شيطنت در واقع نوعي كنجكاوي و تحرك و جنبوجوش زياد كودك است اما شرارت، نوعي جوشش غيرعقلاني است كه به كودك، والدين و اطرافيان آسيب ميرساند.
البته اين نكته قابل ذكر است كه برخي از آنچه والدين و مربيان شرارت ميخوانند، شرارت نيست و در حقيقت، امري عادي است كه پدران و مادران كمحوصله را واميدارد تا چنين قضاوتي درباره فرزند خود داشته باشند. بر اين اساس، برخي از اين بيقراريها، براي زندگي كودكان در مراحل مختلف رشد، ضروري است. اگر طفلي حركت و جنب و جوش يا دستكاري و كنجكاوي نداشته باشد، اين فكر پيش ميآيد كه مبادا بيمار باشد.
معمولا در 4 تا 11 سالگي و اوايل نوجواني، شرارت كودك به اوج خود ميرسد. كودك در اين سنين ميخواهد خود را نشان دهد. فردي كه شرارت دارد، ميزند، گاز ميگيرد، زخمي ميكند، ميگريد، دشنام ميدهد، خراب ميكند، از دست كسي چيزي را ميربايد و از گريه او لذت ميبرد، قهر ميكند، خود را به خاك ميكشد، بيقرار است، خشونت سخت و شديد اعمال ميكند و رفتارش غيراجتماعي است. او قول ميدهد كار بدش را ترك كند ولي روز بعد آن را تكرار ميكند؛ گويي نميتواند جلوي خود را بگيرد.
راهكارهاي اصلاح شرارت
- خودداري از آزار كه موجب شقاوت قلب كودك ميشود.
- خودداري از تنبيههاي شديد و مكرر كه اثر تربيتي را خنثي ميكند.
- خودداري از فريادهاي خشمآميز كه نشاندهنده ضعف نفس والدين يا مربيان است.
- خودداري از دادن لقب شرور كه شرارت را در آنها تثبيت ميكند.
- خودداري از سختگيريهاي بيمورد و انتقام آميز در مورد غذا، لباس و معاشرت كه براي كودك كينه ساز است.
- در اختيار قرار دادن راه و رسم خوب زندگي
- هنگام شرارت، بايد به كودك تفهيم كرد كه كار ناپسندي انجام ميدهد.
- اخطار بهنگام و آموزنده
- مشغول كردن كودك به بازي و سرگرمي.
چنين كودكاني اگر اصلاح شوند، هيچ مشكلي در آينده ندارند و عادات بد خود را ترك خواهند كرد.
همشهری انلاین- سيميندخت صميمي