عملیات کربلای ۵ از بزرگترین و ماندگارترین نبردهای دوره ی دفاع مقدس، در بامداد نوزدهم دی ۱۳۶۵ هجری خورشیدی با رمز یازهرا(س) آغاز شد. هدف از انجام این عملیات تصرف شلمچه و پیشروی به سوی بصره بود و فرماندهی آن را قرارگاه مرکزی خاتم الانبیاء(ص) بر عهده داشت.
این عملیات ۷۰ روز و در چهار قرارگاه عملیاتی کربلا، نوح، قدس و نجف صورت پذیرفت.
محورهای عملیات کربلای۵ از شمال به آب گرفتگی جنوب زید، از شرق به دژ مرزی ایران و عراق، از جنوب به رودخانه اروند و از غرب به کانال زوجی، شهرهای تنومه و الحارثه تقسیم می شد.
نخستین روز این عملیات با پیشروی سریع نیروهای ایران از سیل بند به مواضع دشمن در شرق ˈکانال ماهیˈ و توسعه نیروهای خودی شروع شد، نیروهای ایران در این روز موفق به تصرف مثلث غرب ˈکانال زوجیˈ شدند.
این عملیات در دومین شب با آگاه شدن دشمن از تلاش فرماندهی عملیات کربلای پنج همراه شد. حزب بعث یگان هایی را که به فاو و دیگر منطقه های عملیاتی برده بود به سرعت به منطقه شلمچه منتقل کرد.
نیروهای بعث در روز دوم عملیات؛ پاتک های سنگینی را در غرب کانال پرورش ماهی شروع کردند اما دلاوران ایران یگان های دشمن را به عقب راندند. همچنین در روزهای بعد نیروهای ایران موفق به دستیابی به جاده شلمچه شدند.
فرماندهی عملیات در هفتم بهمن با هدف بازسازی تجهیزات تصمیم گرفت تا به یگان های عمل کننده مهلت ۲هفته ای بدهد تا در این زمان آمادگی لازم را برای ادامه عملیات به دست بیاورند.
سرانجام در سوم اسفند مرحله دیگر عملیات آغاز شد و نیروهای ایران موفق به تصرف چهارراه شلمچه شدند. سربازان اسلام در ادامه در غرب کانال ماهی پیشروی کردند و یکی از مستحکم ترین قرارگاه های دشمن در منطقه را به تصرف خویش درآوردند.
رزمندگان در این عملیات از سدهای نفوذ ناپذیر دشمن در شرق بصره عبور کردند و موقعیت سیاسی و نظامی عراق را ضعیف و اوضاع جبهه های نبرد را به سود قوای نظامی ایران تثبیت کردند.
همچنین ایثار و دلاورمردی سربازان این مرز و بوم در این عملیات باعث بیشتر شدن تلاش های بین المللی برای پایان دادن به جنگ و تصویب قطعنامه ۵۹۸ شد.
نیروهای ایران، خسارت های بسیاری به حزب بعث در عملیات کربلای پنج وارد آوردند، بیش از ۴۲ هزار و ۷۰۰ تن از نیروهای دشمن کشته، زخمی و اسیر شدند. بیش از ۸۰ فروند هواپیما، ۷۰۰ دستگاه تانک و نفربر، ۲۵۰قبضه توپ صحرایی و ضد هوایی، ۱۵۰۰دستگاه خودروی نیروهای عراقی و ۸۱ تیپ و گردان مستقل از بین رفت.
عملیات کربلای۵ که به شکستن استحکامات دشمن و پیشروی نیروهای ایران در شرق بصره منجر شد به خوبی ضعف نظامی عراق را به جامعه بین الملل نشان داد و توانایی نظامی ایران اسلامی را بیش از پیش آشکار ساخت.
سالروز عملیات کربلای ۵، یادآور حماسه ای جاودان در تاریخ دفاع مقدس است که در آن رزمندگان ایران اسلامی با ایثار، رشادت و شجاعت خویش از مام وطن دفاع کردند و به جهانیان نشان دادند که در راه دفاع از سرزمین خویش، دست از تلاش نخواهند کشید.
** عکس گزارش نقشه عملیات کربلای پنچ است.
با الهام از :کتاب تاریخ دفاع مقدس