* 22  اسفند در گذر تاریخ

*ارتحال فقیه و عالم دینی، آیت ‏اللَّه «میرزا هدایت اللَّه وحید گلپایگانی» (1352ش)
اشاره:
آیت‏اللَّه میرزا هدایت اللَّه فرزند ملامحمد جواد وحید گلپایگانی در سال 1269ش (1308ق) در قریه گوگد گلپایگان به دنیا آمد. وی مقدمات و سطوح را در زادگاهش نزد پدر فرا گرفت. آن گاه راهی اراک شد و از محضر آیت‏اللَّه شیخ عبدالکریم حائری یزدی و دیگر استادان بهره برد. آیت‏اللَّه وحید گلپایگانی همزمان با ورود آیت‏اللَّه حائری یزدی به قم و تاسیس حوزه علمیه، به همراه استاد راهی این شهر شد و به مدت ده سال دیگر، از مباحث فقه و اصول ایشان بهره‏مند گردید. او به هنگام تبعید جمعی از علمای نجف به ایران نیز، مقداری از دروس خارج را نزد آیت‏اللَّه سیدابوالحسن اصفهانی آموخت. پس از درگذشت پدر، آیت‏اللَّه وحید گلپایگانی به امر و تشویق آیت‏اللَّه حائری راهی گلپایگان شد و پس از تاسیس حوزه علمیه گلپایگان، خود به تدریس در آنجا همت گماشت. ایشان پس از سالیانی، همزمان با ورود آیت‏اللَّه بروجردی، به قم در سال 1323ش، رهسپار آنجا شد و در حلقه درس ایشان حاضر گشت. آنگاه به تهران رفت و تا پایان عمر به مدت نزدیک به سی سال به انجام وظایف دینی و تدریس در مدرسه عالی سپهسالار پرداخت. آیت‏اللَّه وحید بهبهانی سرانجام در بیست و دوم اسفند 1352ش برابر با هفدهم صفر 1394ق در تهران درگذشت و در قبرستان شیخان در قم مدفون گردید.


* تأسیس «بنیاد شهید انقلاب اسلامی»
به فرمان امام خمینی (1358ش)
اشاره:
هدف از تشکیل نهاد انقلابی بنیاد شهید، رسیدگی و صیانت از خانواده‏های شهدای گرانقدر انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی است. البته این مسأله در تاریخ معاصر ایران، سابقه دارد. زیرا پس از قیام 15 خرداد 1342، گروهی از روحانیان مبارز و افراد نیکوکار به دستور حضرت امام، در جهت رسیدگی به خانواده‏های معظم شهدا عمل می‏کردند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی به فرمان امام خمینی(ره) برای رسیدگی به مسائل رفاهی، مادی، معنوی و فرهنگی خانواده معظم شهیدان، این بنیاد تشکیل یافت که با آغاز جنگ تحمیلی و بیشتر شدن تعداد شهدا، وظیفه و تکلیف بنیاد شهید سنگین‏تر شد. احیا، حفظ و ترویج فرهنگ ایثار و شهادت‏طلبی، زنده نگه‏داشتن یاد شهیدان و حفظ آثار آنان، تجلیل و تکریم از خانواده‏های معظم شهیدان، جدیت در امور فرهنگی خانواده‏های شاهد، خوداتکایی و قانونمند کردن ارایه خدمات به آنان و بسیج امکانات نظام به منظور پراکندن عطر ملکوتی شهادت در جامعه، محور فعالیت‏های این نهاد مقدس است. در سال 1382 بنیاد شهید انقلاب اسلامی با ستاد رسیدگی به امور آزادگان ادغام شده و سازمانی به نام بنیاد شهید و امور ایثارگران زیر نظر رئیس جمهور ایجاد شد.

* درگذشت «استاد حسین گُلْ گلاب» نویسنده، مترجم و موسیقی‏دان معاصر (1363 ش)
اشاره:
حسین گل گلاب فرزند میرزا مهدی خان مصور الملک، نقاش و عکاس دوره قاجار، در سال 1274 ش در تهران به دنیا آمد. وی از سال 1298 تا 1307 ش تدریس علوم طبیعی در مدرسه دارالفنون را عهده‏دار شد و دوازده جلد کتاب در رشته علوم طبیعی تألیف نمود. گل گلاب بعدها به معاونت دانشکده علوم و ادبیات منصوب گردید و به دریافت درجه دکترا در رشته علوم نائل شد. وی از 1314 به هنگام تشکیل فرهنگستان ادب فارسی به سبب تخصص در معادل‏یابی در رشته‏های علمی به عضویت پیوسته این مؤسسه برگزیده شد و در 1315 به سردبیری فرهنگستان رسید. دکتر گل گلاب همچنین به کار ترجمه و موسیقی علاقمند بود و چندین اثر از او در این زمینه به جای مانده است. وی موسیقی می‏دانست و سرود هم می‏ساخت. او با انجمن موسیقی ملی در زمینه تصنیف و سرود همکاری داشت و از جمله سرودهای ساخته شده توسط این استاد می‏توان به «ای ایران ای مرز پرگهر» و «آذربایجان» اشاره کرد. از این نویسنده و هنرمند آثار متعددی به جای مانده که تاریخ طبیعی، جغرافیا و گیاه‏شناسی از آن جمله‏اند. استاد گل گلاب به هنگام فوت 89 سال داشت.
* ارتش ترکیه کودتا کرد و دولت سلیمان دمیرل سقوط کرد(1349ش)

* نام وزارت اصلاحات اراضی به تعاون و امور روستاها تغییر کرد(1349ش)

* هلیکوپتر ژاندارمری کردستان سقوط کرد. سرتیپ ابراهیمی و سرهنگ فرید کشته شدند (1349ش)
* عباس آرام سفیر ایران در چین شد (1350ش)
* نامه ای تهدید آمیز از سوی عده ای ناشناس از طریق پست برای شهردار بخش آستانه اشرفیه ـ استان گیلان ـ ارسال شد. (1356ش)
اشاره:
در این نامه از شهردار خواسته شده بود تا نسبت به جمع آوری پرچم هائی که به مناسبت سالگرد زادروز رضاخان نصب گردیده، اقدام نماید.

*  11  جمادی الاول درگذر تاریخ

* فتح شهر بغداد توسط معزالدوله
 آل بویه (334 ق)
اشاره:
در زمان آل بویه، بغداد، در دست غلامان ترک بود و آشفتگی اوضاع آن شهر به آل بویه فرصت داد که به بغداد حمله کند. بنابراین معزالدوله در سال 334 ق بغداد را محاصره کرد و به زودی بر آن شهر دست یافت و المستکفی باللَّه خلیفه‏ی عباسی را بر کنار کرد و پس از کور کردن وی، المطیع للَّه را به خلافت نشاند. از این پس احمد معزالدوله از طرف خلیفه به لقب امیرالامراء ملقب گردید.

* درگذشت «علی بن عیسی رُمانی» از علمای معتزله (382 ق)
اشاره:
ابوالحسن علی‏بن عیسی‏بن علی رمانی، فقیه، ادیب، نحوی، معتزلی، در اصل از سامراء و متولد بغداد، نزد ابن اخشید، زجاج، ابوبکربن درید و ابوبکر بن سراج تلمّذ نمود. ابوالقاسم تنوخی و ابومحمد جوهری از شاگردان وی به حساب می‏آیند. حدود صد تألیف برای او شمرده‏اند. می‏توان وی را در ردیف ابوسعید سیرافی و ابوعلی فارسی دانست. از آثار اوست: اکوان المعلوم و المجهول، شرح سیبویه، الاشتقاق الصغیر.

* تولد عالم شهیر و دانشمند بزرگ ایرانی خواجه نصیرالدین طوسی(597 ق)
اشاره:
محمد ابوجعفر مشهور به خواجه نصیرالدین طوسی معروف به محقق طوسی و استاد البشر در طوس زاده شد. پس از آن که عطش علمی وی در زادگاهش برطرف نگردید راهی نیشابور گردید و از اساتید آن سامان بهره گرفت. بعدها به ری، اصفهان و قم و سرانجام به عراق عزیمت نمود و خوشه چین معارف آنان گردید. محقق طوسی پس از حمله‏ی وحشیانه‏ی مغول به ایران، به دعوت یکی از حکام فرقه‏ی اسماعیلیه راهی قُهِستان شد و در مدت 26 سالی که در این قلعه‏ها به سر برد، کتاب‏های متعددی را به رشته‏ی تحریر درآورد. پس از حمله‏ی مغول، هلاکوخان وی را در شمار بزرگان خود قرار داد و خواجه با استفاده از این موقعیت از قتل عام مردم، علما و نیز ویران ساختن اماکن علمی و فرهنگی جلوگیری می‏نمود. خدمات گسترده‏ی خواجه بسیار وسیع و در سطوح مختلف انجام گرفته است. سرانجام این عالم نستوه در 18 ذی قعده 673 ق در بغداد وفات یافت و در جوار مرقد مطهر حضرت امام موسی کاظم(ع) در خاک آرمید.

* شهادت فقیه شیعه «حسن بن محمد سکاکینی» به جرم شیعه بودن (744 ق)
اشاره:
حسن بن محمد بن ابوبکر بن ابوالقاسم دمشقی همدانی معروف به سکاکینی، از اکابر علمای امامیه در قرن هشتم هجری می‏باشد. سکاکینی در چندین علم متبحّر و استاد بود. موافق آنچه از ریاض العلماء نقل شده است. به واسطه تهمت و مفتریات مشهودی که به وی نسبت دادند، قاضی شرف‏الدین مالکی، به واجب القتل بودن او حکم داد. سرانجام وی را در سوق الخیل دمشق به شهادت رساندند.
* 13 مارس در گذر تاریخ

* تولد «گابریل دانونْزیوْ» نویسنده شهیر ایتالیایی (1863م)

* کشف «پلوتون» دورترین سیاره منظومه شمسی (1930م)

* کشتار اهالی روستای حسینیه توسط صهیونیست‏های مسلح (1948م)

* مرگ «فرانسیسکو گویا» نقاش معروف اسپانیایی (1828م)

* تولد «جورج سفریس» نویسنده و شاعر یونانی (1900م)

* تولد «ژوزف پریستْلی» دانشمند انگلیسی و کاشف اکسیژن (1733م)