15 بهمن- 4 ربیع الثانی-4 فوریه
*  15 بهمن  در گذر تاریخ
* گذاشتن سنگ بنای دانشگاه تهران (1313ش)
اشاره:
طرح تأسیس دانشگاه تهران در سال 1313 شمسی به صورت لایحه قانونی به مجلس شورای ملی ارائه شد و پس از تصویب به مرحله اجرا در آمد. دانشگاه تهران از مدارس عالی آن زمان مانند مدرسه عالی طب و مدرسه حقوق و علوم تشکیل می‏شد. این دانشگاه در بدو تأسیس شامل شش دانشکده به نام‏های: علوم طبی، انسانی، تربیتی، سیاسی، اقتصادی و فنی بود و ریاست آن را از سال تأسیس تا سال 1317 شمسی دکتر عیسی صدیق با همکاری دکتر علی اصغر حکمت به عهده داشتند. استقلال دانشگاه تهران از نظر اداری و فنی در زمان وزارت دکتر علی اکبر سیاسی در 1321 ش عملی شد و نخستین بار بر طبق مقررات قانون استقلال دانشگاه، رئیسان دانشکده‏ها از میان استادان و با موافقت نظر و رأی آنان برگزیده شدند. همچنین رییس دانشگاه نیز از میان رییس دانشکده‏ها به رأی شورای دانشگاه انتخاب گردید.
* ترور ناکام «محمدرضا پهلوی» در جریان مراسم سالگرد تأسیس دانشگاه تهران (1327ش)
اشاره:
در روز پانزدهم بهمن 1327 ش، طبق معمول سال‏های گذشته، محمدرضا پهلوی در مراسم جشن سالگرد تأسیس دانشگاه تهران شرکت کرد که با سوء قصد یکی از عکاسان مواجه گردید ولی آسیبی به وی وارد نشد. پس از این حادثه، حکومت نظامی در شهر اعلام گردید و تحقیقات درباره ضارب آغاز شد و نتیجه تحقیقات به این منجر گردید که ضارب از اعضای حزب توده ایران بوده است. از این‏رو حزب توده نیز غیرقانونی اعلام شد و فعّالان آن به زندان افتادند. این ترور، زمینه تأسیس مجلس مؤسسان را برای افزایش اختیارات شاه پدید آورد که در آن، شاه حق انحلال مجلس شورای ملی را به دست آورد. این مجلس در نهایت دو ماه و نیم بعد در اول اردیبهشت 1328 ش گشایش یافت.
* رحلت عالم، فقیه و ادیب بزرگوار، آیت اللَّه «ملا محمد جواد صافی گلپایگانی» (1337 ش)
اشاره:
آیت‏اللَّه آخوند ملامحمد جواد صافی گلپایگانی در سال 1294 ش (1287 ق) در بیت علم و تقوا در گلپایگان به دنیا آمد. وی به اقتضای شوق فطری و سیره خانوادگی، از همان آغاز نوجوانی، به تحصیل علوم دینی روی آورد و پس از اتمام مقدمات و سطح، در محضر حضرات آیات: سید محمد باقردرچه‏ای، میرزا جهانگیر خان قشقایی، حاج‏آقا نوراللَّه اصفهانی، آقا محمدتقی نجفی اصفهانی، میرزا هاشم چهارسوقی خوانساری و شیخ محمدعلی ثقة الاسلام به مدراج بالا علمی دست یافت. آیت‏اللَّه صافی‏که از همدرسان حضرات آیات سید حسین بروجردی، حاج آقا رحیم ارباب و سید ابوالحسن اصفهانی بود، از آن پس به تدریس روی آورد و همزمان به درس آیت‏اللَّه شیخ فضل‏اللَّه نوری در تهران حاضر شد. ایشان پس از آن ساکن گلپایگان گردید و ضمن تدریس و تألیف به ارشاد مردم پرداخت ضمن این که از فعالیت‏های سیاسی نیز غافل نبود. از جمله اقدامات ایشان، می‏توان مبارزه بی‏امان با انحرافات و مفاسد دینی مانند بهائیت و تصوف دروغین، مخالفت با خان‏ها و فئودال‏ها، رویارویی با کشف حجاب و مفاسد دوران پهلوی و احیاء شعائر دینی و بزرگداشت‏های مذهبی نام برد. همچنین از آیت‏اللَّه صافی تألیفات گوناگون بر جای مانده که رساله‏های متعدد فقهی، مصباح الفلاح در 2 جلد در اخلاق، گنجینه گهر در حدیث و دیوان اشعار از آن جمله است. سرانجام آن بزرگوار در شب پانزدهم بهمن 1337 ش برابر با 25 رجب 1378 ق در هشتاد و هشت سالگی در گلپایگان بدرود حیات گفت و پس از تشییع باشکوه در زادگاهش و نیز قم و نماز آیت‏اللَّه بروجردی، در مسجد بالاسر حرم حضرت معصومه(س) مدفون گردید.
* مخالفت بختیار با تشکیل دولت موقت انقلاب (1357 ش)
اشاره:
حالی که پس از ورود امام به ایران، مبارزات مردم با رژیم شاه با سرعت بیشتری به هدف خود نزدیک می‏شد، شاپور بختیار، آخرین نخست‏وزیر این رژیم در مصاحبه‏ای تلاش کرد تا مردم را آرام کند. وی که با تظاهر به دموکراسی و آزادی‏خواهی می‏کوشید مردم را از ادامه انقلاب منصرف کند، در این مصاحبه اعلام کرد که به امام خمینی اجازه نمی‏دهد دولت موقت تشکیل دهد. این در حالی بود که به خاطر تشدید تظاهرات و اعتصاب‏های مردم در شهرهای مختلف، تمرّد و فرار نظامیان از پادگان‏ها و همچنین استعفای پی‏درپی مقامات دولتی و نمایندگان مجلس، کنترل کشور عملاً از دست حکومت خارج شده بود.
* محمد فضائلی از عوامل رژیم در روزنامه کیهان متذکر شد:(1357ش)
اشاره:
تشکیل مجلس مؤسسان اول و تغییر سلطنت قاجار به خاندان پهلوی طبق قانون اساسی صورت نگرفت حتی خلع احمدشاه و حکومت موقّت جانشین او در مجلس عادی به تصویب رسید.
* به دنبال استعفای جواد شهرستانی شهردار تهران به امام خمینی (ره)، یک مقام دولتی گفت: (1357ش)
اشاره:
جواد شهرستانی، شهردار تهران که هم اکنون در پرونده های مربوط به سوء استفاده از خرید کامیون و تریلر برای وزارت راه مورد اتهام و تعقیب است، بدنبال اطلاع از این نکته چون در کابینه های گذشته مشارکت داشته است مورد تعقیب قرار خواهد گرفت. وی از امروز ممنوع الخروج گردید.
* خبرگزاری فرانسه از قول آیت الله شریعتمداری اظهار داشت(1357ش)
اشاره:
که اختلاف نظرهای بین آیات عظام وجود ندارد و نکات جزئی که بین ما وجود دارد در مذاکراتی که در آتیه نزدیک خواهیم داشت مرتفع خواهد شد.
* افتتاح دانشگاه فرهنگیان کشور (1391ش)
* پیام «امام خمینی»(ره) مبنی بر ادامه مبارزه و اعتصابات تا پیروزی نهایی (1357ش)
* واحدهای نظامی عراق به مرزهای ایران تجاوز کردند(1352ش)
* کیسینجر وزیر امور خارجه امریکا به اوپک اخطار کرد که یا نفت را ارزان کنید و یا آماده در هم شکستن قیمت آن باشید(1353ش)

* 4 ربیع الثانی در گذر تاریخ
* تولد حضرت عبدالعظیم حَسنی(ع) (173ق)
اشاره:
یکی از چهره‏های شاخص اصحاب ائمه، حضرت عبدالعظیم حسنی است که در شمار اصحاب امام رضا، جواد و هادی علیهم السلام بوده و مورد تمجید فراوان قرار گرفته است. حضرت عبدالعظیم از نوادگان امام حسن مجتبی(ع) بود که در شهر مدینه به دنیا آمد. آن حضرت فردی پرهیزگار و اندیشمند بود و از ائمه‏ی بزرگوار و هم عصر خویش به طور مستقیم، نقل حدیث کرده است. ایشان در زمان امامت امام هادی(ع) به پیشنهاد آن حضرت برای هدایت مردم به ایران مهاجرت کرد و در شهر ری در نزدیکی تهران کنونی مسکن گزید. آمدن حضرت عبدالعظیم به ری، هم نشانه‏ی وجود تشیع در این شهر بوده و هم خود زمینه‏ای برای رشد دعوت شیعی شده است. حضرت عبدالعظیم احتمالاً در حدود سال 250 هجری به درجه‏ی رفیع شهادت نایل شد.
* تولد «ابوبکر محمد انباری» فقیه و نحوی (513 ق)
اشاره:
ابوبکر محمد انباری فقیه، محدّث، نحوی و لغت شناس بغدادی از نوجوانی به آموختن علوم دینی پرداخت و فراگیری نحو و لغت رانزد پدرش آغازکرد. ابن انباری پس از فراگیری دیگر علوم و دانش‏ها بر کرسی تدریس نشست و شاگردان زیادی در محضر او کسب علم کردند. وی فقیهی برجسته بود و به ویژه درنحو استادی زبردست و کم نظیر به شمار می‏رفت. او هم‏چنین در این مقام ازکلامی گرم وجذاب بهره‏مند بود. منشور الفواید از جمله تالیفات اوست.
* درگذشت «کاتبی قزوینی» دانشمند، حکیم و منجم (675 ق)
اشاره:
ابوعمربن علی شافعی ملقب به نجم‏الدین و معروف به کاتبی قزوینی از علمای رصد و ریاضیات بود. وی از اساتید علامه حلی و قطب الدین شیرازی و از شاگردان خواجه نصیر طوسی است. وی به همراه دیگر عالمان، به فرمان هلاکو خان برای شرکت در عمل رصدخانه‏ی مراغه، احضار شده بود. کاتبی قزوینی به تشیع رغبتی وافر داشت و در حوزه‏ی درس قزوین تدریس می‏کرد. برخی از کتب وی عبارت است از: بحرالفوائد، جامع الدقایق در منطق و... .
* رحلت «تاج العلماء» عالم مسلمان هندی (1312 ق)
اشاره:
سیدعلی محمد بن سلطان العلماء، مشهور به تاج العلماء ازمشاهیر علمای هند بود. او فقیهی عالم، حکیمی متکلم و محدثی آگاه محسوب می‏شد. وی هم‏چنین از ادیان گوناگون آگاهی و اطلاع وسیعی داشت به طوری که با صاحب نظران و بزرگان هر دین به مباحثه می‏نشست. از تاج العلما تالیفات بی‏شماری بر جای مانده که از میان آن‏ها می‏توان به احسن القصص در تفسیر سوره‏ی یوسف و گوهرشب چراغ در فضیلت نماز اشاره کرد.
* نطق تاریخی «سید حسن مدرس» علیه رضاخان (1343ق)
اشاره:
قرار بود که گروه اقلیت مجلس ششم، رضاخان را به خاطر سوء سیاست داخلی و خارجی، قیام و اقدام علیه قانون اساسی و حکومت مشروطه و توهین به مجلس شورای ملی و نیز تحویل ندادن اموال توقیف شده از محکومان به خزانه‏ی دولت استیضاح کند. در صبح روز استیضاح، شهید سید حسن مدرس و اعضای اقلیّت مجلس، بیرون از ساختمان مجلس، مورد ضرب و شتم اوباش طرفدار سردار سپه قرار گرفتند. استیضاح‏کنندگان در اعتراض به این اقدام، در جلسه‏ی بعد از ظهر که طرح استیضاح بررسی شد، شرکت نکردند و در نتیجه، دولت سردار سپه، رأی اعتماد گرفت. از طرفی سردار سپه نیز برای همسو نگاه داشتن گروه‏های درون مجلس، با سران هر یک به طور محرمانه زد و بند کرده و برای اجرای برنامه‏ی آنان، قول مساعد داده بود. مدرس که این جریان را مشاهده می‏کرد، قصد داشت، رابطه‏ی ننگین مجلسیان و سردار سپه را به هم بزند و رضاخان را از اکثریت بیاندازد. بنابراین در روز دهم آبان 1303 ش نطق مفصَّل و تاریخی خود را بیان می‏کند. مدرس در این نطق، از وضع ناگوار کشور صبحت می‏کند. از حکومت مشروطه و استفاده‏ای که ملت باید از آن ببرد سخن می‏گوید. از حکومت سردار سپه و فشارهای غیرقانونی او می‏نالد و به نمایندگان تذکّر می‏دهد که اگر بیش از این بخواهند از چنین حکومتی طرفداری و دفاع نمایند، نه تنها به کشور صدماتی وارد می‏شود، بلکه خودِ آن‏ها، زودتر در معرض خطر قرار خواهند گرفت.

* 4 فوریه در گذر تاریخ
* تولد «آلفرد کبیر» امپراتور بریتانیا معروف به نجیب‏ترین پادشاه انگلستان (848م) (ر.ک: 5 مه)
اشاره:
آلفرد بزرگ (متولد ۸۴۹ - درگذشته ۸۹۹میلادی)، از سال ۸۷۱ تا ۸۹۹ میلادی، پادشاه وسکس واقع در جنوب غربی انگلستان بوده‌است. وی فرزند اتلولف بود. پیش از آلفرد برادرش اتلرد پادشاه انگلوساکسون‌ها بود. آلفرد بزرگ نسبت به اتحاد وسکس با حکومتهای مجاور همت گماشت. سپس در سال ۸۷۱ میلادی موفق شد جلوی حمله دانمارکی‌ها را بگیرد. آلفرد در سال ۸۹۹ میلادی به کشتی‌های دانمارکی حمله کرد و آنها را شکست داد. انگلیسی‌ها او را به صورت فرمانروایی فروتن و بردبار توصیف می‌کنند. پس از مرگ وی اوضاع انگلیس دوباره آشفته شد. در 20 سالگی جنگاوری ورزیده و شوالیهای محبوب بود و روز 27 ژوئن 871 میلادی در 23 سالگی به سلطنت رسید .دوران سلطنت وی سراسر از جنگ با دانمارکیها که به انگلیس حمله کرده بودند پر است .وی روز 5 مه 900 میلادی مرد .
* شکست ارتش روسیه و انگلیس از قوای عثمانی در جریان جنگ جهانی اول(1915م)
اشاره:
در سال‏های دهه اول قرن بیستم، روابط عثمانی با آلمان به تدریج پیشرفت کرد و به همین خاطر دولت عثمانی در سال 1914 به دنبال آلمان، به متفقین اعلام جنگ داد. در نتیجه روسیه و انگلستان به منظور تصرف سرزمین‏های عثمانی با هم متحد شدند. هم‏زمان با عملیات متفقین، تحریکات انگلستان به ویژه در عراق نتیجه بخشید و شریف حسین در عراق علیه حکومت عثمانی قیام نمود و باعث شد تا ضربه شدیدی به دولت عثمانی وارد آید. این در حالی بود که عثمانی‏ها به علت عدم کفایت سیاسی و لیاقت نظامی به طور هم‏زمان در 6 جبهه به جنگ با متفقین مشغول بودند. در این ضمن، اقدامات متفقین برای ورود از راه دریا و خشکی به تنگه داردانل با شکست مواجه شد. هدف اصلی متفقین تصرف شبه جزیره «گالیپولی» و تسلط بر تنگه داردانل بود تا بتوانند ضمن گشودن جبهه جدیدی برای فشار بر متحدین، راه دریایى کمک‏رسانی به روسیه را هموار نمایند. در این عملیات که در 4 فوریه 1915 م رخ داد، قوای متفق در آن ناحیه شکست سختی از ترک‏ها به رهبری مصطفی کمال پاشا خوردند. این، بزرگ‏ترین پیروزی عثمانی‏ها در این منطقه بود و دشمن با تحمل یک‏صد و بیست هزار کشته، مجبور به عقب‏نشینی از آن ناحیه گردید. با این حال، امپراتوری عثمانی در پایان جنگ جهانی اول با توطئه و تحریکات دول استعماری، فروپاشید و امت اسلامی قطعه قطعه گردید.
* تشکیل کنفرانس «یالتا» با حضور سران متفقین در اواخر جنگ جهانی دوم (1945م)
*  زادروز لیندبرگ،هوانورد شهیر آمریکایی (1902م)
اشاره:
چارلز اگوستوس لیندبرگ، هوانورد و مخترع آمریکایی بود که در تاریخ چهارم فوریه سال ۱۹۰۲ میلادی به‌دنیا آمد. لیندبرگ به تاریخ ۲۰ و ۲۱ ماه مه ۱۹۲۷م با یک هواپیمای یک‌موتوره از نیویورک آمریکا برخاست و پس از ۳۳ ساعت و ۲۱ دقیقه پرواز بدون توقف، عرض ۳ هزار و ۶۰۰ مایلی اقیانوس اطلس را طی کرد و در بورژه پاریس در فرانسه فرود آمد. این پرواز نخستین پرواز انفرادی و بدون توقف بین دو قاره آمریکا و اروپا بر فراز اقیانوس اطلس بود که شهرت بسیاری را برای لیندبرگ به‌همراه داشت. حدود پنج سال بعد، پسر خردسال لیندبرگ ربوده شده و به قتل رسید که در روحیه او اثر فراوان گذارد. این رویداد به‌علت شهرت لیندبرگ، معروف‌ترین جنایت دهه ۱۹۳۰م آمریکا لقب گرفت. درد و اندوه ناشی از این واقعه، او را تا پایان عمر‌‌ رها نساخت. لیندبرگ که پدرش در آمریکا نماینده مجلس بود، بعدها وارد سیاست شد و مخالف ورود کشورش آمریکا به صحنه سیاسی جهان و خروج از انزوا بود. او که مدتی را در آلمان به‌سر برده بود، طی بازدید از مراکز هوانوردی آلمان نازی، بار‌ها درمورد خطر قدرت گرفتن نازی‌ها به آمریکا هشدار داده بود. اعطای مدال افتخار توسط دولت آلمان نازی به وی و همین‌طور سخنرانی‌های او درباره لزوم بی‌طرف ماندن آمریکا در جنگ، باعث انتقادات بسیاری علیه لیندبرگ شد. با این حال، لیندبرگ در دوران جنگ جهانی دوم و پس از ورود آمریکا به صحنه جنگ، مانند یک شهروند آمریکایی و به‌عنوان مشاور کمپانی فورد و هم‌چنین شرکت هوانوردی متحده وارد جنگ شد. چارلز لیندبرگ سرانجام، بیست و ششم اوت ۱۹۷۴م در سن هفتاد و دو سالگی درگذشت.
* روز ملی و استقلال «سری‏ لانکا» از استعمار انگلستان (1948م)