گروهی از روایات به ناامنی‌های پیش از ظهور دلالت می‌کنند؛ مثل جنگ، کشتار و فتنه‌ها، همچنین گروهی به وضعیت نابسامان اقتصادی و گسترش فساد و تباهی، مانند باریدن باران‌های بی‌موقع، خشک شدن دریاچه‌ها و رودها اشاره دارند.


به گزارش خبرنگار آیین و اندیشه خبرگزاری فارس، معارف عمیق مهدویت ضامن سلامت و سعادت جامعه و فرد فرد انسان‌هاست، اعتقاد به بشارت‌های پیامبران گذشته و ائمه دین(ع) افراد با انگیزه و پرتوانی را در جامعه می‌تواند پرورش دهد، باور به حضور امامی ناظر بر اعمال، از جنبه فردی موجب پاک نگاه داشتن روح و پیراستن اعمال از زشتی‌هاست و از جنبه اجتماعی باعث هم‌دلی مؤمنان و ایستادگی در برابر ظالمان می‌شود، کارکرد وسیع و عمیق آموزه‌های مهدوی، جذابیت خاص موضوع را نشان می‌دهد، به همین دلیل، قشرهای مختلف جامعه پرسش‌های بسیاری در این موضوع دارند که لزوم پاسخگویی صحیح به آن‌ها از راهی مطمئن بر کسی پوشیده نیست.

پژوهشکده مهدویت در کتاب «مهدویت، پرسش‌ها و پاسخ‌ها» به برخی از شبهات این‌گونه پاسخ می‌دهد:

چگونه جهان خواهان حضور یوسف زهرا می‌شود

*چگونه امام زمان(عج) در عصری که فساد و تباهی همه عالم را فرا گرفته و جز عده کمی بر اصول خود باقی نمانده‌اند، ظهور می‌کند؟

- پاسخ این مسئله را در بررسی ریشه‌های هر انقلاب می‌‌توان یافت، انقلاب بزرگ و جهانی حضرت مهدی(عج) نیز یکی از این انقلاب‌ها خواهد بود، با این تفاوت که این انقلاب، جهانی است، از وحی نشات گرفته و آخرین وصی پیامبر اکرم(ص) آن را بدون خطا و اشتباه برقرار خواهد کرد.

دو علت برای بروز هر انقلابی لازم است:

1 - به ستوه آمدن مستضعفان

2 - توانمندی رهبر در به هم ریختن وضع موجود و اتحاد امت در ایجاد انقلاب

ناامنی‌های پیش از ظهور؛ از خشک شدن دریاچه‌ها تا باریدن باران‌های بی‌موقع

روایات زیادی به این دو عامل در عصر پیش از ظهور اشاره دارند، گروهی از روایات به ناامنی‌های پیش از ظهور دلالت می‌کنند؛ مثل جنگ، کشتار، فتنه‌ها، اسیر شدن مسلمانان، مرگ‌‌های ناگهانی، جنایات هولناک، هرج و مرج و ...؛ نیز گروهی به وضعیت نابسامان اقتصادی و گسترش فساد و تباهی، مانند کمبود باران و یا باریدن باران‌های بی‌موقع، خشک شدن دریاچه‌ها و رودها، گسترش گرانی، گرسنگی، فقر، رکود تجارت، مبادله زنان در مقابل مواد غذایی و ... اشاره می‌کنند.

‌گروه دیگر از روایات به زمینه‌سازان قیام و انقلاب جهانی مهدوی به رهبری عالمان و دانشمندان شیعه به خصوص اهل قم، مرکز نشر فرهنگ اسلامی، اشاره می‌کنند، دیگر نشانه‌ها از این شمار است: وجود مؤمنان حقیقی و رهبران نستوه مانند: جوانی خوش‌رو از ناحیه دیلم به نام سید حسنی، سید خراسانی و همچنین یمانی و ... که اینان پرچم را به صاحب اصلی‌اش حضرت مهدی(عج) تقدیم خواهند کرد.

بنابراین در روایات علاوه بر گسترش ظلم و فساد و تباهی، به نکات روشن و روزنه‌های امید نیز اشاره شده است؛‌ حضور مؤمنان در سراسر گیتی و در تمامی اعصار، حتی در اوضاع سخت پیش از ظهور.

انسان‌ها از نظر صفات اخلاقی متفاوتند: کسانی که صالح و قیام‌گر واقعی هستند و در تمامی اعصار با ظلم و فساد مبارزه کرده‌اند، در قیام امام زمان(عج) نیز مشارکت جدی خواهند داشت، اما خیلی از افراد ناصالح نیز بصیرت یافته، آثار سوء و منفی فساد و تباهی و ناهنجاری را در خود و جامعه مشاهده خواهند کرد و به انقلابی‌ها خواهند پیوست.

امام صادق(ع) از نیروی ویژه سربازان امام زمان(عج) می‌گوید

پس کثرت ظلم و فساد نه تنها از عوامل استبعاد قیام نبوده، بلکه از عوامل شتا‌ب‌زا برای هر انقلاب اصلاحی به شمار می‌آید، در ضمن کیفیت نیروهایی که در قیام امام زمان(عج) وارد عمل می‌شوند، خیلی بالا و زیاد است، امام صادق(ع) فرمودند: به هر یک از آن‌ها توان چهل مرد داده شود.

در روایات به ایمان راسخ، اطاعت محض از امام(عج)، قدرت و توانمندی، هوشیاری، کاردانی، شجاعت، مقاومت، سخت‌کوشی و سایر صفات حسنه و ممتاز آنان اشاره شده است که به جهت اختصار از ذکر آن‌ها صرف نظر کردیم.

سه عامل پیروزی امام زمان(عج) بر جهان

خداوند متعال در قرآن می‌فرماید: «کَمْ مِنْ فِئَةٍ قَلِیلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً کَثِیرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ وَاللَّهُ مَعَ الصَّابِرِینَ»، چه بسیار گروه اندک که با خواست و یاری خداوند بر سپاهی بسیار بزرگ غالب آمده‌اند و خداوند یار و مددکار صابران است.

اگر چه تعداد فاسدها و منحرفان زیاد هم باشد، اراده خداوند بر پیروزی صالحان و مستضعفان تعلق خواهد گرفت، زیرا:

1 - مؤمنان سخت مقاومت خواهند کرد و تسلیم نخواهند شد. (وجود یاران فداکار و با ایمان)

2 - سطح آگاهی مردم به طوری بالا می‌رود که از وضعیت موجود ناراضی و خواهان ایجاد حکومت عدل الهی هستند. (آمادگی عمومی برای ظهور و قیام)

3 - خداوند متعال نیز یاری و امدادهای غیبی (مثل وارد کردن رعب و ترس در دل دشمنان) خود را می‌رساند.

این سه عامل اصلی، باعث پیروزی حضرت و شکست دشمنان است.

عوامل مؤثر در تأخیر ظهور

* چه چیزی موجب تأخیر ظهور امام زمان(عج) می‌شود؟

- مهم‌ترین عامل تأخیر ظهور حضرت(عج) آماده نبودن جهان برای پذیرش حکومت الهی امام زمان(عج) است، زیرا سنت الهی بر این است ک در صورت آمادگی بندگان، لطف و عنایت خود را از آنان دریغ نکنند، ضمن اینکه هیچ‌گاه این امر اجباری نیز نخواهد بود؛ بلکه وعده‌های الهی در صورت انتخاب و اختیار مردم تحقق خواهد یافت. در منابع دینی به منظور ایجاد چنین آمادگی و گسترش آن، ائمه(ع) به جامعه شیعی توصیه کرده‌اند که در عصر غیبت همواره حالت انتظار و آمادگی برای ظهور و یاری آن حضرت را داشته باشند و زمینه‌های دعوت و استقبال از ایشان را در جامعه پدید آوردند، به همین جهت در فرهنگ شیعی، عصر غیبت را «عصر انتظار» به حساب می‌آورند.

بهترین مردمان اسلام از منظر امام سجاد(ع)

امام سجاد (ع) می‌فرماید: «مردمی که در زمان غیبت مهدی(عج) به سر می‌برند و معتقد به امامت وی هستند و خود را آماده ظهور او کرده‌اند، بهتر و شایسته‌تر از مردم هر زمان دیگرند»، این برتری و فضیلت با توجه به شرایط خاص زمانی عصر غیبت است که وظایف ویژه‌ای را بر عهده شیعیان می‌گذارد؛ زیرا در چنین موقعیتی، ثبات قدم در راه آن حضرت و دفاع از مکتب تشیع کاری دشوار است.

رسالت مهم شیعه در این دوران اولاً معرفت صحیح به آن حضرت و ترویج آن و ثانیاً عمل به وظایف و تکالیف فردی و اجتماعی و دوری از گناه و آلودگی به فساد است، زیرا همچنان که عمل به احکام دینی و اجرای امر به معروف و نهی از منکر در اصلاح جامعه و زمینه‌سازی برای ظهور حضرت(عج) مؤثر است، گناه و آلودگی به فسادهای اخلاصی، سیاسی و اجتماعی نیز ظهور حضرت را به تأخیر انداخته، محرومیت جامعه از ایشان را بیشتر می‌کند.