رادیو و تلویزیون با تهیه برنامه های متنوع به دنبال آگاهی بخشی و تشویق مردم به شركت در انتخابات اند
پابه‌پای رسانه ملی تا انتخابات


تلویزیون اولین گام‌ها را برای اطلاع‌رسانی درباره یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری برداشته و ویژه‌برنامه‌هایی درباره انتخابات تدارك دیده است.

برخی از این ویژه‌برنامه‌ها از اواخر سال گذشته در جدول پخش شبكه‌ها قرار گرفت و پخش برخی از آنها بزودی آغاز می‌شود. در تولید این ویژه‌برنامه‌ها، طیف مخاطبان هر شبكه مد نظر قرار گرفته و برای پاسخگویی به نیاز آنها، انتخابات و یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری از زوایای مختلف بررسی می‌شود.از میان این برنامه‌ها می‌توان به« همه‌ با هم»، «برگ برنده»، «گام‌های استوار» و «منطقه آزاد» اشاره كرد.

انتخابات در نگاه كلی

شبكه یك، دو برنامه برای مخاطبان خود تدارك دیده و از آنجا كه این شبكه طیف وسیعی از افراد جامعه را پوشش می‌دهد، علاوه بر تشویق و ترغیب به مشاركت در انتخابات، درباره مقوله انتخابات و كاركردهای آن نیز اطلاع‌رسانی می‌كند. برنامه «همه با هم» یكی از ویژه‌برنامه‌های شبكه یك است كه به تهیه‌كنندگی محمدرضا آلادین تولید شده و هم اكنون هر روز ساعت 19‌و30 دقیقه با اجرای سینا شفیعی و سعید چهرگانی، به نمایش درمی‌آید.

آلادین درباره این برنامه گفت: سال 1390 در آستانه برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی برنامه‌ای با عنوان «همه با هم» تولید كردیم و امسال هم این برنامه به بهانه برگزاری یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، به بینندگان شبكه یك ارائه می‌شود. تاكنون چند قسمت از این برنامه پخش شده و قرار است تا بیست‌وسوم خرداد، یعنی یك روز قبل از برگزاری انتخابات ادامه داشته باشد. برنامه «همه با هم» بخش‌های متنوعی دارد كه از آن جمله می‌توان به نمایش طنز، ویدئو گرافیك، گفت‌وگو با كارشناسان سیاسی و اجتماعی درباره انتخابات و گزارش‌های مردمی اشاره كرد.

شبكه دو نیز با دو برنامه ویژه به استقبال یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری رفته است. یكی از این برنامه‌ها كه با نگاهی كلی انتخابات را مد نظر قرارداده، «برگ برنده» نام دارد كه پخش آن از اواخر اسفند سال گذشته آغاز شده است. این برنامه به تهیه‌كنندگی باربد بیرنگ و كارگردانی حسن محمدی در 16قسمت 20 دقیقه‌ای تولید شده و تلاش كرده كمی متفاوت‌تر از همیشه به انتخابات بپردازد.

محمدی درباره ویژگی‌های این برنامه گفت: با دعوت از چهره‌های مردمی و تهیه گزارش‌های میدانی، به انتخاب صحیح و نتایج آن پرداخته‌ایم. «برگ برنده» نتیجه تلاش یك گروه جدی و پویاست كه مردم را محور قرار داده و تلاش می‌كند تا شور و شوق و شعور را همزمان ایجاد كند. ما در برگ برنده سعی كرده‌ایم به مخاطب كمك كنیم تا آگاهانه‌تر انتخاب كند.

اكنون هر هفته یك قسمت از برنامه «برگ برنده» از شبكه دو پخش می‌شود و نزدیك به انتخابات هر هفته دو برنامه را شاهد خواهیم بود و روزهای پیش از انتخابات نیز قرار است هرهفته سه قسمت از «برگ برنده» در شبكه دو رو شود.

شبكه تهران كه مخاطبانش پایتخت‌نشینانی از اقشار مختلف هستند با نگاهی كلی به انتخابات پرداخته و برنامه‌ای با عنوان «فردای روشن» را در 26 قسمت تدارك دیده است.

سید مهدی حسینی تهیه‌كنندگی این برنامه را بر عهده دارد و از بخش‌های مختلف آن می‌توان به طنز، پانتومیم، گزارش مردمی و مباحث كارشناسی اشاره كرد. فرآیند انتخاب، مكانیزم انتخابات، نقش مردم در مشاركت سیاسی و انتخاب اصلح از جمله محورهای اصلی «فردای روشن» است.

شبكه سه نیز در برنامه «گپ و گفت»، مقوله انتخابات را به صورت كلی مد نظر قرار می‌دهد. این برنامه كه شنبه‌ها و سه‌شنبه‌ها ساعت 22 و 30 دقیقه پخش می‌شود به موضوعاتی چون حق انتخاب، انتخابات به عنوان مسئولیت‌پذیری اجتماعی و تاثیر انتخابات بر سرنوشت مردم می‌پردازد. مصطفی حامدی تهیه این برنامه را برعهده دارد و آن را فرصتی برای آموزش مشاركت اجتماعی به جوانان توصیف می‌كند.

انتخابات با صف‌های خاطره

«گام‌های استوار» و «صف‌های خاطره» دو ویژه‌برنامه‌ متفاوت درباره انتخابات است كه اولی از شبكه یك و دومی از شبكه سه سیما پخش خواهد شد. «گام‌های استوار» در 13 قسمت تولید می‌شود و قرار است پخش آن چند هفته پیش از انتخابات آغاز شود.

غلامرضا محمدقاسمی تهیه‌كننده این برنامه درباره ویژگی‌های آن گفت: این برنامه هم تبیینی است و هم تبلیغی؛ سعی می‌كنیم هم اطلاعات لازم را به مخاطب ارائه كنیم و هم او را به مشاركت در انتخابات تشویق كنیم.

از آنجا كه این برنامه زمان كوتاهی دارد و به شیوه گرافیكی تولید شده به لحاظ بصری این قابلیت را پیدا كرده كه چند بار در روز و به صورت میان‌برنامه از شبكه یك پخش شود.

«صف‌های خاطره» را نیز محمدقاسمی با تكنیك گرافیكی ساخته است اما روایت داستانی دارد و مخاطب شبكه سه را با خودش به گذشته‌ها می‌برد.

فرش قرمز برای انتخابات

در كنار ویژه‌برنامه‌های عمومی تلویزیون درباره انتخابات، برخی شبكه‌ها از زوایایی تازه به انتخابات توجه كرده‌اند. شبكه دو در كنار «برگ برنده»، از زاویه‌ای دیگر در «فرش قرمز» به انتخابات پرداخته است. این برنامه جوانان و نوجوانان را مخاطب قرار داده و فرصتی فراهم كرده تا تعدادی از آنها در این برنامه با یكدیگر درباره انتخابات گفت‌وگو و تبادل نظر كنند.

«فرش قرمز» در 18 قسمت 25 دقیقه‌ای برای جوانان و نوجوانان تولید شده و پخش آن از شنبه بیست‌وچهارم فروردین ساعت 19 آغاز شده است.

حبیبی مدیر تولید فرش قرمز طرح نظرات مخالف و موافق را مهم‌ترین ویژگی این برنامه دانست و درباره آن گفت: تلاش كرده‌ایم جوانان و نوجوانانی با دیدگاه‌های مختلف در كنار هم قرار بگیرند و از دلایل خود برای شركت در انتخابات سخن بگویند تا شاهد همراهی پرشور آنها در انتخابات و مشاركت مشتاقانه‌شان‌ در اداره كشور باشیم.

شبكه چهار نیز به عنوان شبكه‌ای تخصصی، از زاویه‌ای متفاوت به انتخابات نگریسته و با برگزاری میزگرد تلویزیونی به موضوعاتی چون ابعاد حقوقی و سیاسی یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، جایگاه ریاست جمهوری در ایران و كاركردهای انتخابات می‌پردازد. برنامه «انتخاب با شماست» در 12 قسمت 45 دقیقه‌ای تولید شده و محمدرضا فامیلی تهیه آن را برعهده دارد. این برنامه یكشنبه‌ها ساعت 18 و 15 دقیقه از شبكه چهار پخش می‌شود. برنامه «منطقه آزاد» از شبكه سه در كنار همه برنامه‌های ویژه انتخابات یك استثنا محسوب می‌شود. این برنامه هر بار یك تریبون و دو میكروفن را در یكی از دانشگاه‌های كشور مستقر می‌كند تا دانشجویان از طریق این میكروفن‌ها نظراتشان را درباره انتخابات بگویند. تاكنون چند قسمت از «منطقه آزاد» ساعت 22 و 30 دقیقه از شبكه سه پخش شده و قرار است هر هفته سه قسمت از این برنامه به مخاطبان ارائه شود.

مصطفی پورحامد تهیه‌كننده «منطقه آزاد» آن را فرصتی آزاد برای نقد دانست و گفت: برخی ما را به سانسور متهم می‌كنند در حالی كه تمام سخنانی كه در تریبون این برنامه طرح‌ می‌شود از سوی خود دانشجویان به وسیله موبایل ضبط می‌شود و بسیاری از آنها را می‌توان در شبكه‌های اجتماعی و روی اینترنت دید. شاید به‌دلیل محدودیت زمانی یك مناظره دانشجویی را به صورت كامل پخش نكنیم اما سخنان مخالف را حذف نمی‌كنیم.

حامدی معتقد است كه دانشجویان، پویا و جریان‌ساز هستند و به بررسی رسانه‌ها و اطلاعات موجود درباره انتخابات و كاندیداها به یك نگرش جامع می‌رسند كه می‌توان آنها را در مناظره‌های برنامه «منطقه آزاد» طرح كرد. این برنامه برای حفظ طراوت و تازگی و نیز طرح مسائل روز جامعه به محض تولید، پخش می‌شود و ساخت هر قسمت آن كمی قبل از زمان پخش انجام می‌شود.

انتخابات در رادیو

شبكه‌های رادیویی هر كدام با رویكردهای مختلف به موضوع انتخابات می‌پردازند. اگرچه هدف نهایی همه شبكه‌ها افزایش شور و نشاط سیاسی و بالابردن میزان مشاركت مردم در انتخابات است، ولی هر شبكه با توجه به ماموریتی كه برایش تعریف شده در پی رسیدن به این هدف مشترك است.

«ایران سربلند» ویژه‌برنامه انتخابات ریاست جمهوری سال 92 و انتخابات شوراهای اسلامی است كه توسط گروه سیاسی شبكه رادیویی ایران تهیه شده و در آن گزارشگر برنامه به 31 استان كشور سر می‌زند.

گفت‌وگو با نخبگان، هنرمندان و چهره‌های شناخته شده در بین مردم، استاندار و مسئولان استان در مورد انتخابات ریاست جمهوری سال 92 و انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا و گفت‌وگو با استادان دانشگاه در استان و اعضای كمیسیون شوراهای مجلس از بخش‌های این برنامه است.

انتخاب ملت عنوان دیگر برنامه این شبكه است كه سه‌شنبه‌ها ساعت 11 و 45 دقیقه پخش می‌شود.

در رادیو جوان پخش برنامه‌های مربوط به انتخابات با «خیابان مردم» از پانزدهم اسفند آغاز شده است. رادیو فرهنگ نیز از پانزدهم اسفند ماه با ویژه برنامه «ایستگاه 11» به استقبال انتخابات ریاست جمهوری رفته است. این ویژه‌برنامه شامل گزارش‌های مردمی، مصاحبه با شخصیت‌های كشوری و دست‌اندركاران یازدهمین دوره انتخابات و صحبت با نامزدهای ریاست جمهوری است.

برنامه «چكاد بصیرت» از سال گذشته در جدول پخش رادیو گفت‌وگو قرار گرفت و در اولین قسمت‌هایش به بررسی شیوه‌های اجرایی انتخابات ریاست جمهوری در ایران و سایر كشورها پرداخت. اهداف كلی اجرای انتخابات، شیوه‌های اجرایی و همچنین صنعت تبلیغاتی در نظام انتخاباتی ایران و سایر كشورها از جمله محورهای مورد بحث در این برنامه است.

برنامه مناظره سیاسی این شبكه نیز با حضور شخصیت‌های سیاسی از همه جناح‌ها با موضوعات مختلف مربوط به انتخابات پخش می‌شود.

آذر مهاجر ‌/‌ جام‌جم