محمد
بن حسن شیروانی»
عالم بزرگ مسلمان(1098 ق)
اشاره:
محمد بن حسن شیروانی، فقیه، محدث، متکلم، حکیم و جامع معقول و منقول بوده و در این علوم بسیار مُتِبَحِّر به شمار می‏رود. او را به علت کثرت استعداد و اصابت رَأی، به وَحیدُ العَصر، سُلطانُ الحُکما
و المُتَکَلِّمین نامیده‏اند. اثباتُ النبوةِ و الامامة، اصول الدین و شرح تهذیب شیخ طوسی
از آثار وی می‏باشد.
وی سرانجام در 65 سالگی در اصفهان درگذشت و در مشهد به خاک سپرده شد. لازم به ذکر است که علامه شیروانی داماد ملامحمد تقی مجلسی و معروف به
ملامیرزا است.

* درگذشت «ابن فرات» فقیه و مورخ مصری(807 ق)
اشاره:
ابن فرات فقیه، مورخ و خطیب مصری
در سال 735 ق در قاهره به دنیا آمد و از
اوان نوجوانی در طلب علم برآمد. خصوصیات برجسته‏ی ابن فرات، شیفتگی وی به تاریخ بود، به طوری که همواره
به تألیف مطالب تاریخی اشتغال داشت. مهم‏ترین اثر این مورخ مسلمان، تاریخ الدُوَلِ و المُلوک نام دارد که به تاریخ ابن فرات نیز مشهور است. او در این اثر، حوادث و وقایع
قرون ششم تا هشتم هجری قمری را
به نگارش درآورده است. اسماءُ الصَّحابه و تاریخُ العِباد و البِلاد از دیگر آثار اوست.

وقوع غزوه‏ ی «حنین»
به فرماندهی
پیامبر بزرگ اسلام(ص)(8 ق)
اشاره:
پس از فتح مکه به دست مسلمانان،
گروهی از قبایل اطراف مکه به منظور مقابله با لشکر اسلام متحد شدند.
خبر اجتماع این قبایل به رسول خدا(ص) رسید و آن بزرگوار برای درهم شکستن مقاومت مشرکان، سپاهی تجهیز کرد و
به سوی حنین حرکت فرمود.
در این نبرد ابتدا مسلمین شکست خورده و روی به عزیمت نهادند، اما با تدبیر و تلاش رسول اکرم(ص) و یاران وفادارش همچون علی(ع)، بار دیگر فراریان برگشتند و
طی نبردی سهمگین، دشمنان را شکست دادند. بعد از شکست دشمن، غنائم
بسیار زیادی نصیب سپاه اسلام شد. پس از این پیروزی، سپاه اسلام برای تعقیب دشمنان به سوی طائف حرکت کرد.

* تولد دانشمند کم نظیر
و عالم بزرگوار شیعه «علامه حلّی» (648 ق)
اشاره:
ابومنصور حَسن بن سدید الدین یوسف بن زین الدین علی بن مطهّر حلی، ملقب به
آیت الله، جمال الدین و فاضل و معروف به علامه و نیز علامَةُ الدَّهر، در شب 29 رمضان 648 ق
از خاندانی پاک‏سرشت در شهر حله در عراق به دنیا آمد.
پس از فراگیری مقدمات، به محضر
عالمان بزرگواری همچون محقق حلی،
خواجه نصیرالدین طوسی، کاتبی قزوینی و
سید بن طاووس و... راه یافت و به مدارج عالی علمی رسید.
وی پس از درگذشت محقق حلی، در حالی مرجعیت مسلمانان را به عهده گرفت که تنها 28 سال از عمر شریف او می‏گذشت و
این امر حاکی از نبوغ و شخصیت والای اوست که در این سنین، تمام دانش‏ها و
فضائل اخلاقی و کرامت‏های معنوی را کسب کرده و به مقام شامخ مرجعیت نائل
گشته بود.
مورخان، عصر علامه‏ی حلی را
دوره‏ی توسعه‏ی فقه شیعه و پیشرفت دانش در سراسر جهان اسلام دانسته‏اند.
زیرا وی اُلجایتو فرمانروای مغولی را به پذیرش
مذهب تشیع تشویق کرد که این امر در رواج مذهب تشیع بسیار مؤثر بود.
علامه حلی برای نشر علوم اسلامی،
تلاش خستگی‏ناپذیری انجام داد.
او نخستین فقیهی بود که ریاضیات را واردِ فقه نمود و فقه استدلالی را تکامل بخشید. کشفُ المَقال فی احوالِ الرِّجال، تبصِرَةُالمُتعَلِّمین، تَذکِرَةُالفُقهاء، الأَسرار و
ده‏ها کتاب ارزشمند دیگر از
آثار وی می‏باشد.
علامه حلی در 21 محرم سال 726 ق
در 78 سالگی بدرود حیات گفت و
در نجف اشرف مدفون شد.

* 27  جولای  در گذر تاریخ

* در گذشت «جان دالتون» دانشمند بزرگ بریتانیایی (1844م)

* کشف ماده انسولین (1921م)

* اختراع دوچرخه در آلمان (1779م)

* اعدام «ماکسیمیلیان روبْسْپیر» یکی از رهبران
انقلاب کبیر فرانسه (1793م)

* درگذشت
«میخائیل لِرْمانتوف»
شاعر برجسته روسی (1841م)

* مرگ «فیودور تیوتْچِفْ»
شاعر و ادیب مشهور روسی (1873م)

* امضای قرارداد ترک مخاصمه و پایان جنگ خونین دو کره (1953م)

* روز ملی «روسیه سفید» (بلاروس)

* در گذشت جیوسووی کاردوچی ادیب و شاعر ایتالیائی(1853م)