در طول سفرهاي طولاني نظير سفر به خانه خدا براي مسافران برخي بيماريهــــا و مشكلات بهداشتي پيش مي آيد كه در مواردي از فرط شدت آن افراد از شركت در فرايض حج محروم و انجام آن را به نايب خود واگذار مي كنند.
ازدحام جمعيت، فشردگي مراسم بخصوص در مراسم منا و عرفات به دور از امكانات لازم و در شرايط آب و هواي توصيه هاي بهداشتي
در مناسك حج، حجاج از اقصي نقاط دنيا جهت فريضه حج به سرزمين وحي مسافرت مي كنند ممكن است يك سري از بيماريهاي عفوني و واگيردار به همراه خود داشته باشند. گرچه قبل از عزيمت، حجاج در برابر بعضي بيماريها واكسينه مي شوند با اين وجود چنانچه رعايت نكات بهداشتي را ننماييد احتمال بيمار شدن زياد است كه در اين خصوص توصيه هاي زير مي تواند در پيشگيري از بيماريها مؤثر باشد.
1- چون در مراسم حج و زيارت ازدحام جمعيت زياد است و احتمال انتقال بيماريهاي واگير بيشتر است توصيه مي شود با رعايت كامل بهداشت فردي و استفاده از وسايل شخصي و دوري نمودن از افراد بيمار از انتقال بيماريهاي واگير پيشگيري كنيد.
2- يكي از مشكلات زائران تهوع در اتومبيل يا هواپيما است كه با مجموعه علايم تهوع ، سرگيجه ، استفراغ و بي قراري همراه است به افرادي كه دچار اين بيماري مي شوند قبل از مسافرت از مصرف غذاي زياد بپرهيزند و با توصيه پزشك داروي مورد نياز تهيه و قبل از سوارشدن در اتومبيل يا هواپيما مصرف كنند.
3- يكي از بيماريهاي شايع زائران بيماري اسهال است كه صرفاً به دليل مسافرت مي باشد كه تا سه يا چهار روز طور مي كشد كه در بعضي موارد در افراد مسن باعث از دست دادن آب و املاح ميشود. مصرف آب و مواد غذايي آبكي به ويژه محلول او . آر . اس توصيه ميشود.
4- اكيداًً سفارش مي شود:
- از قرار گرفتن در معرض هواي گرم و پياده روي بيمورد در هواي گرم اجتناب كنيد.
- از كلاه سفيد و لباس نخي سفيد استفاده كنيد.
- قبل از قرارگرفتن در هواي گرم به ميزان كافي آب و مايعات مصرف نموده و در مسير رفت و برگشت همراه خود آب معدني داشته باشيد. بعد از صرف ناهار كه احتمال گرمازدگي بيشتر است از رفتن به زيارت خودداري كنيد.
- هر روز استحمام نموده و موهاي خود را كوتاه نمائيد.
- افراد چاق ، بيماران تب دار و افرادي كه از مناطق معتدل و سردسير به مراسم حج مي آيند خطر گرمازدگي بيشتر است.
5- سوختگي ناشي از آفتاب خطر ديگري براي زائرين است بطوري كه تابش مستقيم نور خورشيد در مدت 20 دقيقه مي تواندايجاد آفتاب سوختگي كند. اجتناب از تماس با نور مستقيم خورشيد به ويژه از ساعت 10 الي 4 بعد از ظهر كه نور آفتاب 80% اشعه ماوراء بنفش دارد، استفاده از كرم ضد آفتاب بي بو و استفاده از چتر سفيد خطر سوختگي با آفتاب را تا حد زيادي كاهش مي دهد.
6- به زائران توصيه ميشود قبل از عزيمت به سفر حج وسايل شخصي خود را از قبيل مسواك ، وسايل حمام و لباس زير به تعداد كافي به همراه داشته باشند . به بيماراني كه تحت درمان با دارو هستند نيز سفارش مي شود داروهاي مصرفي خود را طبق تجويز پزشك ادامه دهند و چنانچه پرهيز غذايي دارند با پزشك و مدير كاروان خود در ميان گذاشته و در مسافرت نيز رعايت كنند.
7- در مصرف مواد غذايي به ويژه مواد غذايي خام نظير ميوه و سبزي اطمينان از سالم بودن آن و شستشو و پوست كندن ميوه قبل از مصرف دقت نمائيد.
8- از تهيه و مصرف مواد غذايي پخته شده بيرون از محل كاروان خودداري كنيد.
9- در موقع تقصير استفاده از تيغ يكبار مصرف و اجتناب از استفاده مشترك از آن در پيشگيري از بيماريهاي خوني به ويژه ايدز و هپاتيت مؤثر است لذا با رعايت آن موهاي سر را بعد از تراشيدن در سطل زباله بريزيد.
10- در موقع ايام منا و عرفات بعلت آلودگي بيش از حد هوا و ازدياد جمعيت استفاده از ماسك هاي يكبار مصرف به ويژه براي بيماران تنفسي ضروري است.
11- براي پيشگيري از بيماريهاي واگير خصوصاً بيماريهاي انگلي بعد از توالت و قبل از غذاخوردن دستهاي خود را با آب و صابون مايع بشوئيد.
منبع: پایگاه اطلاع رسانی حج