جام جم آنلاين: بيمار اين هفته آقايي 45 ساله است كه از 9 ماه پيش احساس مي‌كند چشم‌هايش بشدت ضعيف و دچار تاري ديد شده است.
علاوه بر اين سطح چشم‌هايش بشدت كدر شده و دوبيني هم پيدا كرده است. پيش از اين تنها هنگام مطالعه از عينك استفاده مي‌كرد.

از آنجا كه مدتي است دچار اضطراب و نگراني است بنا به تجويز پزشك روزي دو قرص پروپرانولول مي‌خورد.

علاوه بر اين مدتي است دائم دچار افزايش ناگهاني فشار خون مي‌شود و به همين سبب تحت نظر پزشك است اما با توجه به مشكل بينايي پيش آمده، به مطب سيب مراجعه كرده است تا راه‌حلي براي رفع اين مشكل بيابد.

فشار خون، بيماري خاموش

با توجه به شرح حال بيمار، به نظر مي‌رسد بالا بودن فشار خون، سلامت چشم‌ها را در معرض خطر قرار داده است.

به طور كلي بالا بودن فشار خون نه تنها سلامت قلب، كليه، مغز و ديگر اندام‌ها را با خطر مواجه مي‌كند بلكه مي‌تواند تهديدي جدي عليه بينايي باشد.

بيماري فشار خون تغييرات گسترده‌اي را در عروق قسمت‌هاي مختلف بدن ايجاد مي‌كند. اين تغييرات، به سلول‌هاي خوني شبكيه چشم كه پشت چشم قرار دارد و تصاوير روي آن متمركز مي‌شود، بشدت آسيب مي‌رساند.

اين بيماري در مراحل اوليه تنها به تنگ‌شدن تدريجي عروق شبكيه منجر مي‌شود. از اين رو ممكن است در مراحل اوليه قابل تشخيص نباشد.

اما با پيشرفت بيماري، خونريزي‌هاي كوچكي در شبكيه اتفاق مي‌افتد. بر اثر پاره شدن ديواره عروق خوني موادي داخل شبكيه رسوب مي‌كند و عوارض ناشي از آن به صورت ايجاد لكه‌هايي روي شبكيه نمايان مي‌شود.

اين تغييرات با عوارضي نظير كاهش ديد همراه است، اما اصلا جاي نگراني نيست، زيرا اگر كاهش فشار خون درست درمان شود، اين تغييرات به مرور برطرف شده و شبكيه ظاهري عادي پيدا مي‌كند.

در اين موارد درمان اصلي براي كاهش عوارضي كه به بينايي صدمه مي‌زند، درمان بيماري فشار خون است. به طور كلي افرادي كه فشار خون بالايي دارند، بايد هر دو تا سه ماه يك بار به چشم پزشك مراجعه كنند تا در صورت ايجاد هرگونه تغييري در شبكيه هرچه سريع‌تر تحت درمان قرار گيرند.

بر خلاف اين‌كه بسياري از افراد تصور مي‌كنند فشار خون بالا بيماري چندان مهمي نيست، بايد توجه داشت درمان نشدن اين بيماري، به پيامدهاي ناگواري همچون كاهش بينايي و تاري ديد منجر مي‌شود. افزايش فشار خون ممكن است هيچ علائم بارزي نداشته باشد.

بنابراين همه افراد بايد به طور مرتب فشار خونشان را كنترل كنند و در حقيقت ضعف بينايي اولين سرنخ قابل براي شناخت بيماري فشار خون بالاست كه پزشك از طريق معاينه ته چشم صدمات ناشي از افزايش فشار خون روي شبكيه را بسرعت تشخيص مي‌دهد.

پروپرانولول يا ايندرال از جمله داروهايي است كه معمولا براي درمان فشار خون مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

اين دارو براي درمان بي‌نظمي‌هاي قلبي، سردردهاي ميگرني و جلوگيري از حمله قلبي موثر است. اگرچه در بسياري از موارد براي درمان اختلالات رواني مانند اضطراب نيز تجويز مي‌شود.

در اين شرايط مصرف اين دارو بلامانع است. اما بيمار بايد از مصرف داروهاي استروئيدي كه موجب افزايش فشار خون مي‌شود اجتناب كند.

گاهي نيز افزايش فشار خون ناشي از استرس و فشارهاي روحي- رواني است كه در اين صورت نيز تجويز پروپرانولول مي‌تواند همزمان در كاهش استرس و فشار خون تاثيرگذار باشد. (جام جم - ضميمه سيب)

دكتر نيلوفر توكلي