از مهمترين نكاتی كه امروز در دستهبندی مطالعات قرآنی بايد مورد توجه قرار گيرد، توجه به سه محور مهم «قرآنشناخت» يعنی شناخت هويت شناسنامهای قرآن، «فلسفه تفسير» يعنی اصول و كاربردهای فهم قرآن و محور اصلی يعنی «معارف و آموزههای قرآن» است.
به گزارش خبرگزاری قرآنی ايران (ايكنا)، حجتالاسلام و المسلمين محمدباقر سعيدی روشن، رئيس پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و مسئول كميته علوم قرآن و حديث گروه برنامهريزی علوم حوزوی ـ دانشگاهی، صبح امروز، چهارشنبه 22 آذرماه، از سازمان فعاليتهای قرآنی دانشگاهيان كشور و خبرگزاری ايكنا بازديد كرد و در ديدار با حجتالاسلام و المسلمين تقوی، رئيس سازمان فعاليتهای قرآنی دانشگاهيان كشور، و مسئولان سازمان به ارائه نكاتی چند پرداخت.
حجتالاسلام سعيدی روشن در بخشی از مراسم بازديد خود از خبرگزاری قرآنی ايران (ايكنا) اظهار كرد: لازم است كه بخشی از فعاليتهای خبرگزاری به بررسی نقش قرآن و مفاهيم قرآنی (مثلاً مفهوم ايمان و ...) در زندگی بشر اختصاص يابد و حاصل اين مطالعه با يك قلم نرمنويسی شده، در قالب بستههايی مناسب در اختيار مسلمانان اقصی نقاط دنيا قرار گيرد.
وی در بخش ديگری از سخنان خود گفت: يكی از اقدامات دنيای معاصر غرب به ويژه در حوزه علوم انسانی آن بوده كه دنيای شرق و به ويژه مسلمانان را از گذشته خود جدا كنند؛ همچنان كه تا حدود 300 يا 400 سال پيش طب اسلامی در دانشگاههای غرب تدريس میشد، اما مسلمانان اكنون اين واقعيت را از ياد برده و از ميراث غنی و قوی گذشته خود گسسته شدهاند و احيای اين ميراث غنی دغدغه امروز متفكران شرقی و بهويژه انديشمندان اسلامی است.
رئيس پژوهشگاه حوزه و دانشگاه اضافه كرد: غرب ما را از بسياری از دانشهايی كه در گذشته داشتهايم منقطع كرده و خبرگزاری قرآنی ايران میتوان محملی برای بازسازی احيای ميراث تمدن اسلامی در حوزههای مختلف باشد؛ برای نمونه مسلمين مباحث بسيار غنی و گستردهای در حوزه «نقد ادبی» در زيرمجموعه علوم ادبی اسلامی و مباحث هرمنوتيك و سمانتيك داشتهاند؛ همان مباحثی كه امروزه در فلسفه و روانشناسی غرب مطرح است.
پس از مراسم بازديد، نشست صميمانه رئيس پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با مسئولان سازمان فعاليتهای قرآنی دانشگاهيان كشور و خبرگزاری ايكنا، از جمله حجتالاسلام تقوی و معاونان وی برگزار شد و بخشی از فعاليتها و اقدامات سازمان فعاليتهای قرآنی كشور در حوزههای آموزش و پژوهش، به ويژه جشنواره مطالعات قرآنی دانشجويان كشور، برگزاری نشستهای نظام اقتصادی از ديدگاه قرآن كريم و سبك زندگی ايمانی و نيز فعاليتهای انجام شده در پژوهشكده مطالعات ميانرشتهای قرآن كريم و ... تشريح شد.
حجتالاسلام سعيدی روشن در اين ديدار ضمن ارزشمند خواندن اقدامات انجام شده در سازمان فعاليتهای قرآنی و خبرگزار ايكنا به ارائه سخنانی چند درباره ضرورت توجه به قرآن پرداخت و عنوان كرد: هدف از همه اين اقدامات آن است كه افراد سيره، منش و روح قرآنی پيدا كنند و اين روح قرآنی بیشك بركات بسيار مهمی دارد و هرچه كار ما به ذات و حقيقت قرآن نزديك باشد، اثرگذارتر خواهد بود.
وی در بخش ديگری از سخنان خود اظهار كرد: يكی از نكاتی كه در باب قرآن بايد مورد توجه قرار گيرد، آن است كه بايد مطالعات قرآنی را دستهبندی كنيم و در اين دستهبندی به محور مهم «قرآنشناخت» توجه ويژهای داشته باشيم كه شناخت هويت شناسنامهای قرآن را ترسيم میكند. اعتقاد به قرآن بحثی است و مطالعه علمی و روششناختی علمی بحث ديگری است كه تا از اين رهگذر اثبات شود كه قرآن كتاب الهی است.
حجتالاسلام سعيدی روشن:
غرب ما را از بسياری از دانشهايی كه در گذشته داشتهايم منقطع كرده و خبرگزاری قرآنی ايران میتوان محملی برای بازسازی احيای ميراث تمدن اسلامی در حوزههای مختلف باشد؛ برای نمونه مسلمين مباحث بسيار غنی و گستردهای در حوزه «نقد ادبی» در زيرمجموعه علوم ادبی اسلامی و مباحث هرمنوتيك و سمانتيك داشتهاند
مسئول كميته علوم قرآن و حديث گروه برنامهريزی علوم حوزوی ـ دانشگاهی خاطرنشان كرد: ريشه و منشأ شناخت غربيان از قرآن تماماً سنی و مملو از خبط و خطاست و در اين حوزه مباحث مربوط به كلام و فلسفه دين درباره وحی، اعجاز، تحريفپذيری، تجربه دينی و ... بايد مورد مطالعه و بررسی قرار بگيرند.
وی با اشاره به بحث اصول و كاربردهای فهم قرآن تصريح كرد: امروزه «فلسفه تفسير» اين حوزه را شامل میشود و مباحثی مانند هرمنوتيك، قواعد فهم، منابع فهم، آسيبهای فهم، زبان دين، زبان قرآن، مكاتب تفسيری و ... را دربر میگيرد و ما برای مبناسازی در حوزه علوم انسانی و بومیسازی آن بايد چنين مطالعاتی را جدی بگيريم و آثار فاخر و خوبی در اين حوزه مانند «نظريه تفسير متن»، «آسيبشناسی جريانهای تفسيری» و ... از سوی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه انجام شده است.
رئيس پژوهشگاه حوزه و دانشگاه ادامه داد: پس از دو بخش به بخش اصلی میرسيم كه همانا «معارف و آموزههای قرآن» است و نظريهپردازی در همينجا معنا پيدا میكند؛ قرآن به تعبير شهيد مطهری بينش و منش، و جهانبينی و ايدئولوژی میدهد، كتاب تكوين دارد، جامعهشناسی دارد و بودها و بايستههای نظامات و جوامع را شكل میدهد و در حوزههای متنوع ديگر نيز هزاران مسئله میتوان از قرآن استخراج كرد.
وی در بخش ديگری از سخنان خود با تقدير از فعاليتهای خبرگزاری ايكنا در ساماندهی اخبار و وقايع قرآنی و دينی، انعكاس بازخواستها و گلايهها درباره وضعيت آموزشی و پژوهشی كشور در حوزههای علوم دينی و بهويژه علوم قرآن و حديث را از جمله اقدامات بايسته آن برشمرد و گفت: يكی از گلايههای بنده آن است كه رسالهها و پاياننامههای ما بيشتر در جهت رفع تكليف و گرفتن مدرك است و مسئلهمحور نيستند تا نيازی را مرتفع سازند.
سعيدی روشن در بخش ديگری از سخنان خود عنوان كرد: يكی از نكات مورد توجه مقام معظم رهبری اين است كه قرآن نگاه جامعی به ابعاد و اضلاع گوناگون زندگی آدمی دارد؛ جامعيتی كه به اعتقاد مرحوم مطهری در جنبههای فلسفی، شناختی و معرفتی به انسان میدهد و مناسبات زندگی فردی و اجتماعی آدمی را تنظيم میكند.
رئيس پژوهشگاه حوزه و دانشگاه عنوان كرد: ما بايد بتوانيم با يك نگاه جامع بين مفاهيم و آموزههای قرآن سازگاری ايجاد كنيم تا به يك زندگی سالم ايمانی و به تعبير خود قرآن «حيات طيبه» دست يابيم و البته اين نكته كار دشواری است و در مرحله اول شناخت و سپس انعكاس میطلبد.