1 بهمن در دفتع مقدس
* شهادت شهید غلامرضا صادقیان (1359ش)
اشاره: شهید غلامرضا صادقیان، دوم شهریورماه سال ۱۳۴۲ش در شهیدیه و در یک خانواده متدین روستایی و کشاورز چشم به جهان گشود. غلامرضا، تحصیلات ابتدایی خود را در شهیدیه به پایان رساند و بعد از آن بهعلت فقر مادی از ادامه تحصیل بازماند و به کار بنایی پرداخت تا به این وسیله یاریدهندهای برای خانوادهاش باشد. شهید صادقیان در جریان دستگیری امام جمعه فقید میبد، آیتالله اعرافی توسط ساواک، به یزد رفت و تا زمان آزادی معظمله در آنجا ماند و سپس همراه با امام جمعه به میبد بازگشت. وی همچنین در جریان تشریففرمایی حضرت امام خمینی (ره) از پاریس به ایران، به تهران رفت و چند روز در فرودگاه مهرآباد منتظر امام (ره) ماند، تا اینکه ایشان به ایران تشریف آوردند. در پی شروع جنگ تحمیلی رژیم بعثی عراق علیه نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران، عزم نبرد با دشمنان اسلام و انقلاب مینماید. و در تاریخ چهاردهم آذر ۱۳۵۹ش به جبهه اعزام شد. پدر شهید میگوید که هنگام خداحافظی، به او گفتم: «حالا که تو به جبهه میروی پس ما چه کنیم؟» در جواب گفت: «شماها خدا را دارید و او شما را تنها نخواهد گذاشت...» سرانجام در تاریخ یکم بهمنماه سال ۱۳۵۹ در سن هفده سالگی به درجه رفیع شهادت نائل گردید. و با به خاک سپردن بدن مطهر این شهید، گلزار شهدای شهیدیه شکل گرفت.
* 1 بهمن در گذر تاریخ
* رحلت محدث کبیر شیعه «حاج شیخ عباس قمی» صاحب مَفاتیحُ الجَنان
(1319 ش)
اشاره: آیتاللَّه حاج شیخ عباس قمی در سال 1256 ش (1294 ق) در شهر قم به دنیا آمد. در ابتدا از محضر آیتاللَّه محمد ارباب قمی فیض برد و سپس در 21 سالگی راهی نجف اشرف گردید. وی در نجف از محضر فقیهان بزرگی بهره برد و اجازات متعدد اجتهاد دریافت کرد. شیخ عباس قمی به علت علاقه بسیار به احادیث و اخبار، ملازم خاتمُ المحدثین، علامه میرزا حسین نوری گشت. ایشان از حدود سال 1392 ش (1331 ق) به مدت بیست و دو سال، ساکن مشهد شد و در آنجا به تصنیف و تألیف و تدریس پرداخت. پس از تاسیس حوزه علمیه قم، به دعوت آیت اللَّه شیخ عبدالکریم حائری راهی این شهر شد و مدتی در آنجا اقامت نمود. در محضر پرفیض او، عالمان فرهیختهای پرورش یافتند. مجموعه آثار او متجاوز از هشتاد اثر است که در علوم مختلف به نگارش درآمدهاند. مفاتیحُالجنان معروفترین اثر آن عالم ربانی است. سرانجام وی در اواخر عمر راهی نجف شد و در 1 بهمن 1319ش (23 ذیحجه 1359ق) در 63 سالگی رحلت کرد و در نجف اشرف در جوار قبر استاد خود، میرزای نوری مدفون گردید.
* آغاز درس «ولایت فقیه (توسط حضرت امام خمینی) در نجف اشرف (1348 ش)
اشاره: اول بهمن 1348 ش، سرآغاز سلسله درسهای زیربنایی «ولایت فقیه» یا «حکومت اسلامی» بود که حضرت امام خمینی(ره) بود که در طی دوازده جلسه در مسجد شیخ انصاری ارائه نمودند. این بحث علمی نه تنها حوزههای علمیه و محافل علمی روحانیت را با بیانی مستدل و فقهی به اصل تفکیک ناپذیری دین و سیاست متوجه مینمود، بلکه محیطهای دانشگاهی را نیز با نظام سیاسی اسلام به عنوان یک تئوری کامل و الهی برای حکومت اسلامی آشنا میکرد. سخنان حضرت امام خمینی در این جلسات پس از مدتی تبدیل به کتابی با همین عنوان گردید و علیرغم ممنوعیت و تدابیر شدید ساواک ایران، به طرق گوناگون و مخفیانه به دست مبارزان داخل کشور میرسید.
* حمله مزدوران رژیم طاغوت به دانشگاه تهران (1340ش)
* اعدام انقلابی انقلابی «حسنعلی منصور» (1343ش)
اشاره: تصویب کاپیتولاسیون، افزایش قیمت بنزین و تبعید حضرت امام خمینی(ره) به عنوان نخستین گام اجرای روش حسنعلی منصور در اداره کشور محسوب میشد. لذا، در ساعت 10 صبح روز اول بهمن 1343 هنگامی که حسنعلی منصور قصد ورود به مجلس شورای ملی را داشت، هدف گلوله شهید محمد بخارایی از اعضاء شاخه اجرایی هیئت مؤتلفه اسلامی قرار گرفت و چند روز بعد به هلاکت رسید. فتوای قتل منصور از جانب آیتاللَّه سید محمد هادی میلانی در مشهد صادر شده بود.
* انحلال شورای سلطنت به دنبال استعفای رئیس آن در پاریس، پس از تأکیدات امام خمینی(ره) (1357 ش)
* درگذشت موسیقیدان، خطاط و ادیب معاصر استاد «ابراهیم بوذری» (1365 ش)
* رحلت فقیه جلیل و عالم خدمتگزار آیت اللَّه «مهدی حائری تهرانی» (1379 ش)
* در گذشت دکتر محمد قریب ،بنیانگذار طب نوین اطفال در ایران و از بنیانگذاران بیمارستان مرکز طبی کودکان (1353ش)
* واکنش امام خمینی(ره) پس از جریان قم (1356ش)
اشاره: ملت بیدار ایران در مقابل این مصیبت ها و قضایائی که برای اسلام پیش می آید استقامت می کند، کشته می دهد، هتک می شود، بدون جهت و بدون هیچ مجوزی مردم را به مسلسل بسته اند. امید من این است که تمام جبهه ها با هم همدست و همگام گردند و اگر ملت با تمام ابعادش متحد شود، اسلحه از دست ناصالح ها خلع می شود و شاخ این گاو شکسته خواهد شد
* 19 ربیع الاول در گذر تاریخ
* مرگ «هلاکوخان» ایلخان خونخوار مغول (663 ق)
اشاره: در عهد مغول، شعبهای از این خاندان در ایران دارای یک سلسلهی پادشاهی شد که آن را سلسلهی ایلخانان یعنی خانهای محلّی میگویند. مؤسس این سلسله، هلاکوخان مغول، برادر منگوقاآن است. هلاکو در آغاز ورود به ایران، قصد براندازی فرقهی اسماعیلیه را کرد و پس از تصرف قلعههای این گروه، رکنالدین خُوَرشاه، آخرین شاه اسماعیلی را در 655 ق کُشت. سپس با هدف تسخیر بغداد پایتخت خلافت عباسی، راهی این شهر شد و پس از قتل عام بسیار و کشتار هزاران نفر از مردم و غارت پایتخت عباسیان، خلیفهی عباسی را به قتل رساند. با قتل المستعصم باللَّه، در ماه صفر 656 ق، دولت پانصد سالهی بنیعباس نیز منقرض گشت. از آن پس، شام را تصرف نمود و ولایات آن را غارت کرد. در نهایت، در حالی که هلاکو قصد داشت بر مصر بتازد و شکست سردار خود را در این کشور جبران کند، در آذربایجان به دیار نیستی رفت و در 48 سالگی پس از عمری جنایت و کشتارهای وحشتناک، مُرد.
* رحلت آیت اللَّه میرزا حسن علیاری (1358 ق)
اشاره: آیت اللَّه میرزا حسن علیاری مجتهد عالی قدر و راوی بزرگ مسلمان، در یکی از روستاهای توابع تبریز به دنیا آمد. در جوانی علوم معقول و منقول، ریاضیات و دیگر مقدمات دروس دینی را نزد پدرش فرا گرفت. آیتاللَّه علیاری برای ادامهی تحصیلات دینی به حوزهی علمیهی نجف اشرف رفت و در محضر درس اساتید برجستهی آن حوزه همچون آیات عظام میرزا ابوالقاسم حائری و فاضل شربیانی شرکت کرد و بهرههای فراوان علمی برد. ایشان که از بزرگان علم و ادب و از فقهای اسلام به شمار میرود دارای آثار متعددی است که از جملهی آنها میتوان به کتاب صراطُ النَّجاة و جامِعُ السَّعادَه در دو جلد، اشاره کرد.
*رحلت فقیه جلیل و مرجع کبیر آیت اللَّه «سید صدرالدین صدر» (1332 ش)
اشاره: آیتاللَّه سید صدرالدین صدر عاملی فرزند سیداسماعیل در سال 1260 ش (1299 ق) در خانوادهای اصیل و مشهور به فضل، ادب و تقوا در کاظمین به دنیا آمد و بعد از عزیمت به کربلا، دروس مقدمات و سطح را فراگرفت. آیتاللَّه صدر در نوزده سالگی راهی نجف اشرف گردید و از محضر آیات عظام: آخوند خراسانی، سید محمد کاظم یزدی و میرزاحسین نایینی بهرهمند شد تا به اخذ اجازات اجتهاد از آن بزرگواران نائل شد. آیتاللَّه صدر در سال 1299 ش به ایران سفر نمود و حدود شش سال در مجاورت حرم مطهر حضرت رضا(ع) به تدریس و ارشاد پرداخت. ایشان بعد از یک سفر به عراق دوباره به مشهد برگشته و به تدریس و اقامه نماز در مسجد گوهرشاد پرداخت. آیتاللَّه صدر در نهایت با پیشنهاد آیتاللَّه حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی مؤسس حوزه علمیه قم، به شهر قم آمد و به عنوان جانشین مؤسس حوزه علمیه قم به فعالیت پرداخت. آیتاللَّه صدر پس از فوت حاج شیخعبدالکریم، به یاری آیتاللَّه سیدمحمدتقی خوانساری و آیتاللَّه سیدمحمد حجت کوه کمرهای، سرپرستی آن حوزه شریف را به عهده گرفت و تا زمان ورود آیتاللَّه العظمی بروجردی به قم در سال 1323، به مدت هشت سال به حفظ و توسعه این حوزه پرداختند. ایشان در حوزه علمیه قم، خدمات علمی، مذهبی، اجتماعی و درمانی و بهداشتی شایان توجهی از خود به یادگار گذاشت. همچنین محفل درسی آیتاللَّه صدر به عنوان یکی از مراجع و مدرسان بزرگ حوزه علمیه قم پذیرای صدها فاضل فرهیخته بود و عالمان متعددی در آن پرورش یافتند که برخی از آنان شامل حضرات آیات: سید محمد باقر سلطانی طباطبایی، سید موسی شبیری زنجانی، علی مشکینی، محمد صدوقی، امام موسی صدر و سید رضا صدر و... میباشد. همچنین اصول دین، حاشیه بر کفایةُ الاصول و خُلاصةُ الفُصول از جمله تألیفات این مرجع بزرگ دینی است. آیتاللَّه سید صدرالدین صدر، پدر بزرگوار امام موسی صدر، رهبر مفقود شیعیان لبنان نیز میباشد. سرانجام این عالم ربانی در نوزدهم ربیعالاول 1373 ق در 74 سالگی بدرود حیات گفت و در مسجد بالاسرِ روضه منوره حضرت معصومه(س) در کنار آیتاللَّه حائری یزدی، به خاک سپرده شد.
* 21 ژانویه در گذر تاریخ
* اعدام «لویی شانزدهم» پادشاه فرانسه در جریان انقلاب این کشور (1793م)
* به آب انداختن اولین زیردریایی هستهای جهان در امریکا (1954م)