اخترک 2020 یک ستاره کوچک معمولی نیست!
میشود گفت که یکی از معدود جرمهای آسمانی اهل مطالعه و کنجکاو، در همسایگی کهکشان راه شیری است که بر حسب اتفاق یک روز وقتی با تلسکوپ نقرهای رنگش که به گفته خودش آدمها تا 1000 سال دیگر هم نمیتوانند یکی مثل آن را بسازند، به سیاره زمین نگاه میکرد، متوجه نشریه دوچرخه شد و شروع به خواندن آن کرد...(البته این را هم بگویم که اخترک 2020 از وقتی که کره زمین را کشف کرده دیگر کار و زندگیاش را ول کرده است و مدام در زندگی و کار ما زمینیها سرک میکشد و گه گاه ایراداتی هم میگیرد!) همینطور که با اشتیاق مشغول خواندن «دوچرخه» بود، از بین مطلبها، توجهش به خبرهای نجومی جلب شد و بعد از کمی تحقیق، فهمید که خوانندگان ما علاقه زیادی به نجوم و اتفاقهایی که در جهان می افتد دارند. آنجا بود که فکری به نظرش رسید و تصمیم گرفت که کار تازهای را شروع کند. از طریق ماهواره ارتباطیاش با ما تماس گرفت و گفت که حاضر است با ما همکاری کند و خبرهای مربوط به فضا و ستارهها را برایمان بفرستد!
این شد که ما هم ستونی را به جناب اخترک 2020 اختصاص دادیم تا هر چند وقت یک بار ما را از اتفاقهایی که در گوشه و کنار کیهان ميافتد با خبر کند و با توضیحات اخترکی خودش، به ما بگوید که آن دور دورها چه می گذرد.
این آخرین گزارش اخترک 2020 در آخرین ماه سال 1388 شمسی است. اين روزها بحث داغي بر سر زبانها افتاده كه باعث شده من بيشتر از قبل به پيچيدگي شما زمينيها پي ببرم. خبري نه چندان علمي كه بسياري از سايتهاي معروف و رسانهها به بررسي و بازتاب آن در سراسر كرهزمين پرداختند. به تازگي شايعهاي به وجود آمده كه بر اساس آن سياره زمين در سال 2012 ميلادي از بين خواهد رفت. وقتي من اين خبر را شنيدم بسيار تعجب كردم و به همين دليل تحقيقات گستردهاي را در اين زمينه آغاز كردم تا ببينيم شما زمينيها كه در بسياري از موارد دانش و هوشتان مرا به حيرت وا ميدارد، چهطور چنين مسئلهاي را عنوان كردهايد و حتي جنبه علمي به آن دادهايد! ماجرا از آنجا آغاز ميشود كه قومي به نام «مايا» ها كه قرنها پيش در امريكاي مركزي زندگي ميكردند، با توجه به تقويم بوميشان پيشبيني كردهاند كه جهان در سال 2012 ميلادي به كلي دگرگون خواهد شد! آنها ادعا كردهاند كه تمام كسوف و خسوفها را پيشبيني كردهاند و تقويم آنها بسيار دقيق و علمي است. البته درباره اين پيشبيني حرف و حديثهاي زيادي مطرح شده است و به همين دليل من به سراغ دكتر پژمان نوروزي مدرس نجوم رفتم و در يك گفت وگوي كوتاه نظر ايشان را در اين زمينه پرسيدم: « اين مسئله از نظر من خندهدار است، اين كه شهاب سنگي تا دو سال ديگر به كرهزمين برخورد ميكند و يا سياره مريخ بعد از تصادف با زمين باعث ازبين رفتن هر دو سياره ميشود، هيچ كدام جنبه علمي ندارند. در واقع بسياري از سايتهاي علمي هم با دامن زدن به اين مسئله و مطرح كردن بحثهاي نجومي، تنها بازار اين پيشگوييهاي افسانهاي را داغ كردهاند كه در نتيجه فيلم و داستانهايي هم در اين باره ساخته شده است.»
شهاب سنگي كه بيشتر از 10سال است دانشمندان آن را بررسي مي كنند
اما خبر بعدی هم باز از سیاره مریخ یا بهرام است. اینطور که پیداست شما زمینیها به این راحتی دست از این سیاره بر نمیدارید! دانشمندان در تحقیقات جدیدی پی بردهاند که در گذشته میکروبهایی در این سیاره وجود داشتهاست. حتماً میپرسید که چهطور چنین چیزی اثبات شده است؛ در واقع نزدیک 10 سال است که گروهی از محققان در تگزاس امریکا، تکه سنگ دو کیلوگرمی را که در سال 1980 میلادی در منطقه آنتارکتیکا – جایی نزدیک قطب جنوب_ کشف شد، بررسی میکنند. در واقع این سنگ بخشی از یک شهابسنگ است که گفته میشود در آن نوعی باکتری معروف به باكتري مریخی زندگی میکند. این مسئله در ابتدا با کمی شک و تردید مطرح شد اما آزمایشهای جدید وجود این باکتریها را اثبات کرده است. آنها در منطقههای ديگري از مریخ هم پیدا شدهاند و این فرضیه را که در گذشته، زندگی در این سیاره وجود داشته است، محکمتر میکنند.
اما برسیم به آخرین خبر اخترکی امسال. پنجم اسفند، روز بزرگداشت خواجه نصیر الدین طوسی و روز مهندسی بود. خواجه نصیر یکی از دانشمندان بنام ایرانی است که فعالیتهای زیادی در علوم مختلف مثل مثلثات، هندسه، زیست شناسی، فلسفه و ...داشته است. اما بخشی از کارهایش که من به آنها علاقهمند شدم، تحقیقات نجومی اوست. یکی از مهمترین آنها ساخت رصدخانه بزرگی در شهر مراغه است که محل گردهمایی و تحقیق ستارهشناسان آن زمان بوده است. به دستور او در نزدیکی این رصدخانه کتابخانه بسیار بزرگی هم ساخته شد که چند صد هزار جلد کتاب در آنجا نگه داري ميشده است. خواجه نصیر جدول دقیقی از چگونگی حرکت سیارهها و ستارهها به دست آورد و آن را در یکی از کتابهایش به نام «زیج ایلخانی» توضیح داد. بررسی حرکت زمین و خورشید و ابداع روش نجومی برای مشاهده آسمان از فعالیتهای اين دانشمند بزرگ بوده است.
همشهري آنلاين- آيدا ابوترابي