25دی -13 ربیع الاول - 15ژانویه

* 25 دی در دفاع مقدس

* سالروز عملیات بیت المقدس 2(1366ش)
اشاره:
دسترسی‌ به‌ ارتفاع‌ «گرده‌رش» با عملیات‌ نصر8 میسر شد و امکان‌ عبور از رودخانه‌ «قلعه‌چولان» و ورود به‌ غرب، پیشروی‌ به‌ سمت‌ شمال‌ و جنوب‌ منطقه‌ را فراهم‌ آورده‌ بود، ضمن‌ آنکه‌ با عملیات‌ نصر4 و تصرف‌ شهر «ماووت» نیز امکان‌ اجرای‌ عملیات‌ در جناح‌ چپ‌ منطقه، شامل‌ شرق‌ رودخانه‌ قلعه‌ چولان‌ پدید آمده‌ بود. این‌ نتایج‌ سبب‌ گردید تا شرایط‌ لازم‌ برای‌ اجرای‌ عملیات‌ بیت‌ المقدس‌2 در شمال‌ سلیمانیه‌ فراهم‌ شود. عملیات‌ بیت‌ المقدس‌2 با رمز «یا زهرا(سلام‌ الله‌ علیها») در ساعت‌1 و15 دقیقه‌ 25 دی‌ ماه‌1366 برای‌ آزادسازی‌ ارتفاعات‌ غرب‌ شهر ماووت‌ عراق‌ درمنطقه‌ای‌ به‌ وسعت‌130 کیلومترمربع‌ آغاز شد و در سخت‌ترین‌ وضعیت‌ جوی‌ در میان‌ برف‌ و سرما توسط‌ یگان‌های‌ سپاه‌ ادامه‌ پیدا کرد. یگان‌های‌ خودی‌ علاوه‌ بر مشکلاتی‌ که‌ برای‌ استقرار داشتند، هنگام‌ پیشروی‌ و رسیدن‌ به‌ مواضع‌ دشمن‌ نیز با دشواری‌های‌ بسیاری‌ مواجه‌ بودند، چنان‌ که‌ رزمندگان‌ مسیرهای‌ طولانی‌ را به‌ مدت‌6 تا8 ساعت‌ در میان‌ برف‌ و کوهستان‌ طی‌ می‌کردند و تراکم‌ برف‌ در برخی‌ محورها سبب‌ گردیده‌ بود تا نیروها علاوه‌ بر دشمن، به‌ نوعی‌ با طبیعت‌ و سرمای‌ کشنده‌ منطقه‌ نیز مبارزه‌ کنند. عملیات‌ بیت‌ المقدس‌2 در دو مرحله‌ طرح‌ریزی‌ شده‌ بود. در مرحله‌ اول‌ قرار بود ارتفاعات‌ «یولان»، «دست‌هرمدان»، یالهای‌ «کوجارو» و «الاغلو» تصرف‌ شده‌ و سپس‌ در مرحله‌ دوم‌ پیشروی‌ به‌ سوی‌ کوه‌های‌ «مرکبه» و «قیوان» ادامه‌ پیدا کند. این‌ عملیات‌ گر چه‌ در مرحله‌ دوم‌ متوقف‌ گردید، اما نتایج‌ خوبی‌ را برای‌ رزمندگان‌ اسلام‌ به‌ همراه‌ داشت. در بیت‌ المقدس‌2 بیش‌ از40 ارتفاع‌ از جمله‌ «اورال»، «کلاله»، «هرمدان»، «بین‌ دورا»، «شیخ‌ محمد» و یولان‌ و چند روستای‌ منطقه‌ آزاد شد و دهها دستگاه‌ تانک‌ و نفربر، ده‌ها قبضه‌ خمپاره‌انداز و ضدهوایی، ده‌ها دستگاه‌ خودروی‌ نظامی‌ و مهندسی‌ و2 رادار رازیت‌ منهدم‌ شد. عراق‌ در این‌ عملیات‌5 تیپ‌ و گردان‌ خود را از دست‌ داد و تعداد کشته‌ و زخمی‌ها و اسرای‌ دشمن‌ بالغ‌ بر5400 نفر بود. غنایم‌ این‌ عملیات‌ عبارت‌ بود از15 دستگاه‌ تانک‌ و نفربر زرهی،76 قبضه‌ خمپاره‌انداز و17 قبضه‌ توپ‌ ضدهوایی،75 دستگاه‌ خودرو، تعداد زیادی‌ انواع‌ دستگاه‌های‌ مخابراتی، مقدار زیادی‌ انواع‌ سلاح‌ سبک‌ و مهمات.

* شهادت شهید سیدجواد موسوی (1364ش)
اشاره:
شهید سیدجواد موسوی در سال ۱۳۴۵ش در روستای شنبه‎بازار از توابع شهرستان فومن در استان سرسبز گیلان دیده به جهان هستی گشود و با ندای دلنشین مادر و نگاه‌های عاشقانه پدر در گهواره آرامش گرفت. سیدجواد اگرچه کودکی بازیگوش بود، اما مهربانی‎اش زبان‎زد همگان بود. به‎دلیل شیرین‎زبانی و چابکی‌اش همه او را دوست می‌داشتند. چیزی که در این میان، همگان را متحیر می‌ساخت، نورانیت چهره او بود. سیدجواد در سال ۱۳۶۰ش به عضویت پایگاه بسیج مقاومت اباذر شنبه‎بازار پذیرفته شد و در فعالیت‌های سازمان هلال احمر شهرستان فومن نیز نقش به‎سزایی داشت. در سال ۱۳۶۲ش زمانی که هفده ساله بود، تصمیم گرفت پرنده دل را از قفس تن‌‌ رها کرده و راهی جبهه‎های پیکار حق علیه باطل شود. وی در طول جنگ دو بار مجروح شد و در آخرین مرتبه که به جبهه اعزام شد، به برادر بزرگش گفته بود عید امسال منتظر من نباشید، من دیگر در منزل و در جمع شما نخواهم بود، حلالم کنید و از همگان برایم طلب حلالیت کنید. سیدجواد سرانجام در تاریخ بیست و پنجم دی‎ماه سال ۱۳۶۴ هجری شمسی در سن نوزده سالگی طی عملیات والفجر هشت و از گردان امام حسین علیه‎لسلام لشکر ۲۵ کربلا به‎عنوان خط‎شکن در منطقه عملیاتی اروندکنار حضور داشت که به‎واسطه اصابت گلوله و جراحات شدید از ناحیه پهلو، صورت و دست به جمع یاران کربلایی حضرت سیدالشهدا علیه‎السلام ملحق و به فیض عظیم شهادت نائل گردید.

* 25 دی در گذر تاریخ

* پیوستن نظامیان رژیم شاه به مردم مسلمان و مبارز ایران (1357 ش)
اشاره:
پس از راهپیمایی‏های مکرّر مردم علیه رژیم دیکتاتوری شاه، درگیری‏های وسیعی بین نظامیان و مردم به وقوع پیوست. در این حال، برخی از نظامیان که به حقانیت مبارزات مردم پی برده بودند، در پی فرمان امام خمینی(ره) پادگان‏ها را ترک کرده، به مردم پیوستند. پیوستن نظامیان به نیروهای مردمی، نویدبخش تحولات اساسی در روحیه و ساختار بدنه ارتش رژیم بود. در این راستا، حضرت امام نیز طی پیام‏های متعدد، ارتش را به پیوستن به مردم ترغیب و به آنها توصیه کردند که برای دفاع از اسلام و حفظ احکام رهایی بخش آن، به مردم بپیوندند و میهن خود را از دست اجانب نجات دهند.

* تصویب طرح چاپ فرهنگ دهخدا در مجلس شورای ملی (1324 ش)
اشاره:
پایه لغت‏نامه دهخدا ظاهراً در دوران جنگ جهانی اول پی‏ریزی گردید. تهیه مواد این لغت نامه در مدت چهل سال، عظیم‏ترین کاری بود که علامه دهخدا آن را به انجام رسانید. با این حال نخستین گام برای چاپ این اثر کم‏نظیر، با پیشنهاد وزیر دارایی وقت برداشته شد. چند سال بعد در بهمن 1314، قراردادی بین وزارت معارف و دهخدا به امضا رسید که براساس آن قرار بر این شد که این لغت‏نامه در نه جلد هفتصد صفحه‏ای طی پنج سال به چاپ برسد. در ادامه اقدامات عملی برای چاپ و نشر این اثر، در دی ماه 1324 طرحی از طرف حدود 25 نفر از نمایندگان مجلس شورای ملی با قید دو فوریت تقدیم شد که در آن ضمن اشاره به تحمل زحمات فوق‏العاده و بذل عمر گرانمایه علی‏اکبر دهخدا در تالیف این دایرةالمعارف فارسی، از هیئت رئیسه مجلس خواسته شده بود اقدام لازم را به عمل آوَرَد تا چاپخانه مجلس شورای ملی، به سرعت اقدام به چاپ دایرةالمعارف دهخدا بکند. در تبصره این ماده واحده آمده بود: «وزارت فرهنگ مکلف است افراد لازم در اختیار آقای دهخدا برای جمع‏آوری دایرةالمعارف ایشان بگذارد.» دو فوریت فوق در جلسه 25 دی ماه 1324 ش به تصویب رسید. ده سال بعد و در اواخر عمر دهخدا، کلیه فیش‏ها، کتاب‏ها و لوازم کار به ساختمان بهارستان منتقل شد و دو سال پس از آن، لغت‏نامه و متعلقات آن به دانشگاه تهران واگذار گردید. لغت‏نامه دهخدا در چاپ جدید خود دارای 23911 صفحه و 71733 ستون در پانزده جلد متن و یک جلد مقدمه، دریایی از اطلاعات در چارچوب ادبیات فارسی را به اهل علم و خرد ارایه می‏دهد.

* رحلت آیت ‏اللَّه «محمد علی حقّی سرابی» از افاضل و مدرسین حوزه علمیه قم (1377 ش)
اشاره:
آیت‏اللَّه حاج شیخ محمدعلی حقّی سرابی در حدود سال 1307 ش (1348 ق) در بیت علم و تقوا در شهرستان سراب در آذربایجان شرقی به دنیا آمد. وی مقدمات علوم اسلامی و سطوح عالیه را در تبریز و قم فراگرفت و سپس در نجف در درس آیات عظام سید محمود شاهرودی، سید محسن حکیم و سید ابوالقاسم خویی شرکت جست. آیت‏اللَّه حقی پس از مدتی توقف در سراب، راهی قم گردید و در دروس خارج فقه و اصول حضرات آیات سید حسین بروجردی و امام خمینی حاضر شد و بهره‏های فراوان علمی کسب نمود. ایشان که از استادانی همچون سید محسن حکیم، سید محمود شاهرودی، سید ابوالقاسم خویی و سید محمد حجت کوه کمره‏ای اجازه اجتهاد داشت، در قم به تدریس و تألیف پرداخت و از آن پس، در یکی از مساجد معروف تهران، به فعالیت‏های دینی خود ادامه داد. آیت‏اللَّه حقی که در جوار مسجد جامع امام حسین(ع) تهران، حوزه علمیه را بنیاد نهاده بود، در سال‏های قبل از پیروزی انقلاب، خود و مسجدش را یکسره وقف پیشبرد اهداف نهضت اسلامی کرد و بسیاری از حرکت‏های ضد رژیم را رهبری می‏نمود. وی پس از پیروزی انقلاب به ریاست یکی از شعبه‏های دیوان عالی کشور، نمایندگی مجلس شورای اسلامی از سراب و خبرگان رهبری از آذربایجان شرقی برگزیده شد و در خدمت نظام اسلامی بود. برخی از آثار این روحانی مجاهد شامل رسالةٌ فی العدالة، رسالةٌ فی اِعجازِ القُرآن، شرح دعای افتتاح و تفسیر برخی سوره‏های قرآن در 4 جلد، می‏باشند. این عالم ربانی سرانجام در شب بیست‏وپنجم دی‏ ماه 1377 ش برابر با 27 رمضان 1419 ق در هفتاد سالگی در قم به جوار دوست شتافت و در قبرستان شیخان این شهر به خاک سپرده شد.

* یک بمب لوله ای در مقابل دفتر هیئت نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد منفجر شد(1356ش)

* بنابر گزارش ساواک، از صبح امروز تا ساعت 12، تظاهراتی در قم از سوی حزب رستاخیز با حضور جمعیتی حدود 35 الی 40 هزار نفری مردم شهرهای تهران، قم و ساوه با سخنرانی سه نفر از نمایندگان حزب برپا گردید.(1356ش)

* در ساعت 10، حدود 1800 نفر از طلاب، ضمن اجتماع در مدرسه نجفی و امیرالمؤمنین قم شعارهایی در حمایت از امام سر دادند که با دخالت مأموران متفرق شدند.(1356ش)

* در ساعت 11، پس از پایان مراسم سخنرانی سید احمد کلانتر در مسجد اعظم قم، حدود 500 نفر از طلاب ضمن خروج از مسجد تظاهراتی برپا کردند و در نهایت با دخالت مأموران متفرق شدند.(1356ش)

* اعلامیه ای از سوی آیت الله خادمی و به امضای 51 نفر از روحانیون اصفهان در اعتراض به مقاله توهین آمیز روزنامه اطلاعات منتشر شد.(1356ش)

* در ساعت 16/30، تظاهراتی در شهر بابل ـ استان مازندران ـ با شرکت جمعی حدود 200 نفر از دانش آموزان مدارس برپا گردید.(1356ش)

* اعلامیه ای در مورد مقاله روزنامه اطلاعات و حوادث 19 دی و همچنین دعوت از مردم به تعطیل کردن بازار، بر روی دیوار کارخانه چیت ممتاز تهران نصب گردید.(1356ش)

* مجلس شورای ملی علاء السلطنه وزیر خارجه را به علت توقف قوای روس در ایران استیضاح کرد و در همان جلسه رأی به برکناری او داد (1288ش)

* در پی حوادث روزهای 21 و 24 10/56، دانشگاه صنعتی شریف (آریا مهر) ، اعلامیه ای با مضمون تعطیلی کلاس های درس دانشگاه منتشر کرد.(13556ش)
اشاره:
با انتشار این اعلامیه، دانشجویان دست به اعتصاب زدند و در محوطه دانشگاه تجمع کردند و پس از درگیری با مأموران گارد دانشگاه، حدود 80 نفر مجروح و عده ای نیز دستگیر شدند.
* 13 ربیع الاول در گذر تاریخ

* آغاز دوران حکومت 500 ساله‏ ی عباسیان در مکه بنا به روایتی (132 ق)
اشاره:
پس از کشتار و قتل عام فراوان برای کسب قدرت توسط عباسیان، بیعت ابوالعباس عبداللَّه بن محمد بن علی بن عبداللَّه بن عباس بن عبدالمطلب معروف به سَفّاح در سیزدهم ماه ربیع الاول سال 132 ق انجام گرفت. بدین ترتیب حکومت طولانی خاندان عباسی آغاز شد. ابوالعباس سفاح اولین خلیفه‏ی عباسی، تا سال 136 ق خلافت کرد. وی در طول این مدت به قتل عام بسیاری از خاندان بنی‏امیه و نیز دوستداران اهل بیت(ع) دست زد و بدین جهت به او لقب خونریز دادند. وی مردی سخت عقوبت و بزرگ انتقام بود. بقایای خاندان اموی را کشت، به دار زد و سوزاند. سفاح نخستین کسی است که وزارت را در اسلام به وجود آورد و پیش از آن، اُمَویان، مردانی را جهت مشورت برمی‏گزیدند. مرگ سفاح در سال 136 ق در 32 سالگی واقع شد.
* تولد «قاضی جُرجانی» از ادبا و فقهای بزرگ شافعی(290 ق)
اشاره:
علی بن‏عبدالعزیز بن حسن بن‏علی بن‏اسماعیل، مکنّی به ابوالحسن جُرجانی، فقیه شافعی بود. وی در عین حال شاعری ماهر و نویسنده‏ای زبردست به شمار می‏رفت. جرجانی برای تحصیل علوم و معارف، به بیشتر بلاد اسلامی سفر کرد. از آثار وی، دیوان شعر، رسائل، تفسیر القرآن و تهذیب التاریخ را می‏توان نام برد. وفات او را به اختلاف در سال‏های 366 362 و 392 ذکر کرده‏اند. قاضی جرجانی در گرگان مدفون است.

* تولد «ملک الشعراء بهار» ادیب و سیاست‏مدار ایرانی(1304 ق)
اشاره:
استاد محمدتقی بهار یکی از بزرگ‏ترین گویندگان پارسی در چند قرن اخیر ازتاریخ ادبیات ایران است. فعالیت‏های ممتد ادبی او نزدیک به نیم قرن ادامه داشت و در کنار آن وارد کارهای سیاسی نیز گردید. اهمیت شعر بهار در آن است که زبان فصیح پیشینیان را به بهترین صورت درسخن خود به کار برد و از حدود فشرده و تنگ موضوعات قدیم در شعر بیرون آمد. تالیف سبک‏شناسی و نیز تصحیح تاریخ سیستان و مُجمَلُ التَّواریخِ و القِصَص ازفعالیت‏های ادبی وی به شمار می‏روند.

* فتح بیت المقدس از سوی سپاه اسلام پس از نبردهای خونین میان مسلمانان و سپاهیان روم در عهد خلافت عمر بن خطاب (16 ق)

* 15 ژانویه در گذر تاریخ

*  استقلال کامل کشور «السالوادور» در امریکای مرکزی (1839م)

*  درگذشت «جورج سیمون اُهْمْ» فیزیک‏دان معروف آلمانی (1854م)

* اولین مکالمه تلفنی از «نیویورک» به «سانفرانسیسکو» (1915م)

* تأسیس سازمان کشورهای صادر کننده نفت «اوپک» (1961م)

* وقوع زلزله مهیب در هندوستان (1934م)

* تقسیم آلمان به دو بخش شرقی و غربی (1944م)

* تولد جمال عبد الناصر،رهبر مصر (1918م)