در گذرتاریخ

* 24 مهر دردفاع مقدس

* آغاز اشغال خرمشهر توسط قوای متجاوز بعثی عراق  (1359 ش)
اشاره:
بعد از ظهر روز دوشنبه 31 شهریور ماه 1359، ناگهان بارانی از آتش بر خرمشهر باریدن گرفت و شهر را غرق در آتش و دود ساخت. برای اغلب مردم بروز چنین وضعی قابل تصور نبود. در واقع پس از حملات هوایی عراق بر فرودگاههای ایران در بعد از ظهر روز 31/6/59، یگانهای زمینی عراق ماموریت خود را شروع کردند. دشمن با شناسایی قبلی از میزان توان و نیروهای مستقر در پاسگاه ها و مرز و اطلاع از نقاط ضعف خودی، اقدام به هجوم کردو قبل از حرکت، اجرای آتش روی پاسگاه های مرزی و جاده های اصلی را تشدید نمود و علاوه بر اجرای آتش توپخانه، تانک ها و خمپاره اندازها ، جاده خرمشهر- اهواز، پاسگاه کیلومتر25 و پاسگاه شلمچه را زیر بمباران هوایی خود گرفت. عراق ابتدا سعی کرد عقبه اصلی خرمشهر یعنی جاده خرمشهر- اهواز را تهدید کند و امکان مقاومت نیروهای مستقر در مرز و پاسگاه های مرزی را خنثی سازد. لازم به ذکر است که مدافعین شهر برای مقاومت با دشواری­های بسیاری مواجه بودند. به نیروهای داخل شهر نه تنها اضافه نمی­شد، بلکه با شهادت و مجروح شدن نیروهای موجود، هر لحظه از تعداد آن­ها کاسته می­شد. در این وضعیت، هرچند ادامه مقاومت بسیار دشوار بود اما ترک شهر برای حماسه آفرینانش دشوارتر به نظر می­رسید، به همین خاطر مقاومت قدم به قدم سلحشوران مسلمان ادامه یافت تا روز 24 مهرماه که خرمشهر، شهر خون شد و «خونین شهر» نام گرفت.

* شهادت شهید مرتضی خاک ‌زاد (1362ش)
اشاره:
در سال ۱۳۴۰ش در منطقه رهنان اصفهان یکی دیگر از سربازان روح‌الله (ره) قدم به عرصه هستی نهاد: شهید مرتضی خاک‌زاد. مرتضی با تلاش بسیار به تحصیل پرداخت و توانست تا اخذ مدرک سیکل ادامه تحصیل دهد و پس از آن جهت تأمین امرار معاش خانواده به حرفه نجاری روی آورد. با آغاز حرکات توفنده مردمی در مقابل رژیم منحوس پهلوی، به جمع مردم مبارز پیوست و مخالفت خود را با رژیم شاهنشاهی اعلام نمود. مرتضی به‌دنبال شروع حملات ددمنشانه دشمن بعثی به ندای حسین زمان لبیک گفته و عاشقانه رهسپار میادین خون و مبارزه گردید و خاک خون‌رنگ جبهه‌های جنوب و غرب را از عطر حماسه معطر ساخت. خاک‌زاد در طول سال‌های دفاع مقدس در عملیات‌های مختلفی شرکت کرد و مردانه در مقابل دشمن بعثی ایستاد و خاطراتی ماندگار از عشق و شور و حماسه از خود به یادگار گذاشت. روح ملکوتی این رزمنده ۲۲ ساله ایران اسلامی سرانجام در سومین اعزام خویش در غروب کردستان به پرواز درآمد و پروازی ابدی را با بال‌های بی‌‌‌نهایت خویش آغاز نمود. بیست و چهارم مهرماه سال ۱۳۶۲ هجری شمسی (ماه محرم) یادمان پرواز آسمانی اوست. مزار پاک شهید مرتضی خاک‌زاد چون مرواریدی درخشان در گلزار شهدای رهنان میعادگاه عاشقان است.

* 24  مهر درگذر تاریخ

* هیئت مهم اقتصادی و سرمایه گذاری آلمان غربی وارد تهران شد(1351ش)

* ذوالفقار علی بوتو نخست وزیر پاکستان در رأس هیئتی وارد تهران شد(1352ش)

* سیصد هواپیمای امریکایی از طریق پل هوائی به اسرائیل اسلحه و مهمات رسانیدند(1352ش)

* ساختمان چهار نیروگاه هسته ای ایران با همکاری آلمان فدرال و فرانسه آغاز شد (1354ش)

* به آتش کشیدن مسجد جامع کرمان توسط مزدوران رژیم پهلوی (1357 ش)
اشاره:
در روز 24 مهر 1357 ش حدود 20 هزار نفر از مردم مسلمان کرمان به منظور بزرگداشت اربعین شهدای 17 شهریور تهران و اولین سالگرد شهادت آیت‏اللَّه مصطفی خمینی، کلیه مغازه‏ها را تعطیل کرده و در مسجد جامع کرمان اجتماع کردند. ناگهان حدود 300 نفر از عوامل رژیم در لباس زاغه‏نشینان معروف به کولی با در دست داشتن چوب و میله آهنی و با شعار جاوید شاه به مسجد حمله کردند و با میله و چوب به جان مردم افتاده و پس از ضرب و شتم، قسمتی از وسایل مسجد و ساختمان از جمله قرآن‏ها را سوزاندند. علاوه بر آن مغازه‏هایی را که تصویر امام را نصب کرده بودند، غارت نموده و آسیب فراوانی زدند. هدف رژیم از ایجاد این بلوا، برهم زدن اجتماع بزرگ مردم مسلمان و ایجاد رعب و وحشت آن هم به اسم مردم بود. این حادثه موجب نفرت شدید مردم شد و امام خمینی(ره) در پیامی، این اعمال را نتیجه حمله‏های جنون‏آمیز دانستند.

* تعطیلی بازار تهران و شهرهای مختلف ایران در اعتراض به جنایات رژیم پهلوی (1357ش)

* برگزاری مراسم باشکوه چهلم شهدای هفدهم شهریور در بهشت زهرا (1357 ش)
اشاره:
روز جمعه 17 شهریور، مردم، بیخبر از حکومت نظامی به خیابان‌ها ریخته و ارتش شاه در میدان ژاله (شهدا) به روی مردم بی دفاع آتش گشود و خیابان ‌های اطراف را غرق در خون مردم بیگناه نمود. هفده شهریور 1357 بدین شکل در تاریخ انقلاب به جمعه سیاه معروف گردید.

* درگذشت استاد «مرتضی حنانه» آهنگ ساز معاصر ایرانی (1368 ش)
اشاره:
مرتضی حنانه (فرزند مهندس محمد حنّانه مؤسس دبیرستان ایرانشهر) پس از طی دوران ابتدایی و ورود به هنرستان موسیقی، از طرف هنرستان به چکسلواکی رفت تا آموزش‏های لازم را طی کند. با شروع جنگ جهانی دوم، این هنرستان تعطیل شد؛ ولی مرتضی حنانه با تلاش خود و دوستانش، پایه ارکستر سمفونیک تهران را بنا گذاشت. او بعدها برای تکمیل تحصیلات خود در موسیقی به ایتالیا رفت و پس از بازگشت به ایران به تدریس موسیقی پرداخت. حنانه پس از مدتی ارکستر سمفونیک رادیو ایران را با نام فارابی تأسیس کرد و پس از افتتاح تلویزیون ایران، در سمت مشاور سرپرستی، کلاس‏های آموزش فنی خوانندگان را تشکیل داد. استاد حنانه که در سال 1350 ش موفق به اخذ نشانِ بهترین آهنگساز برای یک فیلم شده بود، اولین کسی است که در ایران به ساخت موسیقی فیلم اقدام کرده است. گام‏های گمشده، دروازه‏های متروک و مَقاصِدُ الاَلحان و... از جمله آثار استاد مرتضی حنانه می‏باشد.

* آغاز هفته پیوند اولیا و مربیان
اشاره:
خانه و مدرسه زمانی می‏توانند رسالت آموزشی و تربیتی خاص خود را به نحو مطلوب انجام دهند که هر یک شناخت تربیتی کافی داشته باشند و نقش تربیتی خاص خود را با بصیرت انجام دهند. در این راستا انجمن اولیا و مربیان، هیأتی منتخب از پدران و مادران، دانش‏آموزان و مربیان مدرسه است که با هدف همکاری در جهت پیشبرد امور آموزش و پرورش دانش‏آموزان تشکیل می‏شود. این انجمن، پیشنهادها و طرح‏های مفید را به مدیر و مسؤولان مدرسه عرضه می‏کند و در اداره بهتر امور، یار و یاور صمیمی مدیران محسوب می‏گردد. انجمن اولیا و مربیان، مظهر همکاری خانه و مدرسه در امر تعلیم و تربیت کودکان و نوجوانان است. در هفته پیوند اولیا و مربیان که از تاریخ 24 تا 30 مهرماه هر سال برگزار می‏گردد، پدران و مادران به مدارس دعوت شده و درباره مسائل تربیتی بحث و تبادل نظر نموده و نمایندگان خود را در انجمن برای یک سال برمی‏گزینند. مشاوره و برنامه‏ریزی به منظور تحقق اهداف انجمن؛ همکاری و همفکری با مدیر و مربیان مدرسه در مورد برنامه‏های اوقات فراغت دانش‏آموزان و دعوت از اولیای علاقمند به منظور بهره‏مندی از خدمات و یاری‏های آنان برای تهیه و تدارک و تکمیل امکانات آموزشی - پرورشی مدرسه از جمله مهم‏ترین وظایف انجمن اولیا و مربیان می‏باشند.

* 10 ذی الحجه درگذر تاریخ

* عید سعیدقربان
اشاره:
حضرت ابراهیم(ع) در خواب، ذبح فرزندش را می‏بیند و پس از سه بار، این موضوع را با پسرش حضرت اسماعیل مطرح می‏کند. اسماعیل این دستور الهی را با آغوش باز می‏پذیرد و خود را برای اجرای آن آماده می‏سازد. پس از مهیا شدن ابراهیم و اسماعیل جهت انجام امر خداوند، از جانب پروردگار، قوچی جهت قربانی فرستاده می‏شود و این پدرو پسر از این آزمایش الهی، سربلند بیرون می‏آیند. از آن پس روز دهم ذیحجه به عید قربان نام گذاری شده است.

* وفات «ابن ‏الانباری» ادیب و نحوی (328 ق)
اشاره:
ابوبکر محمد بن قاسم انباری بغدادی معروف به انباری و ابن الانباری ازبزرگان ادبا، نحوی و لُغَوی قرن چهارم هجری است. ابن انباری در تفسیر، حدیث، شعر و فنون ادبی بسیار ماهر و در بدیهه گویى و ضرب‏المثل استاد بود. ابن انباری به داشتن دانش و تالیفات بسیار و فضایل اخلاقی، مشهور است و تا آخرین روزهای عمر از آموختن دانش غافل نبود. اما آنچه بیش از همه، نظر مورخان را به ابن انباری جلب کرده است، حافظه‏ی توانای اوست. کسانی که در کلاس درس او شرکت داشتند، گفته‏اند که وی در مجالس درس، تنها از حافظه‏ی خود، بهره می‏برد و از دفتر و کتاب کمتر استفاده می‏کرد. از تالیفات ابن انباری می‏توان به کتب ادب الکاتب، الاضداد و ضمائر القرآن،اشاره کرد.
* سقوط قلعه ‏ی شهر بخارا در مقابل حملات سپاهیان مغول
(616 ق)
اشاره:
چنگیزخان مغول در ادامه‏ی کشورگشایى‏های خود در ذی‏الحجّه سال 616 ق به بخارا رسید و پس از سه روز محاصره، آن شهر را فتح کرد و آتش زد. چون بنای خانه‏های بخارا از چوب بود، همه‏ی آن‏ها به جز چند سرای و مسجد که از آجر ساخته بودند، بقیه از میان رفت. چنگیز آن شهر را غارت و مردم آن را قتل‏عام کرد. وی سپس جوانان بخارا را به صورت لشکری انبوه و غیرمنظم با خود برد و از ایشان در کارهای غیرنظامی مانند پرکردن خندق‏ها و آوردن سنگ و چوب جهت انباشتن رودخانه‏ها و کارهای دیگر استفاده می‏کردند. چنگیز در بخارا چنان کشتار و خرابی کرد که چون یکی از فراریانِ آن شهر را درباره‏ی این حادثه پرسیدند گفت: آمدند و سوختند و کشتند و بردند و رفتند.

* تولد «محمد علی خان بامداد» نویسنده و شاعر(1305 ق)
اشاره:
میرزا محمدعلی خان بامداد در مشهد مقدس به دنیا آمد. او پس از فراگیری علوم مقدماتی، حکمت و ادب را نیز آموخت. دوران زندگی بامداد مقارن با استبداد صغیر در ایران بود. وی که از آزادی خواهان به شمار می‏رفت، در اثر فشارهای رژیم حاکم به تهران آمد و برای بیداری مردم و ترویج آزادی و مشروطیت، روزنامه‏ی بامداد را منتشر کرد. قطعات نظم و نثر او که درجراید و مجلات ادبی چاپ و منتشر می‏شد، از شهرت و استقبال فراوانی در میان مردم برخوردار بود. بامداد، مدتی ریاست کل اوقاف را به عهده داشت و همچنین در دوره‏ی ششم مجلس شورای ملی از سوی مردم به نمایندگی انتخاب شد.
* 16  اکتبر درگذر تاریخ

* آغاز تحریم نفتی کشورهای عرب علیه حامیان رژیم صهیونیستی (1973م)

* انفجار اولین بمب هسته‏ای چین (1964م)

* تولد «فردریک نیچه» فیلسوف معروف آلمانی و صاحب نظریه مرد برتر (1844م)

* درگذشت «ادگار آلن ‏پو» ادیب و داستان‏ سرای امریکایی (1849م)

* روز جهانی غذا