18 دي در گذر تاریخ
* قتل "ميرزا محمدتقي خان اميركبير"
در كاشان به دستور "ناصرالدين شاه قاجار" (1230ش)
اشاره:
ميرزا تقي خان اميركبير در حدود سال 1187 ش در روستاي هزاوه در اراك به دنيا آمد. وي پس از طي مراحل پيشرفت و ترقّي علمي و سياسي به صدر اعظمي حكومت ناصرالدين شاه قاجار برگزيده شد و در طول چهار سال صدراعظمي خويش خدمات شايسته و فراواني به ملت و حكومت نمود. اصلاح امور مالي، سر و سامان دادن به وضع ارتش، تلاش در رواج خودكفائي ملي، گسترش فعاليتهاي علمي و تأسيس مؤسسات آموزشي (مانند دارالفنون تهران) مبارزه با عقايد و انحرافات مذهبي، بياعتنايي به خواستهها و تهديدات قدرتهاي خارجي و قطع ايادي و جاسوسان استعماري، از جمله فعاليتها و تلاشهاي پيگير او در اين ايام بود. در اين حال، درباريان به ويژه مادر ناصرالدين شاه كه منافع خود را در خطر ميديدند شاه را تحريك كرده كه اميركبير را از صدر اعظمي خلع نمايد. سرانجام با جوّسازي و شايعهپراكني دولتهاي استعماري و ايادي داخلي آنان عليه اميركبير، ناصرالدين شاه وي را از صدارت خلع كرده و فقط عنوان فرمانده كل قشون را براي او باقي گذاشت. چند روز بعد او را به حكومت كاشان منصوب كرد و اميركبير را به طرف كاشان حركت دادند كه در حقيقت او را تبعيد نمودند. آنگاه تمام عناصر مخالف داخلي و خارجي كه در زمان صدارت اميركبير در كمين نشسته بودند، از ترس تغيير نظر شاه و عفو اميركبير، دست به دست هم دادند و حكم قتل او را از شاه گرفتند. سرانجام اين صدراعظم لايق و با كفايت، در روز جمعه 18 دي ماه 1230 ش برابر با
18 ربيع الاول 1268 ق در 43 سالگي به قتل رسيد و بدنش را در كربلا به خاك سپردند.
*مرگ "مظفرالدين شاه قاجار" و جانشيني فرزندش
"محمدعلي ميرزا" (1285ش)
اشاره:
مظفرالدين شاه، پنجمين پادشاه سلسله قاجاريه بود كه پس از چهل سال وليعهدي در 44 سالگي به سلطنت رسيد. دوران حكومت او برابر با آغاز قيام مشروطه به رهبري روحانيت در اثر ظلم و فساد دربار و فقر و فساد در جامعه بود كه در نهايت به پيروزي اين نهضت منجر شد و شاه قاجار، فرمان مشروطيت را صادر كرد. از آن پس مقدمات تشكيل مجلس شوراي ملي و تدوين قانون اساسي انجام گرفت. ولي اجل به شاه مهلت نداد و وي
ده روز پس از امضاي قانون اساسي مشروطه، در 18 دي 1285 ش برابر با
24 ذيقعده 1324ق در 54 سالگي درگذشت. مظفرالدين شاه در حالي كه مردم ايران نيازهاي اوليه خود را به سختي تهيه ميكردند، چندين بار به سفرهاي دراز مدت اروپايي رفت و قرضها و وامهاي زيادي گرفت تا هزينه خوشگذرانيهاي خود را تامين نمايد. از اين رو، كشور بيش از پيش مقروض خارجيان گرديد و حقوق مردم بيشتر از قبل پايمال شد. وي در دوران پادشاهي خود، امتيازات زيادي به بيگانگان اعطاء كرد و در مقابل مبلغ ناچيزي، منابع زيرزميني ايران را براي مدت شصت سال به فرانسويان داد. پس از مظفرالدين شاه، فرزند بزرگش، محمدعلي ميرزا، كه نواده دختري اميركبير بود به پادشاهي رسيد و دور تازهاي از استبداد و ديكتاتوري آغاز گشت.
* رحلت آيت اللَّه "سيدمحمد طباطبايي"
از رهبران مذهبي نهضت مشروطيت ايران (1299ش)
اشاره:
آيتاللَّه سيد محمد بن صادق طباطبايي در سال 1220ش (1258 ق) در كربلا به دنيا آمد. تحصيلات مقدماتي و مبادي علوم را نزد پدر فرا خواند و سپس در تهران از محضر فيلسوف بزرگ زمان، ميرزا ابوالحسن جلوه استفاده كرد. از آن پس راهي عتبات گرديد تابه مقام اجتهاد نائل آمد و جزو خواص يارانِ ميرزاي شيرازي شده، در امور سياسي، طرف مشورت او قرار گرفت.
سيد محمد پس از واقعه تحريم تنباكو، از طرف ميرزاي شيرازي به تهران رفت و به ارشاد و هدايت مردم مشغول شد. پس از چندي، وي دعوت آيتاللَّه عبداللَّه بهبهاني را براي مبارزه با دولت پذيرفت و در اعتراض به اعمال دولت، به همراه مردم در حرم حضرت عبدالعظيم تحصُّن كرد. فعاليت آيتاللَّه طباطبايي به مرور وسعت يافت تا جايي كه به يكي از رهبران اصلي مشروطيت در ايران تبديل شد. با روي كار آمدن محمدعلي شاه و به توپ بستن مجلس، مدتي به مشهد رفت و پس از
فتح تهران به تهران مراجعت كرد. سيد محمد طباطبايي
با ورود نيروهاي روس و انگليس به ايران، در جريان جنگ جهاني اول به تركيه رفت و پس از شش ماه به ايران بازگشت. از آن پس در امور سياسي دخالت نكرد تا اين كه در 18 دي ماه 1299 ش برابر با 28 ربيع الثاني 1339 ق در 79 سالگي وفات يافت و در حرم عبدالعظيم به خاك سپرده شد. طباطبايي، انديشهاي آزاد و تفكري اصلاح طلبانه داشت و آشنائي وي با سيد جمال الدين اسدآبادي، تأثيري شگرف در شكلگيري تفكرات او داشت.
* اشغال هويزه توسط مزدوران بعثي عراق (1359 ش)
* عمليات كوچك ايذايي در منطقه البَكر و اَلاُميه توسط سپاه (1366ش)
24 صفر در گذر تاریخ
*درگذشت "ابن دُرُستويه"
عالم نحو و حديث (347 ق)
اشاره:
ابومحمد، عبداللَّه بن جعفر بن محمد ابندُرستويه، نحوي بزرگ، لغوي و اديب، متولدِ سال 258 ق در بغداد ميباشد. وي در علم حديث نيز دست داشت و در نحو از علي بن عيسي رماني و مُبرّد و ابن جِنّي پيروي ميكرد. از آثار وي ميتوان كتاب الارشاد، الكتّاب، اخبارالنحويين و معاني شعر را نام برد.
وفات ابن درستويه در 88 سالگي در بغداد واقع شد.
*رحلت "اسماعيل بن عُبّاد
" وزير دانشمند آل بويه (385 ق)
*پايان دورهي حكومت پانصد ساله ي خلافت عباسي (656 ق)
اشاره:
پس از تسخير بغداد، پايتختِ حكومت عباسيان توسط مغولان و كشتار مردم و تسليم شدن خليفه وبزرگان شهر و نيز غارت و ويران كردن آن، هلاكوخان مغول در 24 صفر 656 ق المستعصم باللَّه، خليفهي وقت را به حضور طلبيد و او را به همراه پسر بزرگش به قتل رسانيد. به اين ترتيب دولت پانصد و چند سالهي بني عباس سرنگون گرديد. دولت بنيعباس با قيام ابومسلم خراساني عليه بنياميه و با روي كار آمدن عبداللَّه سَفّاح در سال 132 ق، آغاز شده بود و پس از به قدرت رسيدن 38 تن از اين خاندان در مدت 524 سال، سرانجام در سال 656 ق با قتل مستعصم، به زوال رفت. بنيعباس در ابتداي كار همانند بنياميه، از وجود امامان معصوم در هراس بودند و هر كدام را به طريقي از سر راه خود برداشتند.
* شهادت
آيت اللَّه ميرزا "علي غروي تبريزي
" توسط مزدوران بعث
(1419 ق/ 29 خرداد 1377 ش)
اشاره:
در چنین روزی در سال 1419 ه ق حاج میرزا علی غروی تبریزی از بزرگان شیعه در بازگشت از زیارت کربلا به نجف توسط دشمنان اسلام به در جه شهادت نایل آمد . ایشان یکی از بزرگترین علمای شیعه در عصر خویش بود.
7 ژانويه در گذر تاریخ
* تولد "شارل پگي" اديب و نويسنده فرانسوي (1873م)
*مرگ "بوريس زاخودر" ايرانشناس برجسته روسي (1960م)
* سقوط دولت خونخوار و ديكتاتوري "پول پوت" در كامبوج (1979م)
* شهادت "سليمان خاطر" مبارز مسلمان مصري (1986م)