30 بهمن- 19 ربیع الثانی-19 فوریه
دفاع مقدس در گذر تاریخ
* شهادت شهید مهدی شرع پسند (1362ش)
اشاره:
شهید مهدی شرعپسند، سال ۱۳۳۳ش در شهر کرج چشم به جهان هستی گشود. مهدی در سال ۱۳۵۲ش با موفقیت مدرک دیپلم را میگیرد و همان سال به سربازی اعزام میشود. در طول سربازی، احساسات مذهبی و نیز تقید او نسبت به انجام واجبات دینی، موجب بدرفتاری عوامل سرسپرده ارتش نسبت به او میشود. از طرفی مهدی نیز طی مدت سربازی، به ماهیت رژیم ستمشاهی پی میبرد. او در سال دوم سربازی، از هر فراغت و فرصت مناسبی که بهدست میآورد، به مطالعه و تقویت بنیه فکری و عقیدتی خود میپردازد و از حیث سیاسی نیز به برخی مسائل آگاهی مییابد. مهدی پس از پایان سربازی، مدت دو سال بهطور پیگیر و جدی به مطالعه کتابهای عقیدتی و سیاسی میپردازد و پس از آن برای دستیابی به سرچشمه علوم دینی، به شهر مقدس قم عزیمت مینماید. وی همزمان با فراگیری معارف دینی، الفبای مبارزات سیاسی را نیز فرامیگیرد. هنگامی که مردم مسلمان قم به رهبری و هدایت روحانیت مبارز، علیه رژیم طاغوتی شاه قیام میکنند، مهدی گمشدهاش را مییابد. او با شور انقلابی و بصیرت دینی که داشت، مصمم به صف انقلابیون مسلمان میپیوندد. از آن پس، لحظهای از پای نمینشیند و از پخش کتابهای مذهبی، به حرکتهای نظامی و سیاسی روی میآورد. مهدی به گسترش انقلاب، مبتنی بر اصول اسلامی، اصرار میورزد و در این راه، از هیچ تلاشی دریغ نمیکند. مهدی بهخاطر فعالیتهای انقلابیاش، توسط عوامل رژیم فاسد دستگیر و به مدت دو هفته بازداشت و تمام کتابهایش نیز مصادره میشود. پس از آزادی، جدیتر از گذشته، به فعالیتهای سیاسی خود ادامه میدهد. وی با اوجگیری مبارزات مردمی انقلاب اسلامی، به مبارزات خود شدت میبخشد و با تشکلهای مختلف، در شکلگیری و هدایت راهپیماییهای مردمی، نقش مهمی ایفا میکند... با پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی، تلاش و امید مهدی دوچندان گشت بهطوریکه بعد از مدتی فعالیت در کمیته انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۸ش به فرمان امام و مقتدایش، خمینی کبیر (ره)، وارد سپاه پاسداران شد و همزمان، مسئولیت بسیج شهرستان کرج را نیز به عهده گرفت. پس از حمله ناجوانمردان بعثی به خاک جمهوری اسلامی ایران، مهدی ماندن را جایز ندانست و خود را آماده پذیرش مسئولیتهای بزرگتر و سختتر نموده، راهی جبهههای غرب و جنوب شد. در غرب، فرماندهی گروهی از دلاورمردان کرج را بر عهده داشت و توانست به یاری دوستانش، سنندج را از لوث ضد انقلاب پاکسازی نماید. فرماندهی گردان و مسئولیت عملیات تیپ المهدی (عج)، فرماندهی تیپ سلمان فارسی از لشگر ۲۷ محمد رسولالله (ص) و سرپرستی عملیات تیپ نبیاکرم (ص) و... از جمله خدماتی است که این شهید بزرگوار در حق سپاه اسلام و انقلاب ارائه نمود. در این مدت، بارها مجروح شد و بعد از بهبودی نسبی دوباره به میدان مبارزه بازگشت. اطرافیانش با هر درجه و سمتی او را فرماندهای خوشخلق، شجاع، مهربان و متواضع یافتند و بهحق شهادت تنها پاداش این مردان خداست. آری! در عملیات والفجر ۵، روز سیام بهمنماه سال ۱۳۶۲ هجری شمسی بود که روحش زائر حریم الهی گردید و زهرا و محمدمهدی را برای ما زمینیان به یادگار گذاشت. شهید شرعپسند همیشه میگفت: «نمازتان را اول وقت بخوانید و غیبت نکنید. خدا را همواره ناظر و پشتیبان خود ببینید. دست بر دامان اهل بیت (ع) دراز کنید و ظهور آقا امام زمان (عج) را از پروردگار بخواهید. شما سربازان اسلام هستید نباید سختیها ضعیفتان کند. فراموش نکنید که خدای مهربان در مشکلات و سختیها انسان را تنها نمیگذارد. بدانید این سینهای که تکیهگاه قنداق تفنگ است، هر اندازه بیشتر سرشار از ایمان و توکل و اعتقاد به حقانیت اسلام و انقلاب باشد، تأثیرگذارتر است و بدانید اگر شهید شدید ایزد منان عباداتتان، جهادتان و قیامتان را پذیرفته است.»... شهید مهدی شرعپسند، فروتنی را با بردباری گره میزد و با وجود تحمل سختیها و پذیرفتن مسئولیتهای خطیر، از نام و عنوان پرهیز میکرد. تحت هیچ شرایطی از مطالعه غفلت نمیکرد. به دوستان و همرزمانش توصیه مینمود که همواره مطالعه کنند. او عاشق بسیجیان بود و در کنار آنان احساس آرامش میکرد. یکبار که مجروح شده بود، مجبور شد مدتها در بیمارستان بستری شود، اما تاب دوری جبههها و بسیجیان را نداشت و بهبودنیافته، به جبهه بازگشت.
30 بهمن در گذر تاریخ
* گشایش سفارت فلسطین در محل سابق سفارت اسرائیل در تهران، پس از پیروزی انقلاب (1357ش)
اشاره:
روز ۳۰ بهمن ۱۳۵۷ به فاصله یک هفته پس از پیروزی انقلاب اسلامی در مراسمی با حضور یاسرعرفات رهبر سازمان آزادیبخش فلسطین ، سفارت فلسطین در تهران در محل سابق سفارت اسراییل گشایش یافت.
* رحلت فقیه بزرگ و عالم مجاهد آیت اللَّه «میرسیدعلی آیت نجف آبادی» (1321ش)
اشاره:
عالم مجاهد آیتاللَّه میرسید علی آیت نجفآبادی در سال 1247ش (1287ق) در نجف آباد اصفهان به دنیا آمد. ایشان بعد از سن بیست سالگی در اثر حادثهای، به علم و دانش علاقهمند شد و وارد حوزه علمیه اصفهان گردید. وی در اصفهان از محضر استادانی همچون: سید محمد فشارکی، سید ابوالحسن جلوه و سید مهدی نحوی استفاده برد و پس از آن رهسپار نجف اشرف گردید. آیت اللَّه نجف آبادی در نجف از محضر استادان بزرگی همچون: سید اسماعیل صدر، میرزا محمد تقی شیرازی، حاج آقا رضا همدانی، آخوند ملا محمد کاظم خراسانی و سید محمد کاظم یزدی کسب فیض کرد و در مدت کوتاهی با طی مراحل رشد، در فقه، اصول، فلسفه و عرفان و اخلاق به مقام تبحّر و استادی رسید. وی از آن پس عازم اصفهان گردید و حلقه درس خود را تشکیل داد. آیتاللَّه نجفآبادی یکی از مشهورترین استادان حوزه اصفهان در دوره سرکوب این پایگاه دینی توسط رضاخان بوده است. ایشان به فریضه امر به معروف و نهی از منکر اهمیت خاصی میداد و با حاکمان مستبد محلی و خوانین زورگو مبارزه میکرد. همچنین در مقطعی که ایران توسط بیگانگان اشغال شد، آیت اللَّه نجف آبادی با خودکامگی روسها مجاهده و مبارزه زیادی کرد؛ در نتیجه خانهاش توسط اوباشِ تحریک شده و مزدوران و مأمورانشان غارت شد و خودش نیز در کنسولگری شوروی در اصفهان زندانی گردید. در آن ایام که در اثر حضور متفقین در ایران، قحطی و گرانی بیداد میکرد، ایشان و عالم دیگر اصفهان، میرسید حسن چهارسوقی، ابتکاری به خرج داده و مشترکاً طی اعلامیهای از مردم مسلمان و بازاریان متمکن خواستند در نقاط مختلف شهر، انجمنهای خیریه تشکیل داده و از بینوایان، بیکاران و گرسنگان، حمایتِ برنامهریزی شده کنند. این برنامه در بین مردم بسیار مؤثر واقع شد؛ به گونهای که اغلب انجمنهای خیریه فعلی اصفهان نیز از بقایای همان انجمنها هستند. در کنار فعالیتهای سیاسی و اجتماعی، حلقه درس آیت اللَّه نجفآبادی، محفل فضلا و فرهیختگان بود و شاگردان نامداری در آن پرورش یافتند که حضرات آیات ابوالقاسم رفیعی مهرآبادی، شیخ احمد فیاض، حیدرعلی صلواتی، سید روحاللَّه خاتمی، سید علی علامه فانی و سید مرتضی پسندیده از آن جملهاند. ایشان مسائل فقه و اصول را به خوبی تجزیه و تحلیل میکرد و در کلام نیز تبحّر وافی داشت. آیت اللَّه میرسید علی آیت نجف آبادی سرانجام در 30 بهمن 1321 ش برابر سیزدهم صفر 1362 ق در 74 سالگی در اصفهان وفات یافت و پس از تشییعی باشکوه، در قبرستان تخت فولاد مدفون گشت. این عالم مجاهد و فقیه سترگ، جدّ مادری شهید دکتر حسن آیت، نماینده مجلس شورای اسلامی در دوره اول و عضو حزب جمهوری اسلامی است که در چهاردهم مرداد 1360 ش توسط منافقین کوردل به شهادت رسید.
* درگذشت خطیب شهیر، حجتالاسلام و المسلمین «حسن کافی» (1379ش)
اشاره:
حجتالاسلام و المسلمین حاج شیخ حسن کافی خراسانی، در سال 1307ش (1347ق) به دنیا آمد. وی پس از طی دوران کودکی، ادبیات و سطوح عالیه را از محضر استادان مشهد همچون: شیخ هاشم قزوینی و محمدتقی ادیب نیشابوری آموخت. ایشان پس از چندی، رهسپار حوزه علمیه نجف اشرف شد و دروس عالی فقه و اصول را از عالمان آن دیار فرا گرفت. حجتالاسلام کافی سپس به مشهد بازگشت و به تبلیغ دین پرداخت. وی در جریان ملی شدن صنعت نفت و مبارزات ضد استعماری مردم ایران، به نمایندگی از آیتاللَّه سید ابوالقاسم کاشانی، به افشای حقایق و روشنگری مردم اشتغال داشت. او در سالهای 1340ش به بعد، در مشهد بر سخنرانیهای روشنگرانه خود افزود و چون به دلیل فشار ساواک، امکان حضور در مشهد را نداشت به تهران مهاجرت کرد و به کار تالیف و تبلیغ و امامت جماعت یکی از مساجد شهر پرداخت. حجتالاسلام کافی در تهران، به حمایت همه جانبه از حرکت امام خمینی(ره) و مبارزه علیه رژیم ستمشاهی پرداخت و با سخنرانیهای مؤثر خویش، نقش ارزشمندی در به ثمر رسیدن انقلاب اسلامی ایفا نمود. وی در این راستا، چندین بار دستگیر شد و به زندان رفت و شکنجههای ساواک را در راه آرمان اسلامی خویش تحمل نمود. ایشان پس از پیروزی انقلاب اسلامی، به دلیل پشتیبانی دائمی از نظام اسلامی، مورد کینه منافقین کوردل قرار گرفت و توسط آنان ترور شد که از این سوءقصد جان سالم به در برد و مجروح گردید. از این خطیب مبارز آثاری نیز بر جای مانده که تعالیمامام حسن(ع) مجتبی، تعالیم امام هفتم در دعا و حدیث، امام رضا(ع) اسوه صراط مستقیم و تعالیم پیامبر اکرم حضرت محمد(ص) از آن جملهاند. آن عالم خدمتگزار سرانجام در سیام بهمن 1379ش برابر با بسیت و چهارم ذیقعده 1421ق در هفتاد و دو سالگی درگذشت و به لقای معبود رسید.
* سقوط هواپیمای نظامی ایران در حوالی کرمان و شهادت 276 نفر از نیروهای سپاه پاسداران (1381ش)
* افتتاح ناوچه جماران با حضور رهبر انقلاب (1388ش)
* اعدام متهمان آتش زدن سینما تاج (1352ش)
*مهندس هوشنگ ثابتی (برادر مقام امنیتی) به سمت مدیر عامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران منصوب شد(1354ش)
*به علت تحریکاتی که جراید کنیا علیه ایران معمول می داشتند روابط دو کشور قطع شد(1356ش)
*روحانیون مبارز خارج از کشور در تشریح اوضاع ایران نامه ای به کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد فرستادند و شاه را مسئول تمام حوادث دانستند(1356ش)
19 ربیع الثانی در گذر تاریخ
* درگذشت «قابسی» دانشمند و فقیه اسلام(403 ق)
اشاره:
علی بن خَلَف قیروانی قابسی، دانشمند، محدث و فقیه مسلمان، در سال 324 ق در قیروان در تونس متولد شد. قابسی در جوانی نابینا گردید، اما با وجود این، احادیث بیشماری را همراه با اسناد مربوط به آنها از حفظ داشت. قابسی همچنین در فقه و اصول از دانشی بسیار بهره داشت. و تالیفاتی در این زمینه از خود به یادگار گذاشته است. از آثار قابسی میتوان به کتاب «المَهد» در موضوع فقه اشاره کرد.
* درگذشت «ابهری» فیلسوف و منجم ایرانی(663 ق)
اشاره:
اثیرالدین ابهری فیلسوف، منجم و ریاضی دان برجستهی ایرانی از مشاهیر حکمای اسلام و از شاگردان امام فخر رازی و کمال الدین بن یونس بود. ابهری بیشتر اوقات عمر خود را به تدریس و تالیف کتاب پرداخت و آثار او باتوجه به صاحبنظر بودن وی در منطق، حکمت، ریاضی و نجوم، از ارزش بسیاری برخوردار است. از این منجم و ریاضیدان ایرانی آثار بسیاری بر جای مانده که از میان آنها میتوان به کتاب اصلاح اصول اُقلیدُس و هدایت الحِکمَه اشاره کرد.
* تولد آیت اللَّه «کرباسی» فقیه فاضل(1180 ق)
اشاره:
آیت اللَّه حاج محمد ابراهیم خراسانی معروف به کرباسی از علمای فاضل اصفهان بود. علوم مقدماتی را در زادگاهش آغازکرد و در حوزهی علمیهی نجف به تکمیل تحصیلات خود پرداخت. آیتاللَّه کرباسی پس از بازگشت به زادگاهش به تعلیم و تدریس مشغول شد و به تالیف آثار متعدد پرداخت. این عالم فاضل که در زهد و تقوا نیز معروف بود، کتب و رسالههای ارزندهای از خود به یادگار گذاشته است که از آن جمله میتوان به اِشاراتُ الاصول و مناسک حج اشاره کرد. آیت اللَّه کرباسی در سال 1262 ق در 82 سالگی در اصفهان دار فانی را وداع گفت.
* آغاز لشکرکشی «محمدشاه قاجار» به هرات در افغانستان(1253 ق)
اشاره:
چون در زمان فتحعلی شاه فتح هرات نیمه کاره رها شده بود و محمدشاه نیز میخواست در فتوحات نظامی شهرتی به دست آورد، لذا چون توان رویارویى با روسها در بازپسگیری ولایات از دست رفتهی قفقاز را در خود نمیدید، قصد تصرف هرات را در سر میپروراند. از این رو در ربیع الثانی 1253 ق به هرات لشکرکشی کرد و آن جا را به محاصرهی خود درآورد. این محاصره با حمایت روسها صورت گرفت و انگلیس که مستعمرهی بزرگ خود یعنی هند را در خطر میدید، دست به تهدید محمدشاه از طریق نظامی زد. تهدیدات پیاپی انگلستان و نیز طولانی شدن زمان محاصرهی هرات، توان ادامهی این کار را از اردوی محمد شاه گرفت. سرانجام محمدشاه باسرشکستگی و بدون هیچ نتیجهای در 18 جمادی الثانی 1254 ق به تهران بازگشت و این عمل موجب سلب حیثیّت ایران گردید.
* رحلت مرجع بزرگوار تقلید و عالم کبیر آیتاللَّه سیدصدرالدین صدر(1373 ق)
اشاره:
آیتاللَّه سید صدرالدین صدر عاملی فرزند سیداسماعیل در سال 1299 ق در خانوادهای اصیل و مشهور به فضل، ادب و تقوا در کاظمین به دنیا آمد. ایشان بعد از عزیمت به کربلا، دروس سطح را در خدمت اساتیدی همچون شیخ حسن کربلایى فرا گرفت. آیت اللَّه صدر در سال 1328 ق راهی نجف اشرف گردید و از محضر آیات عظام: آخوند خراسانی، سید محمد کاظم یزدی و میرزاحسین نایینی بهرهمند شد. در سال 1339 به ایران سفر نمود و حدود شش سال در مجاورت حرم مطهر حضرت رضا(ع) به تدریس و ارشاد پرداخت. ایشان بعد از یک سفر به عراق دوباره به مشهد برگشته و به تدریس و اقامهی نماز در مسجد گوهرشاد پرداخت. آیتاللَّه صدر با پیشنهاد آیتاللَّه العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی مؤسس حوزهی علمیهی قم، به شهر قم آمده و پس از فوت حاج شیخ، به یاری آیتاللَّه سیدمحمدتقی خوانساری و آیتاللَّه سیدمحمد حجت کوه کمرهای، سرپرستی حوزه را به عهده گرفته و به حفظ و توسعهی آن پرداختند. اصول دین، حاشیه بر کفایةُ الاصول و خُلاصةُ الفُصول از جمله تألیفات این مرجع بزرگ دینی است. آیت اللَّه سید صدرالدین صدر، پدر بزرگوار امام موسی صدر، رهبر شیعیان لبنان میباشد. سرانجام این عالم ربانی در 74 سالگی بدرود حیات گفت و در مسجد بالاسرِ روضهی منورهی حضرت معصومه(س) در کنار آیتاللَّه حائری یزدی، به خاک سپرده شد.
19 فوریه در گذر تاریخ
* تولد «نیکلا کوپرنیک» منجم و ریاضیدان معروف لهستانی (1473م)
اشاره:
نیکلا کوپرنیک منجم شهیر لهستانی در 19 فوریه سال 1473م در شهر تورِن لهستان به دنیا آمد. وی در دانشگاههای ایتالیا به فراگیری پزشکی و نجوم پرداخت و پس از چندی به تدریس ریاضی روی آورد. کوپرنیک در طی سالهای بعد و پس از انجام مطالعات نجومی، اعلام کرد که با حرکت چرخشی زمین طی 24 ساعت به دور خود موافق است. او با این عمل، مطلبی را که از قرنهای گذشته مطرح شده بود زنده کرد و باز همان مخالفتها و مشکلات به وجود آمد. ولی کوپرنیک برای این که به زندگی آرام خود ضربهای وارد نشود، چهل سال تمام از انتشار افکار و عقاید خود صرف نظر کرد. در نهایت در اواخر عمر، کتاب بزرگ خود به نام درباره اجسام آسمانی را چاپ و منتشر کرد. این کتاب که عقاید بطلیموس و ستاره شناسان پیشین را رد میکرد، انقلابی در جهان دانش پدید آورد. کوپرنیک با محاسبات دامنهدار خود، مسیر حرکت برخی ستارگان و سیارات را مشخص کرد و کروی بودن زمین را به اثبات رساند. وی همچنین در کتاب خود تصویر کاملی از گیتی را نشان میدهد که خورشید در مرکز و زمین مانند سیارهای به دور آن در گردش است. به دلیل همین محاسبات علمی و نجومی است که کوپرنیک را پدر نجوم جدید به شمار میآورند؛ چرا که برای نخستین بارْ به گردش زمین پی برد و بررسیهای پرارزشی را در این زمینه انجام داد. البته چندین قرن قبل از وی، ابوریحان بیرونی دانشمند مسلمان و منجم ایرانی، ضمن کشف این مسئله، در آثار خود نیز به آن اشاره نموده بود. همچنین کشف این که زمین در هر 24 ساعت یکبار به دور خود میچرخد توسط ابوریحان صورت گرفته است. نیکلا کوپرنیک سرانجام در 24 مه 1543م در هفتاد سالگی درگذشت.
* مرگ «دِنگ شیائو پینْگ» سیاستمدار برجسته و رهبر پیشین چین (1997م)
اشاره:
دِنْگْ شیائو پینْگْ سیاستمدار برجسته و رهبر پیشین چین در روز بیست و سوم سال 1904م در این کشور به دنیا آمد. وی پس از طی تحصیلات مقدماتی، در 16 سالگی برای ادامه تحصیل راهی فرانسه شد و با گرایش به افکار کمونیستی، به حزب کمونیست فرانسه پیوست. پینگ پس از پنج سال به مسکو رفت و با مراجعت به چین، در شمار هواداران مائوتسه تونگ رهبر کمونیستهای چین قرار گرفت. وی در راهپیمایى بزرگ مائو از جنوب تا شمال چین در سال 1934م شرکت کرد و بیش از پیش به مائو، نزدیکی یافت. پینگ پس از حمله ژاپن به چین، مائو را به مشارکت در جنگ بر ضد ژاپن تشویق کرد. او همچنین در جریان جنگهای داخلی چین نیز که به بیرون راندن قوای دولتی و استقرار حکومت کمونیستی در این کشور انجامید نقش موثری ایفا نمود و پس از استقرار رژیم کمونیستی در چین نیز، نزدیک به سه سال وظیفه گسترش حاکمیت رژیم جدید را در جنوب چین بر عهده داشت. دنگ شیائوپینگ در سال 1952م به معاونت نخست وزیری چین و سپس به عضویت دفتر سیاسی حزب کمونیست انتخاب شد. او در سال 1956م، مائو را به انعطاف و تساهل بیشتری در برابر مخالفان و دیگراندیشان تشویق کرد که مورد قبول مائو واقع شد، ولی این سیاست با مخالفت عدهای از عناصر رادیکال حزب که همسر مائو در رأس آنها قرار داشت روبرو گردید. این گروه، در نهایت، مائو را نسبت به دنگ شیائو پینگ بدبین کردند و مقدمات انقلاب فرهنگی چین را در سال 1966م فراهم ساختند. پینگ در آغاز انقلاب فرهنگی چین، دبیر اول حزب کمونیست این کشور بود و یکی از پنج رهبر اصلی چین به شمار میآمد. اما رهبران انقلاب فرهنگی، در ابتدا دنگ شیائو را از مقامش معزول کردند و پس از دستگیری، او را با کلاه بوقی در خیابانها گرداندند. وی چند سال در یکی از روستاها به حالت تبعید به کار پرداخت و پس از آن، خدمتکار یک رستوران شد. با این حال، دوستان وی تلاش زیادی برای اعاده حیثیت او به عمل آوردند تا این که در سال 1973م، به عنوان نخست وزیر چین معرفی شد. با مرگ مائو، دنگ شیائو پینگ از سال 1978م به مدت 12 سال عملاً رهبر بلامنازع چین بود و با این که مقام و عنوان رسمی نداشت، تمام مقامات رهبری در چین با تصویب و صلاحدید او تعیین میشدند. در دوره پینگ، کشور چین، تحولات زیادی را در زمینههای اقتصادی و سیاسی پشت سر گذاشت. گرایش چین به سوی اقتصاد آزاد و گسترش رابطه با غرب نیز از اندیشههای دنگ شیائو پینگ است. ولی پینگْ مرتکب اشتباهات زمامداران مسکو نشد و ضمن انجام اصلاحات اقتصادی در چین، مهار قدرت را محکم در دست گرفت. وی نظام اقتصادی کاملاً بسته و سوسیالیستی این کشور را با برخی اصلاحات اساسی تا حدودی به سوی اقتصاد باز هدایت کرد. در این سالها، چین، در عرصههای بینالمللی، حضور بیشتری یافت و در مناسباتش با کشورهای مختلف، سیاست تشنج زدایى را در پیش گرفت. دنگ از سال 1990م به علت کهولت سن و بیماری، از کلیه مقامهای خود استعفا داد اما تا زمان مرگ، برجستهترین شخصیت چین محسوب میشد. سرانجام دنگ شیائو پینگ، رهبر چین و معمار اصلاحات اقتصادی و سیاسی این کشور در نوزدهم فوریه 1997م، در حالی که بیش از هفتاد سال سابقه فعالیتهای سیاسی در ردههای مختلف حکومتی چین داشت، در سن 94 سالگی درگذشت.
* تولد«آندره برتون» شاعر و ادیب برجسته فرانسوی (1896م) (ر.ک: 28 سپتامبر)
اشاره:
آندره برتون (به فرانسوی: André Breton) (زاده۱۸۹۶ - درگذشته۱۹۶۶) شاعر، نویسنده، پیشگام و نظریه پرداز فراواقعگرا (سوررئالیست) فرانسوی بود.
* مرگ «کنوت هامسون» نویسنده بزرگ نروژی (1952م)