جام جم آنلاين: وبا، يكي از بيماري‌هاي اسهالي است. نشانههاي بيماري ناشي از سمي است كه توسط ميكروب در روده افراد آلوده ترشح مي‌شود.
سبزيجـات و ميوه‌جـات شسـته نشـده، يخـي كه از آب آلوده تهيـه شده و شـنا كردن در آب آلـوده مي‌تواند شخص را آلوده كند.
وبا افزون بر سرعت بالای ابتلا، سرایت و مرگ و میر، دارای جنبه‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی نيز هست.
در دو تا پنج درصد بيماران اسهال شديد ايجاد مي‌كند كه شبيه آب برنج بوده و بي‌بوست يا گاهي بوي ماهي مي‌دهد.
در بيماران مبتلا به وبا، اسهال آبكي با دفعات اجابت مزاج زياد مي‌تواند به كمبود آب و املاح بدن منجر شود و در صورتي كه آب و املاح از دست رفته بسرعت جبران نشود، موجب مرگ بيمار خواهد شد. استفاده از آب و غذاي آلوده، مهم‌ترين راه ابتلا به اين بيماري است.
تعدادی از مبتلایان علامتی ندارند و تنها عامل بیماری‌زا را با خود انتقال می‌دهند. به این افراد حاملین سالم گفته می‌شود. حاملين سالم تا هشت روز قادر به پخش عامل بیماری‌زا هستند.
البسه آلوده در محيط مرطوب چند روز تا چند هفته، مخازن آب تا دو هفته و آب دريا تا چهار روز عامل وبا را با خود حمل كرده و منتشر می‌كند. افرادی كه مبتلا شده و جان سالم به در می‌برند تا يك ماه قادر به انتقال عامل بیماری‌زا به دیگران هستند.
مراقبت از افرادي كه از نظر خوردن و آشاميدن با بيمار در تماس بوده‌اند تا پنج روز بعد از تماس، توصيه مي‌شود.
به منظور تشخيص وبا، باید از مدفوع بیمار نمونه‌گيري كرد و آن را براي شناسایی عامل میكروبی به آزمايشگاه داد.
برخورد با بیمار مشكوك به وبا
در شرايط عادي، بيشتر بيماران را مي‌توان به طور سرپايي با مايع درماني خوراكي و آنتي‌بيوتيك مناسب درمان كرد. در شرايط همه‌گيري، بهتر است بيماران در شرايط بستري تحت مراقبت قرار گيرند.
گاهی آنقدر بدن بیمار، آب از دست داده كه نمی‌توان با مایعات خوراكی كمبود را جبران كرد و به جایگزینی مایعات با محلول‌های تزریقی (سرم‌درمانی) نياز دارد.
راه‌هاي پیشگیری: برای جلوگیری از انتشار بیماری بهترین اقدام، انسداد راه‌های انتشار و استفاده از روش‌هایی است كه عامل بیماری را منهدم كند.
* استفاده از غذاي پخته و كاملا داغ شده در كنار شست‌وشوي مناسب ظروف و لوازم مورد استفاده براي كنترل بيماري ضروري است.
* دفع بهداشتي فضولات انساني: استفاده از توالت‌هاي بهداشتي و ضدعفوني توالت با استفاده از شيرآهك 20 درصد و ضدعفوني محل‌هاي آلوده شده ضروری است.
* دست‌هايتان را با آب و صابون بعد از اجابت مزاج بشوييد.
* جوشاندن آبی كه تصفیه نشده به مدت يك دقيقه يا اضافه كردن تركيبات كلر به آب توصيه مي‌شود. هنگام مسافرت حتي‌الامكان از بطري‌هاي آب پلمب شده و استاندارد استفاده كنيد.
* ابتدا ميوه و سبزيجات را شست‌وشو دهيد تا مواد زائد و گل و لاي آن حذف شود. در داخل يك ظرف پنج ليتر آب و 15 قطره مايع ظرفشويي ريخته و كاملا حل نماييد. مدت پنج دقيقه ميوه و سبزي را در محلول به دست آمده نگهداري كنيد و سپس آنها را با آب تمیز بشویید.
* در همه‌گیری‌های وبا از مواد اسيدي مثل آبليمو و آبغوره استفاده كنيد.
دكتر بهروز هاشمي - متخصص طب اورژانس