آيت الله مبشر كاشاني: «شرف الشمس از علوم غريبه است، لكن دركتب متقدمين اعم از روايي و ادعيه و اذكار اثري نيافتم ، فقط متأخرين در چند قرن اخير معتبر مي‌دانند .
19 فروردین روزی است که به روز «شرف الشمس» معروف شده است. نوشتن دعا و حکاکی روی انگشترهای عقیق زردرنگ به نیت گشایش کارها و افزایش روزی، از جمله کارهای پرطرفدار این روز است.
«این فرصت را از دست ندهید. همه آن چه فکرش را نمی کنید، تنها با یک انگشتر شرف الشمس.» شاید این جمله‌های تبلیغاتی روی کاغذهای آگهی، این روزها برای شما هم ارسال شده باشد.
آگهی‌هایی که برای فروش و حکاکی یک انگشتر خاص در روز 19 فروردین تبلیغ می‌کنند. انگشترهایی از عقیقی زردرنگ که به «شرف الشمس» معروف شده‌اند.
چرا 19 فروردین؟ چرا شرف الشمس؟
نوزدهمین روز از ماه فروردین برای منجمان مسلمان اهمیت ویژه‌ای داشته است. روزی که خورشید 19 درجه در برج حمل (فروردین) باشد. آن‌ها می‌گویند این روزخاص بنابه محاسبات نجومی، روزی خوش یمن و بابرکت است و البته در ساعت‌های خاصی در این روز، بهترین موقعیت خورشید در کهکشان در سال است.
ابوریحان بیرونی در کتاب التفهیم در باب «در احکام نجوم» فصل «بهره‌ها ستارگان‌اندر بروج» زیر عنوان «شرف و هبوط ستارگان کدامند‌‌» مطالبی را در خصوص شرف سیارات نوشته است .
براساس جدول کتاب التفهیم شرف شمس هنگامی است که خورشید 19 درجه در برج حمل باشد.
در میان عامه مردم هم این روز، روزی است که موکلان خورشید به زمین می‌آیند و چند ساعتی را در زمین می‌گذرانند. ساعت‌هایی که برای اهل زمین، از جمله خوش یمن‌ترین ساعت‌ها سال است.
شرف الشمسی که سنگ نیست
در باور عامیانه، «شرف الشمس» نگین انگشتری زردرنگ است که بعضی‌ها به نیت گشایش در کارها به دست می‌کنند.
اما در واقع شرف الشمس سنگ نیست. بلکه دعایی منسوب به امام علی(ع) است که در روز نوزدهم فروردین با آدابی خاص می‌نویسند و نقشی رمزگونه را پشت انگشتر عقیق زردرنگ حک می‌کنند.
در روز شرف الشمس شکل شرف الشمس را از ساعت 11 ظهر تا ساعت 23 روی طلا، عقیق زرد، پارچه زرد کشیده و یا حک نموده و یا با خط زرد روی کاعذ و یا پارچه می‌نویسند و دعای آورده شده را خوانده و نوشته و بعد هر حاجتی که از خدا دارند را زیر دعا می‌نویسند و در قرآن می‌گذارند.
اما نقش‌های رمز گونه‌ای كه شرف ‏الشمس ناميده مي‏شود در كتاب «جنة‏الوافيه» مشهور به «مصباح كفعمي» آمده است.
كفعمي در حاشيه كتاب مي‏نویسد: «در بعضي از كتاب‏هاي علماي شيعه ديدم كه اين شكل از اميرالمؤمنين(ع) نقل شده است. كه وقتي عازم جهاد بود در بين راه كه استراحت مي‌كردند اين شكل‌ها را بر روي سنگي حك كرد و فرمود: اين رمز پيروزي ماست. به نظر مي‏رسد بيان چنين نقلي محكم نيست؛ چون سند اين روايت تا اميرالمؤمنين(ع) ذكر نشده است.»
مرحوم شيخ بهايي هم همين شكل را در كتاب «سرّ المستتر» با‌اندكي تغيير آورده است.
البته در كتاب‏هاي ياد شده اين شكل به «شرف‏ الشمس» ناميده نشده است و احتمالاً تشخيص اساتيد علم ختوم و اذكار اين بوده كه اين شكل در شرف شمس - كه نوزدهم فروردين ماه است - نوشته شود كه ساعت خوبي است و باعث تأثير بيشتر اين شكل خواهدبود.
در كتاب «هزار و يك نكته»، نكته 977، تأليف آيت‏اللّه‏ حسن‏ زاده آملي نيز مطالبي راجع به اين شكل آمده است.
در کتاب‌های اسلامی هم نقش شرف الشمس را شامل پنج اسم اعظم خداوند می‌دانند که آنها را کلمات مبارکه: الله ، جمیل رحمن ، مؤمن و نور گفته‌اند و بجای نقش از پنج حرف اول آنها بصورت ا.ج.ر.م.ن میتوان استفاده کرد.
از سنگ شرف الشمس برای : چشم زخم ، گشایش امور ،برآورده شدن آرزوها ،افزایش رزق وروزی استفاده می‌شود.
نظرات برخي از علما،
به نقل از «لبيك»
نظر مبشر كاشاني
آيت الله مبشر كاشاني با اشاره به نكات جالب و ناگفته‌اي در اين باره، مبحث شرف الشمس را جزء علوم غريبه دانست ومرقوم كرد:
«شرف الشمس از علوم غريبه است، لكن دركتب متقدمين اعم از روايي وادعيه و اذكار اثري نيافتم ، فقط متأخرين در چند قرن اخير معتبر مي‌دانند و بياناتي درباره شرف الشمس و طريقه تكسير آن به صورت مربع يا مسبع وغيره و نيز آثار و بركات آن مطالبي متذكر شده‌اند و بعضي آن را مأخوذ از اسم اعظم تلقي كرده‌اند و در كتاب جواهر مكنونه، كه از كتب خطي اذكار است و همچنين در كتاب السحاب اللئالي تأليف سيد عبدالله بوشهري و كتب ديگر، آثاري از جمله دفع فقر و بيماري‌ها و حفظ از گزند جانوران و ايمني از بلايا و كسب عزت و بزرگي متذكر شده‌اند.»
وي در ادامه افزود: «كفعمي هم در كتاب جنت الواقيه آورده‌اند كه اين حروف شكل، اسم اعظم است و در بعض كتب علماي شيعه ديدم كه اين شكل از اميرالمؤمنين عليه السلام مي‌باشد ولي سندي براي ادعاي خود ذكر نكرده‌اند.
مرحوم شيخ بهائي نيز در كتاب سرالمستتر، در رابطه با اين شكل كه بعضاً به شرف الشمس معروف شده مطالبي بيان فرموده است.»
مبشر كاشاني در پايان، به زمان و آداب و كيفيت شرف الشمس نيز اشاره و يادآور شد: «مي‌گويند كه شرف الشمس بايد در روز 19 حمل كه مطابق با روز 19 فروردين است از طلوع آفتاب تا ظهر برعقيق زرد ودر صورت عدم امكان بر كاغذ زردي نوشته شود و با خود حمل نمايد ولي در تجديد آن در روز مذكور در سال هاي بعد شرط نشده است ولازم نيست.»
نظر آيت الله روحاني
حضرت آيت الله روحاني نيز ابعاد خواندني ديگري از شرف الشمس را بيان و مكتوب كرد: «اهل اين گونه فنون مي‌گويند كه اگر يك بار شرف الشمس به طريق مخصوص نوشته شود، ديگر احتياجي به تكرار در سال بعد ندارد و اثرش باقي است – ولي چون در طرز نوشتن آن اختلاف است ، مثل شكل ستاره آن يا حرف ميم آن، بعضي به همه وجوه آن مي‌نويسند ، مثلا يك بار با ستاره پنج گوشه و يك بار با ستاره شش گوشه.»
ايشان، در پايان جوابيه خود به پرسش خبرنگار ما تكرار شرف الشمس در هر سال را لازم ندانست ومرقوم كرد:
«به هر حال جديد تهيه كردن آن در هر سال لازم نيست.»
نظر آيت الله مظاهري
در اين حال ، حضرت آيت الله مظاهري در پاسخي كوتاه و گويا، با اشاره به قابل اعتماد بودن شرف الشمس، افزود: «شرف الشمس مورد اعتماد است و اگر كسي داشته باشد تجديد لازم نيست.»