آجيل و خشكبار قابليت آلودگي به سموم قارچي نظير آفلاتوكسين را دارند.
واحدهاي صنعتي با توجه بهوجود پروانههاي بهداشتي، ضوابط و دستورالعملهاي وزارت بهداشت، ملزم به اندازهگيري آفلاتوكسين روي محصولاتشان هستند اما در محصولات سنتي آجيل و خشكبار كه بهصورت باز و فلهاي عرضه ميشود، اين اندازهگيريها صورت نميگيرد و محصولات توليدي قابل رديابي نيستند. آجيل از آن دسته مواد غذايي است كه همه ما عادت كردهايم آن را به شكل باز يا بهاصطلاح فلهاي خريداري كنيم. شايد شما هم مثل خيليهاي ديگر اصلا روحتان خبر نداشته باشد كه ميشود آجيل را به شكل بستهبندي شده و داراي پروانه بهداشتي تهيه كرد.
البته خيليها هم اين نكته را ميدانند اما با اين وجود ترجيح ميدهند كه خريد خود را به شكل فلهاي انجام بدهند و براي اين كارشان هم دلايل متعددي دارند، از جمله اينكه آجيل باز ارزانتر از انواع بستهبندي شده است، ميشود آن را به حداقل ميزان دلخواه خريداري كرد، ميشود آن را قبل از خريد، مزه و امتحان كرد و ديگر هيچ هزينه اضافي هم بابت بستهبندي آن پرداخت نميشود.
اما واقعيت چيز ديگري است. شرايط نگهداري، نحوه تهيه و فرآوري، ميزان و نوع رنگ بهكار رفته و بسياري از عوامل ديگر وجود دارند كه در سلامت آجيل نقش تعيينكنندهاي ايفا ميكنند. تهيه آجيل بستهبندي شده و داراي پروانه بهداشتي به اين معني است كه خريدار ميتواند از بابت اين جوانب، آسودهخاطر باشد.
انواع آجيل داراي ويتامينهاي گروه B، A ، C، پتاسيم، روي، كلسيم، مس، آهن، سلنيوم، پروتئينها، قندها و چربيهاي گياهي هستند كه همگي در سلامتي قلب و عروق، پوست و سيستمهاي مختلف بدن مؤثرند. در طب سنتي و گياهي براي تكتك انواع آجيل خواص درماني فراواني ذكر شده است اما مصرف افراطي آجيل بهدليل داشتن طبيعت گرم ميتواند موجب بروز بيماريها و مشكلات كبدي، گوارشي و پوستي شود.
انواع آجيل كهنه و مانده بهدليل داشتن چربيهاي فاسد شده سلامتي را به خطر مياندازند. اگرچه مصرف افراطي آجيل بهدليل آنكه داراي نمك و چربي زيادي است ميتواند موجب افزايش چربيها و فشار خون شده و سلامت قلب و سلامت عمومي را به خطر اندازد.
توصيه ميشود هنگام خريد آجيل به تازگي آن توجه داشته باشيد. آجيل تازه نبايد هيچگونه بوي نامطبوعي داشته باشد؛ نه بوينا، نه بوي ماندگي، نه بوي تند و نه بوي ترشيدگي. به ظاهر آجيل خوب دقت كنيد. وجود حفره يا كپكزدگي از نشانههاي كهنگي آجيل است. اگر در ميان آجيل، بقاياي حشرات مرده يا زنده را ديديد، بدانيد كه آجيل كهنه و فاسد است.
پس دادن رنگ، نشانه غيربهداشتي بودن آجيل است. طبق دستورالعملهاي مقامات بهداشتي، به كار بردن هر نوع رنگ، حتي رنگهاي مجاز خوراكي، در توليد آجيلها ممنوع است. سعي كنيد آجيلي را كه انتخاب ميكنيد شور نباشد و كمتر بو داده شده باشد. نگهداري طولاني مدت آجيل بو داده سبب ايجاد مسموميت، استفراغ، درد در ناحيه شكم و اختلال در عملكرد كبد ميشود.
از خريد پستههاي لب خندان خودداري كنيد چون براي انجام اين كار، آنها را در ظرف آبگرم ميريزند تا پستهها حسابي باد كنند و بعد بلافاصله آنها را در ظرف آب سرد ميريزند تا به قول خودشان، پوست پسته بتركد. اما اين شوك حرارتي (اختلاف دماي ناگهاني) روي كيفيت پسته تأثير منفي ميگذارد و علاوه بر آن، موجب نم كشيدن پسته ميشود.