* 26 آذر در گذر تاریخ
* رحلت محقق و مدرس فرزانه آیت ‏اللَّه شیخ «هادی تألُّهی» در همدان (1375ش)
اشاره:
آیت‏اللَّه شیخ هادی تالُّهی در سال 1280 شمسی (1319 ق) در همدان دیده به جهان گشود و سال‏ها در محضر پدرش، آیت‏اللَّه شیخ مرتضی تألّهی به فراگیری علوم دینی پرداخت. از آن پس مدرسه زنگنه همدان، پایگاه تحقیق و تدریس او گردید. آیت‏اللَّه تألّهی همچنین از محضر عالمان دیگری همچون میرزا علی آقا خلخالی، شیخ محمدبهاری و سیدعلی نجفی کسب فیض نمود و به مقام والایی در علم و تقوا دست یافت. از وی آثار چندی نیز به جای مانده است. سرانجام این عالم ربانی در 26 آذر 1375 ش برابر با ششم شعبان 1417 ق در 95 سالگی دار فانی را وداع گفت و در باغ بهشت همدان مدفون گردید.
* ابطال معاهدات تحمیلی روسیه تزاری علیه ایران (1296ش)
اشاره:
در زمان صدارت وثوق الدوله، دولت جدید التأسیس بلشویکی روسیه که می‏خواست قوای خود را از نواحی شمالی ایران خارج سازد، با ارسال نامه‏ای برای دولت ایران اعلام داشت تمام معاهداتی که دولت روسیه تزاری به ایران تحمیل کرده بود از درجه اعتبار ساقط است. طبق مواد این اعلامیه که به امضای تروتسکی، همکار لنین و از رهبران انقلاب بلشویکی روسیه، رسیده بود، عهدنامه‏ای که روسیه تزاری و دولت استعماری انگلیس در سال 1907 م برای تقسیم ایران بسته بودند، لغو شد و مبنای اعتبار سایر معاهداتی که میان ایران و روسیه وجود داشت، رضایت طرفین اعلام گردید.
* رحلت فقیه جلیل آیت‏اللَّه «سید اسماعیل اصفیایی شندآبادی» (1368ش)
اشاره:
عالم ربانی، آیت‏اللَّه سید اسماعیل اصفیایی شِندآبادی در سال 1289 ش در روستای شندآباد از توابع شهرستان شبستر در آذربایجان شرقی دیده به جهان گشود. وی پس از طی دروس مقدمات و سطح، وارد حوزه علمیه تبریز شد و در درس استادان نامدار آن حوزه همچون: سید مرتضی خسروشاهی و میرزا ابوالحسن انگجی بهره‏ای وافر برد تا آن که خود یکی از مدرسان ماهر حوزه تبریز گشت. آیت‏اللَّه اصفیایی از آن پس به درس و بحث و ارشاد مردم همت گماشت و با تلاش عالی خود، مسجد و مدرسه تاریخی سید حمزه تبریز را که به ویرانه‏ای تبدیل شده بود احیا کرد و آن را به محلی برای ترویج دین و اسکان طلاب تبدیل نمود. ایشان پس از عمری تلاش و فعالیت‏های مذهبی و اجتماعی در تبریز و خدمت به مردم آن شهر، راهی شهرستان قم شد تا با استفاده از انفاس قدسی عارفانِ آن تربت پاک، تزکیه نفسِ خویش را به اکمال برساند. با این حال از تدریس، تألیف و تفسیر غافل نماند و از بدو ورود به قم، با عشقی سرشار به فقه آل محمد(ص)، تلاش خود را در این زمینه‏ها دو چندان کرد. این عالم ربانی و فقیه صمدانی سرانجام پس از سال‏ها کوشش در جهت ترویج و تبلیغ دین و تزکیه و تهذیب نفس در تاریخ 26 آذر 1368 برابر با 18 جمادی‏الاول 1410 ق در 79 سالگی دارفانی را وداع گفت و پیکر پاکش پس از تشییعی باشکوه، در مقبرة العُلماء باغِ بهشت قم به خاک سپرده شد.
* روز حمل و نقل
اشاره:
در جهان امروز، بخش حمل و نقل از جمله بخش‏های زیربنایی اقتصاد هر جامعه است که علاوه بر تحت تأثیر قراردادن فرایند توسعه اقتصادی، خود نیز در جریان توسعه دچار تغییر و تحول می‏شود. حمل و نقل، با ایفای نقش رابط میان بازار تولید و بازار مصرف، به مثابه پایه‏های پلی است که بخش‏های مختلف جوامع با عبور از روی آن، به سمت توسعه پایدار حرکت می‏کنند. صنعت نوپای حمل و نقل در جمهوری اسلامی ایران، دورانی پرفراز و نشیب را پشت سرگذاشته که ویژگی اصلی آن تلاش برای دستیابی به جایگاهی والاتر و فردایی بهتر است. در تاریخ تحولات این صنعت در کشورمان، روزها و ایام سرنوشت‏سازی بوده‏اند که نقش تعیین‏کننده‏ای در شکل‏گیری و انسجام شبکه حمل و نقل کشور داشته‏اند. 26 آذر سال 1362 یادآور چنین ایامی است که در آن حضرت امام خمینی(ره) فرمانی در زمینه اعزام کامیون‏ها به بنادر جنوبی برای تخلیه کالاهای وارداتی و مایحتاج مردم صادر کردند. در پی این فرمان کامیون‏داران سراسر کشور، آمادگی خود را برای تخلیه بنادر و حمل و نقل مواد ضروری مورد نیاز مردم اعلام کردند. 14 سال پس از زمان صدور فرمان امام راحل(ره)، در سال 1376 به پیشنهاد وزارت راه و ترابری و برای آگاه‏سازی هر چه بیشتر جامعه با نقش و جایگاه بخش حمل و نقل، روز 26 آذر ماه از سوی شورای فرهنگ عمومی به عنوان روز حمل و نقل شناخته شد. روز حمل و نقل، روز قدردانی از خدمات ارزشمند رانندگان و سایر دست‏اندرکاران و شاغلان بخش حمل و نقل کشور و فرصتی مناسب برای بازنگری نیازها و مشکلات این بخش است.
* صدور نفت ایران به نحو دور از انتظار 35 درصد کاهش یافت(1354ش)
* پشتیبانی کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس از رژیم پهلوی در ماه‏های آخر عمر این رژیم (1357 ش)
* تحویل 45 تا 60 فروند میراژ 2000 به عراق از سوی فرانسه در اوج جنگ با ایران (1365ش)
* پشتیبانی کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس از رژیم پهلوی در ماه‏های آخر عمر این رژیم (1357 ش)
*  14 صفر  در گذر تاریخ
* شهادت «محمد بن‏ابی‏ بکر» از یاران امام علی(ع) در مصر توسط معاویه (38 ق)
اشاره: محمد بن ابی بکر ابن ابی قَحافه، یکی از یاران وفادار امام علی(ع) بود که مادرش، اسماء دختر عُمِیس پس از ابوبکر با امام علی(ع) ازدواج کرد. او از کودکی در دامان علی(ع) تربیت شد و به شایستگی، مهر علی در دلش جای گرفت. از این رو، وی از حواریّون و اصحاب خاصِّ آن حضرت شد و مورد عنایت ویژه‏ی امام قرار داشت. محمد در جنگ جمل در رکاب امیرالمؤمنین بود که از جانب امام به حکومت مصر انتخاب شد. امّا مردم مصر از دَرِ نیرنگ با او وارد شده و در این هنگام، سپاه معاویه به فرماندهی عمروعاص بر مصر تاخت در حالی که مردم مصر، علیه او شورش کردند. جنگ شدیدی روی داد تا این که لشکر محمد بن ابی بکر رو به ضعف نهاد. سرانجام، محمد دستگیر و به فجیع‏ترین وجهی به شهادت رسید. او علاوه بر شجاعت و شهامتِ زایدالوصفی که داشت، از علم و درایت و فهم و فراست و زهد و عبادتِ فوق‏العاده‏ای برخوردار بود. امیرالمؤمنین علی(ع)، چون خبر شهادت محمد بن ابی بکر را شنید، سخت بی‏تابی نمود و چندین بار در خطبه‏های خویش، وی را به این صفات می‏ستود.
* رحلت «ابن شدّاد» فقیه و مورخ مسلمان (632 ق)
اشاره:
ابوالمحاسن بهاءالدین مشهور به ابن شدّاد در سال 539 ق در موصل به دنیا آمد و در دوران کودکی قرآن را حفظ کرد. سپس علومی چون حدیث، تفسیر و قرائت قرآن را فراگرفت و در این رشته‏ها مهارت بسیار یافت. ابن شداد بعد از طی این مراحل، در مدرسه‏ی نظامیه‏ی بغداد، به تدریس پرداخت و در همین دوران بود که ابن خلکان، مورخ مشهور مسلمان، از محضر درس وی بهره‏های بسیار بُرد. ابن شداد پس از چندی، برای کسب دانش بیشتر به سرزمین‏های مختلف اسلامی سفر کرد و هنگامی که به شام رسید، کتابی را که درباره‏ی جهاد و آداب و احکام آن نوشته بود به صلاح‏الدین ایوّبی هدیه کرد. دوستی بین ابن شدّاد و صلاح‏الدین ایوبی همچنان ادامه یافت و او همچون مشاور و مورخ، در تمام سفرها به خصوص در جنگ‏های معروف صلیبی، همراه صلاح الدین بود. این دوستی موجب شد که ابن شداد بتواند شرح مستند وقایع دوران صلاح الدین ایوبی را بنویسد. یکی از همین نوشته‏ها - که بی‏شک اهمیت بسیاری در زمینه‏ی تاریخ نگاری دارد - کتاب النّوادِرُ السُّلطانیه نام دارد. همچنین دَلایِلُ الاحکام در احادیث فقهی در چهار جلد و العَصا درباره‏ی حضرت موسی(ع) از دیگر آثار اوست. ابن شداد در 93 سالگی درگذشت.
*  تولد «ملامحمد محسن فیض کاشانی» محدث، عالم و مفسر بزرگ مسلمان (1007 ق)
اشاره:
ملامحمدمحسن بن شاه مرتضی کاشانی، حکیم، محدث، مفسر، متکلم، عارف و شاعر در کاشان متولد شد. او پس از فراگیری دوره‏ی مقدمات، از محضر دو استاد بزرگ عهد خود در شیراز به نام سید ماجد صادقی بحرانی و ملاصدرای شیرازی بهره گرفت. ملامحسن کاشانی پس از مدتی به تَشرَّف دامادی ملاصدرا رسید و عنوان فیض را برگزید. تألیفات او را تا 200 اثر ذکر کرده‏اند که از مهم‏ترین آن‏ها می‏توان به تفسیر صافی، نوادِرُالاخبار، الوافی، الانوار و الاسرار و کتاب علمُ الیقین اشاره کرد. هم چنین ملامحمد باقر مجلسی (صاحب بحارالانوار)، سید نعمت‏اللَّه جزایری، قاضی سعید قمی، ملامحمد صادق و... و ده‏ها عالم فاضل، از جلمه شاگردان فیض کاشانی می‏باشند. ملامحسن در 1091 ق در 84 سالگی در کاشان بدرود حیات گفت و در همان شهر به خاک سپرده شد.
* رحلت فقیه بزرگ «شیخ محمدتقی بجنوردی» عالم و فقیه بزرگ (1314 ق)
اشاره:
آیت اللَّه حاج شیخ محمدتقی بجنوردی، عالمی شهیر و فقیهی باتقوا بود. او از حاکمان و دنیاداران دوری می‏گزید و در میان مردم جایگاهی بس رفیع داشت. گفته‏اند، نمازها را با تأنّی بسیار می‏خواند و در آن‏ها سوره‏های بزرگ را قرائت می‏نمود. آیت اللَّه بجنوردی مجالس با شکوهی در منزل خود برای بزرگداشت و تجلیل از حضرت امام حسین(ع) و اقامه‏ی مراسم عاشورا برپا می‏کرد، که هم‏چنان بیش از یک قرن است که ادامه دارد و هر ساله برپا می‏شود. این عالم عامل، که آثار و برکاتی از ایشان دیده شده است، پس از فوت، در حرم مطهر رضوی(ع)، در نزدیک درگاه ورودی به مسجد گوهرشاد مدفون گردید.
* درگذشت میرزا «عبدالرحیم ایروانی» عالم اسلامی (1294 ق)
*  17 دسامبر  در گذر تاریخ
* صدور فرمان «میلان» توسط «ناپلئون بُناپارت» پادشاه فرانسه (1807م)
اشاره: با گذشت حدود هفت سال از فرمان‏روایى ناپلئون بُناپارت بر فرانسه، اختلافات و درگیری‏های فرانسه با انگلستان که از چند قرن قبل از آن آغاز شده بود، ادامه یافت. پیش از آن، ناپلئون در سال 1799م با بستن مرزهای فرانسه بر روی کالاهای انگلیسی گام نخست را در فشار بر بریتانیا آغاز نمود. وی آن گاه با همکاری روس، اتریش و پرتغال به سوی هدف خود در حذف کشتی‏ها و بازرگانی انگلستان از قاره اروپا ادامه مسیر داد. در این راستا، ناپلئون هرگونه تجارت با انگلستان را ممنوع کرد و ورود کالاهای انگلستان به آن منطقه را، به مصادره تهدید نمود. انگلستان نیز در واکنش به این وضع، دریافت جواز توسط کشورهای بی‏طرف برای تجارت با قاره اروپا را الزامی اعلام کرد. در پاسخ به این اقدام انگلستان، ناپلئون بُناپارت فرمان‏هایى از جمله فرمان میلان را در هفدهم دسامبر 1807م صادر نمود که بر اساس آن، همه کشتی‏های بی طرف تهدید می‏شدند که در صورت پذیرش دستورهای انگلستان، به عنوان اموال انگلستان، مصادره خواهند شد. اقدام ناپلئون در صدور فرمان میلان، در حقیقت، به کارگیری سلاح محاصره در یک نبرد اقتصادی به شمار می‏رفت و هدف آن از یک‏طرفْ، وادار ساختن بریتانیا به تسلیم، از راه مسدود کردن تجارت آن کشور بود و از سوی دیگر، به منزله حمایت از صنایع فرانسه تلقی می‏گردید. ناپلئون هم‏چنین از دولت‏های اروپایى دست نشانده خود خواست تا روابط تجاری خود را با انگلیس قطع کنند. بدین ترتیب، ناپلئون جزیره انگلیس را در خشکی و دریا محصور کرد و کشتی‏های فرانسوی و متحدان فرانسه اجازه یافتند تا کشتی‏های انگلیسی را مورد تهاجم قرار دهند. با این فرمان، نفوذ سیاسی و تجاری انگلیس در مناطق خشکی اروپا کاهش یافت و اوضاع بازرگانی و صنعت انگلستان را به میزان یک بحران اقتصادی که با خشک‏سالی همراه بود مواجه ساخت. با این حالْ شکست نهایی ناپلئون در سال 1815م خط پایانی بر این گونه قراردادها کشید.
* درگذشت «سیمون بولیوار» قهرمان معروف امریکای جنوبی(1830م)
اشاره:
سیمون بولیوار، سردار و سیاست‏مدار معروف امریکای جنوبی در بیستم آوریل 1783م در شهر کاراکاس در ونزوئلا به دنیا آمد. وی پس از طی دروس متوسطه، برای ادامه تحصیل راهی مادرید در اسپانیا گردید و در رشته حقوق فارغ التحصیل شد. بولیوار که در اواخر انقلاب کبیر فرانسه در آن کشور به سر برده بود، پس از بازگشت به کشورش درصدد برآمد تا کشور خود و مناطق امریکای جنوبی را که در زیر یوغ استعمار اسپانیا بودند، آزاد سازد. از این رو، مبارزات خود را از سال 1813م آغاز کرد و طی سال‏های متمادی و جنگ‏های پیاپی، قدرت اسپانیا را در منطقه درهم شکست. بولیوار در جریان این مبارزاتْ بر آزادی تمامی مناطق امریکای جنوبی تاکید می‏ورزید و به دنبال استقلال کشورهای این منطقه بود. در این جنگ‏ها، وی ممالکی را که امروزه اکوادور، پرو و کلمبیا نامیده می‏شود از چنگ اسپانیا خارج ساخت و به استعمار سی‏صد ساله آنان پایان داد. بولیوار از آن پس خود به ریاست جمهوری این مناطق انتخاب گردید. در سال 1825، آزادی پروی علیا از طرف بولیوار اعلام شد و به همین جهت، این کشور را بولیوی نام نهادند. این مبارزات، از بولیوار شخصیتی محبوب و الگو ساخت و علاوه بر سرمشق‏گیری جوانان از او، وی به مظهر مبارزه ضد استبداد در جهان غرب نیز شهرت یافت. او سرسختانه طالب آزادی، عدالت و دموکراسی بود و از این رو در جریان مبارزات خود، لقب آزادی بخش گرفت. با این حال، خودخواهی و فرقه‏گرایى‏ها، مانع از تحقق رؤیای بولیوار در ایجاد فدراسیونی متحد در امریکای جنوبی شد و بروز برخی مخالفت‏ها، وی را به استفاده از روش‏های دیکتاتوری ناچار ساخت. این مسئله به کاهش محبوبیت بولیوار انجامید و باعث شد که در سال 1830م از قدرت کناره‏گیری کند. وی تمام ثروت سرشار و ارثیه هنگفت پدر را در راه پیشرفت انقلاب و آزادی گذاشت تا این‏که در هفدهم دسامبر 1830م در 47 سالگی بر اثر بیماری سل درگذشت. در حال حاضر نیز، سیمون بولیوار در امریکای لاتین به ویژه ونزوئلا به عنوان قهرمان ملی، معروف است. بولیوار از دید معاصرانش، رهبری برجسته در مبارزه برای استقلال سیاسی امریکای لاتین بود که تقریباً با دست خالی قادر شد بر همه موانع و ناکامی‏هایی که در راه اداره کردن و حفظ مبارزه دشوار پانزده ساله با اشغال‏گران اسپانیایی وجود داشت فائق آید و سلطه آنان را بر امریکای لاتین پایان بخشد.

* پرواز اولین هواپیمای موتوردار جهان توسط برادران رایْتْ (1903م)
اشاره:
در هفدهم دسامبر 1903م اولین هواپیمای موتوردار جهان، پس از بارها آزمایش و تجربه، سرانجام با موفقیت از زمین برخاست و نزدیک به یک دقیقه در فضا پرواز کرد. این هواپیما توسط دو برادر به نام‏های ویلبِر و اُرْویل رایْتْ، ساخته شد و در ایالت کارولینای شمالی امریکا آزمایش گردید. برادران رایت در ابتدا دوچرخه‏ساز بودند و با مشاهده پرواز هواپیماهای بدون موتور به پرواز علاقه‏مند شدند و سرانجام با پشتکار فراوان، موفق به ساخت و پرواز اولین هواپیمای موتوردار جهان گردیدند. آنها توانستند ماشین پرنده‏ای سنگین‏تر از هوا و دارای حجم بزرگ را ساخته و مورد آزمایش قرار دهند. نخستین پرواز، 12 ثانیه به طول انجامید و آزمایش دیگری که در همان روز انجام شد، زمان بیشتری را دربرگرفت. هواپیمای برادران رایت که با سلامت فرود آمد، دارای دو بال و و ملخ بود و اولین هواپیمای موتوری به حساب می‏آید که انسان با آن پرواز کرد.
* تبعید صدها فلسطینی به جنوب لبنان  توسط رژیم صهیونیستی (1992م)
اشاره: رژیم صهیونیستی از همان آغاز شکل‏گیری، برای انجام عملیات تروریستی و قتل و غارت فلسطینیان، بهانه‏های مختلفی را مطرح می‏ساخت و در توجیه اعمال ضدبشری خود به آن‏ها تمسک می‏جست. گرچه رژیم غاصب صهیونیستی برای اقدامات ضدانسانی خود، نیازمند دلیل نبود. در همین راستا در 17 دسامبر 1992م، رژیم صهیونیستی به بهانه کشته شدن یک پلیس مرزی خود، 415 تن از رهبران و اعضای سازمان‏های جنبش جهاد اسلامی و جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) را از فلسطین اشغالی اخراج نمود و به جنوب لبنان تبعید کرد. پس از آن که دولت لبنان در مخالفت با این اقدام غیرانسانی، حاضر به پذیرش تبعیدیان فلسطینی نشد، مبارزان فلسطینی در سرمای زمستان و بدون داشتن وسایل و آذوقه، در شرایط ناگواری قرار گرفتند. این اقدام خشم جهان اسلام و سایر کشورها را برانگیخت و شورای امنیت با صدور قطعنامه 977، این عمل را محکوم کرده و خواستار بازگشت تبعیدیان فلسطینی به سرزمین خود شد. سرانجام بر اثر فشارهای بین‏المللی، رژیم صهیونیستی با بازگشت تبعیدیان فلسطینی به مناطق اشغالی موافقت کرد. هر چند برخی از رهبران فلسطینی در هنگام بازگشت، بار دیگر دستگیر شدند، امّا این امر روحیه مردم فلسطین را برای مقاومت بیشتر در برابر صهیونیست‏های اشغال‏گر تقویت نمود.
* روز ملی «بوتان»
اشاره:
مردم بوتان از قرن شانزدهم میلادی، تحت یک حکومت مذهبی زندگی می‏کردند. در گذشته، اقوام و گروه‏های ساکن در بوتان، رقابت طولانی برای به دست گرفتن قدرت داشتند اما در سده هفدهم، این گروه‏ها تحت رهبری واحد، با هم متحد شدند و سمت رهبری روحانی و دنیوی در دست یک فرد قرار گرفت. درنهایت در هفدهم دسامبر 1907م، رگون وانگ‏چوک، نظام سلطنتی موروثی را در بوتان برقرار کرد و خود به پادشاهی نشست. کشور پادشاهی بوتان با 47 هزار کیلومتر مربع مساحت در مرکز آسیا و در همسایگی هند و چین واقع شده است. جمعیت بوتان در حدود 800 هزار نفر است که اکثراً پیرو آیین بودا و درصدی نیز هندو مسلک می‏باشند. تیمپو پایتخت بوتان و نگول‏تروم واحد پول این کشور است. پیش بینی جمعیت بوتان تا سال 2025 بیش از 1/5 میلیون نفر خواهد بود. زبان رسمی در کشور بوتان تبتی است. هفدهم دسامبر سال‏روز تاج‏گذاری پادشاه اوگن وانگ‏چوک در 1907 به عنوان روز ملّی بوتان نام گرفته است. بوتان در سال 1971م به عضویت سازمان ملل متحد درآمد. نظام حکومت این کشور، پادشاهی با یک مجلس قانون‏گزاری است. با وجود آنکه سرزمین بوتان میان دو کشور بزرگ چین و هند قرار گرفته و دارای بلندترین کوه‏های جهان است، با این حال، برای دیگر نواحی جهان چندان شناخته شده نیست.
* تولد لوود ویک وان بتهوون ، موسیقیدان آلمانی(1770م)

* کشته شدن 25 هزار نفر در جریان توفان و گردبادِ سهم‏ناک پاکستان (1965م)

* تهاجم نظامی امریکا و انگلیس به عراق (1998م)

* مرگ «اُرْویلْ رایْتْ» سازنده اولین هواپیمای موتوردار جهان (1948م)

* تولد «هَمْفْری دِیوی» شیمی‏دان شهیر انگلیسی و پدر الکتروشیمی (1878م) (ر.ک: 29 مه)

* تولد «جوزف هنری» مخترع و دانشمند معروف امریکایی(1797م)