خاستگاه مسئله توهين به مقدسات، نه مسئله‌ای فكری و انديشگی، بلكه مسئله‌ای تمدنی و سياسی است و ريشه در رقابت تاريخی غرب با دنيای اسلام دارد؛ آنان همواره جهان اسلام را وجودی متضاد پنداشته و با نگاه صرفاً مادی و مبتنی بر مناسبات قدرت، به دنبال حذف رقيب هستند.

محمدعلی آذرشب، مشاور وزير فرهنگ و ارشاد اسلامی در امور بين‌الملل، در گفت‌وگو با خبرگزاری قرآنی ايران (ايكنا)، به بيان سخنانی درباره زمينه‌ها و علل پديده توهين به مقدسات اسلامی در جهان غرب پرداخت و گفت: در نيمه اول قرن بيستم، فكر و انديشه جايگاهی در جهان غرب داشت و بسيار ديده می‌شد كه سياست‌مداران تحت تأثير فشار متفكرين مجبور به تغيير سياست‌های خود می‌شدند؛ ولی از دهه هفتاد ميلادی به اين سو، جايگاه متفكرين و انديشمندان در غرب به شدت كاهش يافته و به نظر می‌رسد كه مهم‌ترين علت اين امر نيز حضور سنگين لابی صهيونيستی در جهان غرب و به‌ويژه در امريكاست.

وی ادامه داد: علاوه بر سيطره گسترده صهيونيسم بر مراكز علمی، فكری و فرهنگی جهان، مسئله مهم ديگر آن است كه غربيان همواره به جهان اسلام به گونه‌ای به چشم يك رقيب نگاه می‌كنند؛ اين وضعيت مسئله‌ای تاريخی است كه سرچشمه‌های آن را بايد از زمان جنگ‌های صليبی جست‌وجو كرد. آنان از آن زمان احساس می‌كنند كه جهان اسلام، از نظر حضور در صحنه جهانی با آنها رقابت می‌كند.

مؤلف «نقش نجف در تمدن اسلامی» در بخش ديگری از سخنان خود به مواجهه اسلام و دنيای غرب در اندلس اشاره و اظهار كرد: وقتی كه مسلمانان وارد اندلس شدند، خدمات علمی عظيمی به جهان غرب ارائه دادند، ولی غربيان تحمل اين برتری را نداشتند و همواره سعی می‌كردند كه اين حضور مسلمانان در اندلس را ناديده گرفته و از بين ببرند.

غرب اكنون با نگاه صرفاً مادی و مبتنی بر مناسبات قدرت به جهان اسلام می‌نگرد و در صدد حذف جهان اسلام است و طبيعی است كه هركه چنين ديدگاهی داشته باشد، هيچ‌گاه به دنبال مسائل فكری، تاريخی و انديشگی نخواهد بود، بلكه به دنبال حذف رقيب (جهان اسلام) است

مدرس زبان و ادبيات عربی دانشگاه تهران ادامه داد: همچنين وقتی دولت عثمانی وارد شبه جزيره بالكان و برخی از مناطق اروپای شرقی شد، همواه اينان سعی داشتند كه حضور مسلمانان عثمانی را از جهان غرب دور كنند. منابع تاريخی خود گواهند كه آنان با اندلس اسلامی چه كردند و چه بلايی بر سر دولت عثمانی آوردند.

آذرشب تصريح كرد: بنابراين مسئله مواجهه غرب با دنيای اسلام، مسئله‌ای فكری نيست، بلكه ريشه در يك رقابت تاريخی دارد و غربيان از زمان همان اولين برخوردهای خود با جهان اسلام، آن را وجود متضادی با خود تلقی كردند كه حضور توأمان آنها قابل تصور و تحمل نبود و يكی از آنها بايد از ميان برداشته شود.

وی خاطرنشان كرد: روژه گارودی در زمينه مواجه دنيای غرب و جهان اسلام مطالب بسياری نوشت و بر آن بود كه غرب می‌تواند با جهان اسلام به گونه‌ای وارد گفت‌و‌گو شود كه آن‌دو مكمل هم‌ديگر باشند؛ يعنی می‌توان با جمع كردن انديشه مادی جهان غرب و تفكر معنوی و روحانی جهان اسلام، تمدن جديدی شامل دو ساحت مادی و معنوی به دنيا ارائه داد.

بزرگترين فاجعه تمدن‌های دنيا

مشاور وزير فرهنگ و ارشاد اسلامی در امور بين‌الملل اضافه كرد: به عقيده روژه گارودی، شكست مسلمانان در فرانسه كه مانع پيشروی آنها به نقاط ديگر اروپا شد، بزرگترين فاجعه تمدن‌های دنياست. وی بر آن است كه چنانچه مسلمانان پيشرفت می‌كردند و با اروپا پيوند می‌خوردند، تمدنی ايجاد می‌شد كه هم بر اساس ساحت مادی و هم ساحت معنوی استوار بود.

مدرس زبان و ادبيات عربی دانشگاه تهران عنوان كرد: متأسفانه دنيای غرب به اين مواجهه، از ديدگاه تمدنی نگاه نمی‌‌كند تنها ديدگاه مادی خود را مد نظر قرار می‌دهند و می‌گويند كه يا بايد جهان اسلام باشد و يا ما؛ و اگر جهان اسلام بخواهد وجود داشته باشد، بايد كاملاً تحت سلطه ما قرار بگيرد.

هانتينگتون و خروج اسپانيا از قلمرو غرب

وی ادامه داد: ساموئل هانتينگتون صاحب نظريه برخورد تمدن‌ها، در نظريه خود اسپانيا را با تمام عظمت و با اين خدمات بزرگی كه به جهان غرب ارائه داده، از دايره تمدن اروپا و غرب خارج می‌كند و آن را جزء تمدن غرب محسوب نمی‌كند؛ علت اين امر آن است كه می‌خواهند تأثير تمدن اسلامی بر غرب را به‌طور كلی ناديده بگيرند.

آذرشب خاطرنشان كرد: البته اسپانيا سعی وافر دارد كه حضور 800 ساله اسلام در اسپانيا و خدمات گسترده تمدن اسلامی به آن ديار را زنده كند و نشان دهد كه تمدن غرب بدهكار تمدن اسلامی است. اروپا تحت تأثير تمدن شكوفای اسلامی كه 800 سال در اسپانيا حضور داشت، پيشرفت كرد و نهضت جديد علمی و فرهنگی اروپا بسيار از اين تمدن متأثر بود.

مشاور وزير فرهنگ و ارشاد اسلامی در امور بين‌الملل افزود: غرب اكنون با نگاه صرفاً مادی و مبتنی بر مناسبات قدرت به جهان اسلام می‌نگرد و در صدد حذف جهان اسلام است و طبيعی است كه هركه چنين ديدگاهی داشته باشد، هيچ‌گاه به دنبال مسائل فكری، تاريخی و انديشگی نخواهد بود؛ بلكه به دنبال حذف رقيب (جهان اسلام) است و اين وضعيت مواجهه امروز جهان غرب و دنيای اسلام در همين راستا قرار گرفته است.

وی درباره شيوه‌های مواجهه با پديده توهين به مقدسات اسلامی گفت: ما علاوه بر اعتراض و جوشش و اعلام موضع اجتماعی كه يكی از مظاهر حيات امت اسلامی است، بايد به فعاليت‌های فرهنگی و علمی نيز مبادرت كنيم، چون دنيای غرب يك‌‌دست و يك‌كاسه نيست و اگرچه اكنون حاكميت غرب تنها با منظق برخورد و زور حركت می‌كند، اما در جهان غرب مراكز فكری، فرهنگی، علمی و تحقيقاتی نيز وجود دارد.

مدرس زبان و ادبيات عربی دانشگاه تهران در پايان سخنان خود گفت: ما بايد آن مراكز فكری، فرهنگی و علمی حاضر در جهان غرب را به حركت وابداريم و با گشودن باب گفت‌وگو و طرح مسائل علمی، فكری، فرهنگی و تاريخی، نظرات نادرستی را كه قدرتمندان می‌خواهند بر كل غرب حاكم كنند، تعطيل كرده و تحت‌الشعاع قرار دهيم.