در باره بيماري پسوريازيس
پوسته پوسته شدن پوست
جام جم آنلاين: كساني كه با بيماريهاي پوستي دست به گريبان هستند، معمولاً افزون بر درد و رنج بيماري، از تغيير ظاهر پوست و نازيباشدن آن هم شكايت دارند؛ تغيير ظاهري كه خيليها را به وحشت مياندازد و باعث ميشود تصور كنند اين بيماري واگيردار است، غافل از اينكه بيماريهاي پوستي كه ظاهر نامناسبي ايجاد ميكند، هميشه مسري نيست و خطري براي ديگران ندارد.
«پسوريازيس» يكي از اين بيماريهاست كه خيليها را به اشتباه مياندازد و باعث ميشود به بهانه پوستههاي ايجاد شده روي بدن فرد، از او دوري كنند.
البته با توجه به اهميت و ميزان شيوع اين بيماري، همه ساله روز 29 اكتبر مصادف با هشتم آبان را روز جهاني پسوريازيس مينامند؛ روزي كه طي آن ميتوان اطلاعات بيشتر و دقيقتري از اين بيماري پوستي به دست آورد.
دكتر اميرهوشنگ احساني، متخصص بيماريهاي پوست و مو و عضو هيأت علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران در گفتوگو با جامجم، پسوريازيس را چنين تعريف ميكند: پسوريازيس يكي از بيماريهاي التهابي پوست است كه علت اصلي بروز آن نيز تاكنون مشخص نشده. در اين بيماري تكثير پوست زيادشده و ابتدا در قسمتهاي خاصي از پوست و سپس در كل بدن، قرمزي، پوستهريزي و پوستههاي صدفي ظاهر ميشود.
آنطور كه آمار نشان ميدهد نزديك به سه درصد جمعيت جهان از اين بيماري رنج ميبرند و با علائم آن درگير هستند؛ علاوه بر اين، اغلب اين افراد ناچار هستند فشارهايي را نيز از طرف مردم تحمل كنند؛ مردمي كه بدرستي اين بيماري را نميشناسند و با آن آشنا نيستند.
پسوريازيس؛ بيمارياي با علل ناشناخته
در ميان بيماريهايي كه تاكنون ناشناخته باقيمانده و علت اصلي بروزشان هنوز نامشخص است، ميتوان نام پسوريازيس را هم ديد؛ بيمارياي كه به دليل شرايط ظاهري باعث ميشود خيليها خانهنشين شوند و از ترس باورهاي نادرست مردم با ديگران معاشرت نكنند.
دكتر احساني با بيان اينكه هيچكس هنوز به طور دقيق نميداند چه چيزي موجب ايجاد اين بيماري ميشود، توضيح ميدهد: علت اصلي بروز بيماري تاكنون شناخته نشده است، اما مواردي مانند ارثي بودن آن مشخص شده؛ به طوري كه 50 درصد بيماري ارثي است و 50 درصد باقيمانده نيز خود به خود ايجاد ميشود.
وي ميافزايد: ابتدا چنين تصور ميشد كه پسوريازيس صرفاً يك بيماري پوستي است؛ در حالي كه امروزه متخصصان بر اين باورند كه اين بيماري، مشكلي پوستي همراه با درگيري مسائل داخلي بدن است، البته نه به صورت مستقيم؛ به اين معنا كه مشخص شده احتمال بروز ديابت، فشار خون، افزايش چربي و اسيد اوريك براي افراد مبتلا به پسوريازيس بيشتر است.
به گفته اين پزشك متخصص، بيماري ممكن است پوست سر فرد مبتلا را درگير كند، به طوري كه پوستههاي ضخيمي در پوست سر او ايجاد ميشود و حتي پس از استفاده از شامپو هم اين پوستهها وجود خواهد داشت. افزون بر اين، ممكن است ناخنهاي فرد درگير شود كه در اين شرايط جدا شدن ناخن از بستر، شكنندگي و ضخيمشدن ناخنها علائمي است كه نمايان ميشود.
اين عضو هيات علمي دانشگاه ميگويد: اين بيماري ميتواند باعث درگيري مفصلي شده و با علائمي مانند تورم، التهاب، قرمزي و درد مفصل نمايان شود. همچنين بايد در نظر داشته باشيم كه اين بيماري به طور دورهاي ممكن است تشديد شده يا بهبود يابد.
چه عواملي بيماري را تشديد ميكند؟
با توجه به شرايطي كه در مورد بيماري پسوريازيس گفته شد، به نظر ميرسد شيوهاي براي پيشگيري از ابتلا به اين بيماري وجود نداشته باشد؛ به همين دليل خوب است حداقل از تشديد آن جلوگيري كنيد.
دكتر احساني با اشاره به اينكه بيماري به صورت دورهاي ممكن است خوب يا بد شود، توضيح ميدهد: مصرف برخي از داروهاي مسكن يا داروهاي قلبي ممكن است موجب تشديد بيماري شود. علاوه بر اين، مصرف داروهاي كورتوني و استروئيدي نيز ميتواند بيماري را تشديد كند. در مقابل، بايد بدانيد كه مصرف روغن ماهي، ميوهها، سبزيجات و لبنيات در تخفيف علائم بيماري موثر است.
به گفته اين متخصص بيماريهاي پوست و مو، استعمال سيگار و همچنين استرس ميتواند موجب تشديد بيماري شود و به همين دليل كساني كه سيگار ميكشند، بايد دقت داشته باشند و بدانند سيگار عامل مهمي در تشديد اين بيماري به حساب ميآيد.
پسوريازيس واگير ندارد
خيليها از مسري بودن بيماريهاي پوستي نگران هستند و با چنين طرز فكري از روبهروشدن با مبتلايان به بيماريهاي مختلف پوستي، از جمله پسوريازيس اجتناب ميكنند؛ در حالي كه دكتر احساني ميگويد: اين بيماري واگير ندارد و به ديگران سرايت نميكند. همچنين احتمال اينكه فرزند فردي كه به پسوريازيس مبتلاست، به اين بيماري مبتلا شود نيز حدود شش يا هفت درصد است و چنانچه هم پدر و هم مادر با اين مشكل روبهرو باشند، اين احتمال نيز افزايش مييابد.
اين پزشك متخصص، ضمن بيان اينكه روند بيماري قابل پيشبيني نيست، ميگويد: ممكن است بيماري در فردي به صورت خفيف بروز كند و در شخصي ديگر شديد باشد. همچنين گاهي بيماري در سنين پايين شروع ميشود و در مواردي هم فرد را در سنين بالا درگير ميكند.
درمانهاي مختلف پسوريازيس
اغلب مبتلايان به پسوريازيس از وضع ظاهري ايجاد شده در اثر اين بيماري ناراحت هستند و دوست دارند وضع بهتري پيدا كنند. اما چاره كار چيست؟ آيا ميتوان پوستههاي ايجاد شده را به روشي خاص درمان كرد؟
دكتر احساني در اين باره چنين ميگويد: اگر بيماري در دستها و صورت نمايان شود كه ظاهر خوبي نيز ندارد، فرد ممكن است از حضور در جمع خودداري كند و از اين وضع ناراحت باشد. به همين دليل تمام كساني كه با اين مشكل روبهرو هستند، دوست دارند درماني سريعتر و موفقتر داشته باشند. البته براساس شدت بيماري، درمانهاي مختلفي هم در نظر گرفته ميشود؛ ابتدا داروهاي موضعي براي بيمار تجويز ميشود و زماني كه اين داروها در مراحل اوليه موثر نباشد، از داروهاي خوراكي كمك ميگيرند. يكي از درمانهاي بسيار خوب براي اين بيماري نيز نوردرماني يا فتوتراپي است كه طي آن با استفاده از كابينهاي اشعه و لامپهاي مهتابي خاصي با نور UV مشخص، نور مخصوص به بدن افراد تابيده ميشود؛ اين شيوه ميتواند در كنترل بيماري موثر باشد.
به گفته وي، امروزه داروهاي جديدي با نام داروهاي بيولوژيك براي اين بيماري مورد استفاده قرار ميگيرد كه البته خيلي گرانقيمت است و هزينه زيادي دارد. اين داروها بيماري را كنترل ميكند ولي متاسفانه آن را ريشهكن نخواهد كرد.
اين متخصص پوست و مو تاكيد ميكند: پسوريازيس در كل بيمارياي نيست كه قابل ريشهكن شدن باشد و تمام درمانهاي آن فقط ميتواند بيماري را كنترل كند.
نيلوفر اسعديبيگي - گروه سلامت