در کتاب «بشارة المصطفى» و «مجالس» شیخ مفید و «أمالى» شیخ طوسى روایت کرده‏اند از شیخ مفید، از ابن قولویه، از حسین بن محمد بن عامر، از مُعَلّى بن محمد، از محمد بن جمهور عَمِّى، از ابن محبوب، از أبو محمّد وابِشى، از أبو وَرْد که گفت: از حضرت امام محمّد باقر علیه‌السلام شنیدم که مى‏گفت:
چون روز قیامت بر پا شود، خداوند همه مردم را عریان و پابرهنه در زمین هموارى جمع می‌کند؛ و آنها را در محشر به قدرى نگه می‌دارند که همگى عرق بسیارى مى‏کنند و نفَس‏هاى آنان به شدت میزند، و به قدرى که خداوند اراده کرده است مردم را نگه مي‌دارند؛ و این است معناى گفتار خداوند تعالى: «فَلَا تَسْمَعُ إِلَّا هَمْسًا؛ و در آن وقت (اى پیامبر) نمى‏شنوى مگر صداى آرام و بدون صوت را».
در این حال منادى از عرش ندا می‌کند: کجاست پیامبر امّى؟
خلایق می‌گویند: این صداى تو به همه رسید و همه شنیدند، آن پیامبر را با اسمش صدا کن!
منادى ندا می‌دهد: کجاست پیامبر رحمت: محمد بن عبدالله؟ رسول خدا صلّى الله علیه و آله و سلّم بر پا مى‏ایستد، و از همه مردم جلوتر مى‏آید تا اینکه مى‏رسد به خوض كوثر، حوضى که طول آن به قدر مسافت ما بین أیْلَة و صَنْعَاء است، و در کنار حوض مى‏ایستد و پس از آن صاحب شما را ندا مى‏کنند؛ او هم به جلو مى‏آید، و در برابر مردم با رسول الله(ص) وقوف مى‏کند.
سپس به مردم اجازه داده مى‏شود و آنان به حرکت در مى‏آیند.
در آن وقت، مردم به دو دسته تقسیم مى‏شوند:
جماعتى وارد آن حوض مى‏شوند، و جماعتى را از حوض دور مى‏کنند.
چون رسول‌الله صلّى الله علیه و آله و سلّم ببیند که کسى از محبان ما اهل‌بیت را از حوض دور کنند گریه می‌کند و می‌گوید:
اى پروردگار من! شیعه على!
اى پروردگار من! شیعه على!
در این حال خداوند فرشته‌اى را مى‏گمارد که از آن حضرت بپرسد: اى محمد! سبب گریه شما چیست؟!
رسول الله می‌گوید:
چگونه نگریم بر جماعتى که از شیعیان برادرم علىّ بن ابى طالب هستند، و من آنان را مى‏نگرم که از حوض دورشان کرده‏اند، و به جانب أصحاب دوزخ روان ساخته‏اند!؟
خداوند عز و جل می‌گوید:
اى محمد! من از گناهان آنها گذشتم، و همه را به تو بخشیدم. و من آنان را به تو و به کسانى که از ذریه تو هستند، و آنان آن ذرّیه را دوست دارند و ولایت آنها را برعهده گرفته‏اند، ملحق ساختم، و آنها را از زمره و جمعیت تو قرار دادم و در حوض تو وارد کردم و شفاعت تو را درباره آنان پذیرفتم و به همین دلیل تو را مکرم و گرامى داشتم.
و حضرت باقر علیه‌السلام گفتند: در آن روز چه بسیار از مردان و زنان گریه کننده‌اى که چون این جریان را ببینند، فریاد مى‏زنند: یامحمداه! و هیچ یک از موالیان ما و از محبان ما نمى‏ماند مگر آنکه در حزب ما قرار مى‏گیرد و با ما وارد در حوض ما مى‏شود.(1)
پيامبر رحمت فرموده است: اى على، كوثر نهرى است كه در زير عرش خدا جارى مى‏شود، آبش از شير سفيدتر، از عسل شيرين‏تر و از كره نرم‏تر، سنگريزه‏هايش زبرجد و ياقوت و مرجان، گياه‌هايش زعفران و خاكش مشك خوشبو، و اساس و بنيانش زير عرش خداست. آن گاه رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم دست بر پهلوى على امير مؤمنان عليه السلام زد و فرمود: اى على، اين نهر از آن من و تو و از آن دوستان تو پس از من است.
بحار الانوار 8/ .18
شرط خدا براي ورود به كوثر
1 - نيت درست و دل پاك
رسول خدا(ص) فرموده است: پروردگارم شرط كرده است كه كسى به آن‏وارد نشود مگر آنان كه داراى نيت‌هايى درست و دلهايى پاكند، آنان كه در حال توانگرى و فراخ دستى حقوقى را كه بر عهده دارند مى‏پردازند و در حال نياز و تنگدستى حق قانونى خود را نمى‏گيرند،و پس از من تسليم وصى من خواهند بود.
(ـبحار الانوار 8/ .28)
2 - عمل به گفتار امامان(ع)
علي (ع) فرمود: من با رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم و خاندانم بر سر حوض قرار داريم، پس هر كه خواستار ماست بايد گفتار ما را بگيرد و مانند ما عمل كند، زيرا هر خاندانى برگزيده‏اى دارد و ما را نيز برگزيدگانى است، و ما را شفاعتى است و دوستان ما را نيز شفاعتى است، پس براى ديدار ما بر سر حوض با هم رقابت كنيد، كه ما دشمنانمان را از آن مى‏رانيم و دوستان و اولياى خود را از آن سيراب مى‏كنيم، هر كه جرعه‏اى از آن بنوشد هرگز تشنه نخواهد شد، دو نهر از بهشت در حوض ما سرازير مى‏شود، يكى از تسنيم و ديگرى از آب زلال و گوارا، بر لبه آن زعفران روييده و سنگريزه‏اش لؤلؤ است و آن كوثر نام دارد.
تفسير صافى 5/ .301

گردآوري و تنظيم: رضا صابري خورزوقي