21 بهمن- 10 ربیع الثانی-10 فوریه
* دفاع مقدس در گذر تاریخ
* عملیات تحریرالقدس، در منطقه دربندیخان توسط سپاه (1362ش)
اشاره:
عملیات تحریرالقدس در 21 بهمن ماه 1362 با رمز لبیک یا خمینی در جنوب غربی مریوان و مناطق کوهستانی دربندیخان عراق و به منظور انهدام ماشین جنگی ارتش عراق، پاسخ قاطع به حملات موشکی دشمن به شهر مظلوم و بیدفاع دزفول، گمراه کردن عراقیها از عملیات خیبر و آزادسازی ارتفاعات مهم منطقه شاخ شمیران به اجرا درآمد. نبرد تحریرُالقدس در حالی انجام شد که دشمن، جنگ شهرها را شدت بخشیده بود. این نبرد برای اولین بار به عنوان عملیات مقابله به مثل از سوی جمهوری اسلامی ایران، جواب کوبندهای تلقی شد که با انجام آن، اوضاع جدیدی بر مناطق علمیاتی، حاکم گردید. در این عملیات علاوه برتسلط رزمندگان اسلام به ارتفاعات منطقه، حدود 110 کیلومترمربع از خاک عراق به تصرف ایران درآمد و مقادیر زیادی سلاح سبک و وسایل مخابراتی به غنیمت سپاه اسلام افتاد.
* 21بهمن در گذر تاریخ
* شکسته شدن حکومت نظامی به فرمان «امام خمینی» توسط مردم انقلابی ایران (1357ش)
اشاره:
در آخرین ساعات عمر رژیم پهلوی ژنرالهای رژیم شاه برای به کنترل درآوردن اوضاع، تصمیم گرفتند تا مدت حکومت نظامی را در تهران افزایش دهند. آنها با این اقدام قصد داشتند ضمن جلوگیری از اجتماع مردم، در صورت امکان، حضرت امام خمینی و جمعی از افراد مؤثر در انقلاب را دستگیر نمایند و یا به قتل برسانند. اما رهبر کبیر انقلاب اسلامی، با تیزبینی و موقعشناسی از مردم خواستند که مقررات حکومت نظامی را نادیده بگیرند. مردم انقلابی نیز با آگاه شدن از فرمان حضرت امام به خیابانها ریختند و دامنه درگیریها گستردهتر شد و به سایر مراکز نظامی رژیم پوسیده شاه در تهران و دیگر شهرها تعمیم یافت. این در حالی بود که اغلب نظامیان نیز حاضر به رودررویی با مردم نبودند و بسیاری از آنها به انقلاب پیوستند.
* تصویب لایحه انحلال ساواک و محاکمه وزیران توسط مجلس شورای ملی (1357 ش)
اشاره:
در واپسین روزهای عمر رژیم پهلوی، بختیار آخرین تلاشهای خود را برای بقای رژیم و دولت غیرقانونی خود انجام داد و در 4 بهمن 57 با ارایه لایحههایی به مجلس سنا برای انحلال سازمان امنیتی مخوف شاه به نام ساواک و محاکمه وزیران غارتگر بیتالمال، تلویحاً به وجود حکومت ترس و وحشت و فساد گسترده در رژیم شاه، اعتراف کرد. هدف بختیار از طرح و ارایه این لایحه، کاستن از خشم مردم نسبت به رژیم در این زمان و عوامفریبی بود که ناکام ماند. این لایحه سرانجام در 21 بهمن به تصویب رسید و به عمر سیاه ساواک در ساعات پایانی حیات رژیم پهلوی پایان داد. این سازمان مخوف در طول حدود 22 سال فعالیت خود، هزاران زندانی سیاسی را تحت شکنجههای وحشتناک قرار داد و دهها هزار نفر را روانه بازداشتگاهها و تبعیدگاهها نمود. ساواک به عنوان بازوی امنیتی رژیم پهلوی، نقش مهمی در گسترش جوّ اختناق حاکم بر جامعه داشت و کوچکترین حرکت ضد رژیم را سرکوب میکرد.
* خنثی شدن توطئه کودتای بزرگ نظامیان شاهنشاهی علیه انقلاب اسلامی (1357 ش)
اشاره:
در ساعات پایانی عمر حکومت پهلوی، سپهبد رحیمی فرماندار نظامی تهران، طی دستورالعملی به یگانهای تابعه خود، از آنها خواست تا کلیه رهبران نهضت اسلامی را دستگیر و با هواپیما به یکی از جزایر منتقل نمایند. به همراه این دستورالعمل، اسامی 300 الی 400 نفر که باید بازداشت یا ترور شوند آمده بود که نام حضرت امام خمینی، آیتاللَّه طالقانی و مهندس مهدی بازرگان در رأس آن به چشم میخورد. همچنین تصرف برخی پادگانهای مستقر در تهران نیز در این دستورالعمل عنوان گردید. اما سنگربندی خیابانها توسط مردم انقلابی، حرکت تانکها را ناممکن ساخت و این کودتا با شکست مواجه گردید. بعدها فاش شد که در این توطئه، سران ارتش شاه با همکاری بختیار، قصد داشتند تهران را به توپ ببندند و چهار میلیون نفر را قتل عام نمایند.
* نیروهای مسلح عراقی مرکب از یگان های تانک و پیاده و زرهی با پشتیبانی شدید توپخانه پاسگاه های مرزی ایران را در مناطق باختری مهران و حوالی رضا آباد مورد تجاوز قرار دادند(1352ش)
* مهندس بازرگان در اجتماع کارگران و کارکنان شرکت نفت و شرکت ملی گاز اعلام کرد: (1357ش)
اشاره:
با استقرار دولت موقت، اعتصاب شرکت نفت پایان یافت که در موقع خود دستور لازم داده خواهد شد.
* فرماندار نظامی تهران و حومه اعلامیه شماره 40 را انتشار داد و اعلام نمود،(1357ش)
اشاره:
ساعات منع عبور و مرور در تهران را افزایش داد و رفت و آمد از ساعت 16/30 تا 5 بامداد ممنوع اعلام کرد.
* به دنبال صدور اعلامیه شماره 40 فرمانداری نظامی اعلامیه شماره 41 را صادر نمود. (1357ش)
اشاره:
در این اعلامیه آمده بود: فرمانداری نظامی تهران و حومه به حکم وظیفه و مسئولیت سنگینی که به عهده دارد نمی تواند در مقابل عملیات ضد انسانی و وحشیانه عناصر اخلالگر و فریب خورده بی تفاوت بماند. علیهذا بدین وسیله ساعات منع عبور و مرور شبانه را تا ساعت 12 روز یکشنبه 22 بهمن سال 1357 تمدید می نماید.
* به دنبال اعلامیه های شماره 40 و 41 فرمانداری نظامی از طرف امام پیام مهمی انتشار یافت. (1357ش)
اشاره:
بسم الله الرحمن الرحیم. ملت شجاع ایران، اهالی محترم تهران به طوری که می دانید اینجانب بنا دارم مسائل ایران را به طور مسالمت آمیز حل شود لکن دستگاه ظلم و ستم چون خود را بر حسب قانون محکوم می بیند دست به خیانت زده و شهرهای گرگان و گنبد کاوس به مردم شجاع ایران حمله کرده و کشتار نموده است و در تهران لشکر گارد به طور ناگهانی به نیروی هوائی که به ملت پیوسته است حمله نموده و نیروی هوائی به کمک مردم، شجاعانه آنان را شکست داده اند من این تعرض غیر انسانی عمل گارد را محکوم می کنم. اینان می خواهند با این برادرکشی دست اجانب را در ایران باز نگه دارند و چپاولگران را به موضع خود برگردانند. من با آنکه دستور جهاد مقدس نداده ام و نیز مایلم مسالمت حفظ و قضایا موافق آرای ملت و موازین قانون عمل شود لیکن نمی توانم تحمل این وحشیگریها را بکنم و اخطار می کنم که اگر دست از این برادرکشی برندارند و لشکر گارد به محل خویش بازنگردد و از طرف مقامات ارتش از این تعدیات جلوگیری نشود تصمیم آخرم را به امید خدا می گیرم و مسئولیت آن با متجاسرین و متجاوزین است. من از مردم شجاع تهران می خواهم در صورتی که قوای متجاوز عقب نشینی کردند با حفظ آمادگی و هوشیاری از خدعه دشمن، آرامش و نظم را حفظ کنند ولی مجهّز و مهیّا برای دفاع از اسلام و قوانین مسلمین باشند. اعلامیه امروز حکومت نظامی خدعه و خلاف شرع است و مردم بهیچوجه به آن اعتنا نکنند. برادران و خواهران عزیزم! هراسی به خود راه ندهید که بخواست خداوند تعالی حق پیروز است از خداوند تعالی پیروزی ملت اسلام را خواهانم. والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته روح الله الموسوی الخمینی
* جنگ شدید و موحش بین نیروی هوائی و لشکر گارد آغاز شد و امروز این نبرد به اوج رسید.(1357ش)
* بامداد شهر تهران، تبدیل به میدان جنگ شد و حمله افراد مسلح به کلانتری ها و مراکز انتظامی آغاز گردید(1357ش)
* ستاد امداد سازمان ملی پزشکان تعداد شهداء و کشته شدگان را تا 11 شب 126 تن و تعداد مجروحین را 634 نفر ذکر کرد(1357ش)
10 ربیع الثانی در گذر تاریخ
* وفات کریمه ی اهلبیت، حضرت فاطمه ی معصومه(س) در قم (201 ق)
اشاره:
حضرت فاطمهی معصومه(س)، خواهر گرامی امام رضا(ع) در سال 173 ق در مدینه به دنیا آمد. ایشان بانویى سخنور، معلمی توانا و در زهد و تقوا برجسته بود. حضرت معصومه(س) یک سال پس از ورود برادرش به خراسان به قصد دیدار وی از مدینه به سمت خراسان حرکت کرد، اما پس از حوادثی که در شهر ساوه برای آن حضرت پیش آمد، بیمار شد. چون حضرت معصومه در شرافت و فضیلت شهر قم احادیثی را از پدران خود شنیده بود، عزم این شهر کرد و پس از هفده روز توقف در قم، به ملکوت اعلی پیوست. آن حضرت در قم مدفون است و آرامگاه با شکوه دختر امام موسی کاظم(ع) در قم، محفل و زیارتگاه مردم ودانشمندان با فضیلت است. همچنین حوزهی مهم علمی و دینی قم در کنار حرم ایشان شکل گرفته است.
* درگذشت «رضا قلی خان هدایت» رئیس مدرسهی دارالفنون (1288 ق)
* به توپ بستن گنبد مطهر حَرم حضرت امام رضا(ع) توسط سربازان روسیه(1330ق)