19 آذر در گذر تاریخ
* رحلت مفسر قرآن كريم "سيد حسين اثني عشري" معروف به اعتمادي (1343 ش)
اشاره:
حاج آقا حسين اثني عشري، مفسر عالي‏قدر قرآن در سال 1318 ق در شهر ري ولادت يافت و پس از فراگيري مقدمات و ادبيات در تهران، در سال 1349 ق به قم سفر كرد. پس از آموختن سطوح، در درس خارج آيت‏اللَّه شيخ عبدالكريم حائري شركت جست و سپس از درس آيت‏اللَّه سيدمحمد حجّت و آيت‏اللَّه سيدمحمدتقي خوانساري استفاده نمود. در سال 1362 به شهر ري بازگشت و در آستانه‏ي مقدس حضرت سيد الكريم عبدالعظيم (ع) به اقامه‏ جماعت و تبليغ و تفسير قرآن پرداخت.سرانجام اين عالم عامل درسال 1384 قمري در 66 سالگي بر روي منبر دچار سكته‏ي قلبي گرديد و بدرود حيات گفت ودر حرم قبله تهران سيدالكريم عبدالعظيم حسني (ع) دفن گرديد. مهم‏ترين تفسير وي، تفسير اثني عشري نام دارد و علاوه بر آن داراي تأليفات ديگري نيز مي‏باشد.
* تظاهرات بزرگ و تاريخي تاسوعاي حسيني عليه رژيم استبدادي پهلوي (1357 ش)
اشاره:
همزمان با تاسوعاي حسيني سال 1357 ش، مردم مسلمان و انقلابي ايران با حضور گسترده خود، مراسم عزاداري سالار شهيدان، حضرت اباعبداللَّه الحسين(ع) و ديگر شهداي كربلا را به تظاهراتي بزرگ و تاريخي بر ضد رژيم فاسد و استبدادي شاه، تبديل كردند. در تهران، حدود چهارميليون نفر از مردان، زنان و كودكان، در راهپيمايي تاريخي اين روز شركت كرده و ضمن عزاداري، با سردادن شعارهايي بر ضد رژيم شاه، نفرت و انزجار خود را از اين رژيم اعلام كردند. همزمان با تهران، اين راهپيمايي در شهرستان‏ها نيز صورت گرفت. اين اقدام، پايه‏هاي حكومت پوشالي و وابسته رژيم شاه به بيگانگان را بيش از پيش متزلزل و سقوط آن را قطعي كرد.
*طرح تشكيل شوراي سلطنت توسط آمريكا (1357 ش)
اشاره:
در بحبوحه انقلاب اسلامي و در حالي كه نهضت اسلامي مردم ايران به رهبري امام خميني(ره) رژيم پهلوي را در كام خود فرو مي‏برد، اربابان آمريكايي شاه درصدد بودند تا به هر نحو ممكن، از سقوط محمدرضا پهلوي، اين مهره مطيع خود جلوگيري كنند. از اين رو، در نوزدهم آذر 1357ش، وزارت امور خارجه ايالات متحده آمريكا كه مشغول بررسي تشكيل شوراي سلطنت در ايران بود، با ارسال تلگرافي به سفارت آمريكا در تهران با نمايندگان خود در ايران درباره اين موضوع مشورت كرد. اين كار از يك سو نشان دهنده نااميدي مقامات دولت آمريكا از باقي ماندن شاه در رأس قدرت و از سوي ديگر، دخالت آشكار و ظالمانه آمريكاييان در امور داخلي ايران بود. دولت آمريكا، همه توان خود را به كار گرفته بود تا به هر صورت ممكن، پايگاه سياسي و نظامي خود را در ايران حفظ كند اما امواج توفنده انقلاب، آنان را از رسيدن به اين هدف شوم باز داشت و اين شورا پس از آن كه در 23 دي 57 كار خود را آغاز كرد، پس از يك هفته با ناكامي، منحل شد.
* انتخابات دوره اوّل مجلس خبرگان رهبري (1361ش)
اشاره:
انتخابات نخستين دوره مجلس خبرگان رهبري كه بر اساس اصل 107 قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران، مهم‏ترين وظيفه آن تعيين رهبر نظام اسلامي است در شرايطي صورت گرفت كه كشور در حال نبردي نابرابر با حكومت عراق و دنياي استكبار بود. با اين حال، اين انتخابات با شركت مردم شجاع و مقاوم ايران در 19 آذر 1361 برگزار گرديد و نزديك به هجده ميليون نفر در اين انتخابات شركت نمودند. در اين دوره 75 نفر از نمايندگان مجلس خبرگان رهبري تعيين شدند. در نهايت اولين مجلس خبرگان رهبري كه در واقع دومين مجلس خبرگان جامعه اسلامي بود در تيرماه 1362 با پيام امام خميني(ره)، افتتاح شد. با رحلت امام خميني(ره) بنيانگذار جمهوري اسلامي ايران، مجلس خبرگان رهبري، حضرت آيت‏اللَّه خامنه‏اي را به رهبري نظام اسلامي برگزيد و اين وظيفه را به نحو احسن به انجام رساند.

* تشكيل شوراي عالي انقلاب فرهنگي به فرمان حضرت امام خميني (ره) (1363 ش)
اشاره:
پس از پيروزي انقلاب اسلامي، گروهك‏هاي مختلف، دانشگاه‏ها و مدارس كشور را عرصه تاخت و تاز خود ساخته و روند تحصيل و تدريس را مختل كرده بودند. بسياري از استادان منحرف، به كار مشغول بودند و هيچ تغيير بنيادي در برنامه و شيوه تدريس و تربيت و اهداف آنها رخ نداده بود. در نتيجه، دانشگاه‏هاي سراسر كشور براي مدتي تعطيل شد. پس از تعطيلي دانشگاه‏ها، به منظور ساماندهي به امور فرهنگي مدارس و دانشگاه‏ها، به فرمان امام خميني(ره)، اولين تركيب شوراي انقلاب فرهنگي تحت عنوان ستاد انقلاب فرهنگي شكل گرفت.
با تشكيل اين ستاد، علي رغم كارشكني‏هاي برخي اشخاص و گروه‏هاي سياسي، حضرت امام در سال 1360، از ستاد خواستند كه در باز شدن دانشگاه‏ها تسريع نمايد. با بازگشايي دانشگاه‏ها، ضرورت توسعه و تعميق كار اين ستاد ايجاب كرد كه در نوزدهم آذر 1363، امام، رؤساي سه قوه و تعداد ديگري از انديشمندان فرهنگي كشور را به اعضاي آن بيفزايند. گسترش و نفوذ فرهنگ اسلامي در شئون جامعه، تزكيه محيطهاي علمي و فرهنگي از افكار مادي، تحول دانشگاه‏ها و مدارس و مراكز فرهنگي و هنري بر اساس فرهنگ صحيح اسلامي، حفظ و احياء و معرفي آثار و مآثر اسلامي و ملي از جمله اهداف اين شورا و نيز تدوين اصول سياست فرهنگي نظام جمهوي اسلامي و تعيين اهداف و جهت‏گيري برنامه‏هاي فرهنگي، آموزشي و علمي، تعيين مراجع براي طرح و تدوين برنامه‏هاي فرهنگي و علمي، تدوين ضوابط براي گزينش استادان و معلمان دانشگاه‏ها و نظارت بر امور كتاب‏هاي درسي و... از جمله وظايف شوراي عالي انقلاب فرهنگي مي‏باشند.
24 محرم در گذر تاریخ
* رحلت "حاج ملامحمد تقي استرآبادي" دانشمند بزرگ شيعه (1272 ق)
اشاره:
ملامحمد تقي بن محمد اسماعيل از مشاهير علماي شيعه است. وي از محمدتقي بن محمد رحيم تهراني اصفهاني معروف به صاحب هدايةُالمُسْتَرشِدين اجازه‏ي اجتهاد گرفت و به مدت چهارده سال در محضر علماي نجف و كربلا تلمذ كرد. ملامحمدتقي استرآبادي در سال 1271 ق كه در مرزهاي استرآباد اغتشاشاتي بروز كرد، براي گزارش شرح واقعه به ناصرالدين شاه به تهران آمد اما پيش از بازگشت در همان‏جا درگذشت.
*درگذشت "حَشْر كشميري" شاعرِ مسلمانِ هندي (1354 ق)
اشاره:
آغامحمد شاه متخلص به حشر كشميري، شاعر و نمايشنامه‏نويس اردوزبان مسلمان در سال 1296 ق در شهر بنارس هند متولد شد. تحصيلاتش را با قرائت و حفظ قرآن آغاز كرد و سپس زبان‏هاي عربي و فارسي را نزد اساتيد مشهور شهر بنارس فرا گرفت. كشميري پس از مدتي به سرودن شعر و نمايشنامه نويسي روي آورد و اولين نمايشنامه‏ي خود به نام آفتاب محبت رابه رشته‏ي تحرير درآورد. از حشر كشميري، 36 نمايشنامه به جاي مانده و بهترين اثر او "تبعيد سينا به جنگل" نام دارد كه به زبان هندي است. شيوه‏ي نگارش او در آثارش بسيار ساده و روان است. نوشته‏هاي كشميري خالي از طنز نيست و در آن‏ها مشكلات و حقايق زندگي به نحوي تاثيرگذار و تمثيل گونه مطرح شده است. وي در زمينه‏ي شعر نيز داراي طبعي روان بود. حشر كشميري به هنگام مرگ 58 سال داشت.

* وفات فقيه اديب "شيخ محمدرضا اصفهاني" (1361 ق)
اشاره:
محمدرضا اصفهاني نوه‏ي دختري سيد صدرالدين عاملي در نه سالگي به اصفهان رفت و مقدمات علوم را فرا گرفت. وي علم حديث و رجال را از ميرزا حسين نوري و سيدمرتضي كشميري فرا گرفت تا در علوم كامل گشت. از آثار وي "الامجديه" درباره‏ي اعمال ماه رمضان و "الايراد و الاصدار" درباره‏ي حل برخي مشكلات علمي را مي‏توان نام برد.
9 دسامبر در گذر تاریخ
* تولد کرک داگلاس بازیگر آمریکایی 1916 م
* تولد "كارل شيل" شيمي‏دان برجسته سوئدي و از بنيان‏گذاران شيمي جديد (1742م)
* سوزانيدن "ژان كالْوِن" احياگر مذهبي در اروپا (1564م)
* تولد "كلود بِرتولِه"، شيمي‏دان برجسته فرانسوي (1748م)
* آغاز جنگ "مَدرَس" بين استعمارگران انگليس و فرانسه (1758م)
* تأسيس "كاخ كِرمْلين" در مسكو، مركز سياست روسيه (1840م)
* تولد "پيوتر كروپوتكين" فيلسوف آنارشيست روسي (1842م)
* اشغال سرزمين فلسطين در جنگ جهاني اول توسط نيروهاي انگليسي (1917م)
* آغاز انتفاضه مردم ستم‏ديده فلسطين (1987م)
* مرگ "ساموئل ريچارْدْسون" نويسنده و داستان‏سراي معروف انگليسي (1761م)
* تولد "ژوزف مارْكوارْتْ" خاورشناس برجسته آلماني (1930م)
* درگذشت "گوسْتاوْ لوبون" مستشرق و نويسنده معروف فرانسوي (1931م)