جام جم آنلاين: در دو هفته گذشته در مورد انسولین و انواع آن نوشتیم و خواص بسیار زیاد این داروی ارزشمند را برشمردیم.
این هفته در مورد چند داروی مهم كه در حال حاضر به وفور در درمان دیابت نوع 2 استفاده می‌شود توضیح خواهیم داد.

متفورمین

قرص‌های 500 و 1000 میلی‌گرمی ‌متفورمین، مهم‌ترین داروی درمان دیابت در حال حاضر است. متفورمین با اثر روی كبد از تولید قند اضافی جلوگیری می‌كند و مي‌تواند سلول‌های بدن را نسبت به انسولین حساس‌تر كند.

به این ترتیب قند بهتر وارد سلول‌ها می‌شود و جلوي ازدياد قند خون تا حد زیادی گرفته خواهد شد. متفورمین در حال حاضر مصارف دیگری هم دارد.

از جمله این كه در بیماران چاق، حتی زمانی كه بیماری در مراحل اولیه و پیش‌دیابت است، یعنی قند خون ناشتا در حد 100 تا 125 است و برای پیشگیری از دیابت كاربرد دارد.

این دارو با اثر بر سیستم گوارش معمولا باعث دو تا سه كیلو‌گرم كاهش وزن می‌شود. حداكثر میزانی از این دارو كه می‌توان در شبانه‌روز استفاده كرد بین دو تا 2.5 گرم یعنی چهار تا پنج قرص 500 میلی‌گرمی ‌است.

متفورمین در بیشتر افراد باعث كمی ناراحتی گوارشی می‌شود و به همین دلیل معمولا از میزان‌های كمتر برای شروع درمان استفاده می‌كنیم و پزشكان از بيمار مي‌خواهند تا اين قرص با غذا ميل شود.

گلی بن‌كلامید

این دارو به صورت قرص‌های پنج میلی‌گرمی ‌در بازار موجود است و با تحریك ترشح انسولین در بيماران دچار ديابت تيپ 2 باعث توليد انسولين بيشتر توسط غده پانكراس مي‌شود و قادر است قند خون را كنترل كند.

در مورد مصرف داروی گلی‌بن‌كلامید چند نكته مهم را به خاطر بسپاريم:

1 ‌‌ـ‌ در ابتداي شروع بیماری، معمولا قدرت پانكراس در تولید انسولین چندان تضعیف نشده و اگر گلی‌بن‌كلامید با میزان زیادی تجویز شود، مي‌تواند افت شدید قند را به همراه بياورد. معمولا پزشكان توصیه می‌كنند در این مرحله حداكثر نصف قرص به طور روزانه مصرف شود.

2 ـ‌ در صورتی كه دارو مصرف شود و بیمار به هر دلیلی نتواند به مدت طولانی غذا بخورد، افت قند خون پديد مي‌آيد و حیات فرد را تهدید می‌‌كند.

3 ـ در بیماران مسن و كسانی كه دچار نارسایی كلیه هستند نیز این دارو می‌تواند به افت قند خون منجر شود.

رپاگلیناید

این دارو در حال حاضر با نام‌های نیوبت، نوونورم و رپاگلیناید در بازار ایران وجود دارد و از 2 داروی قبلی جدیدتر است. خاصیت خوب این دارو تاثير كوتاه‌مدت آن است و بنابراین می‌توان آن را قبل از هر وعده غذا مصرف كرد. بنابراین احتمال ایجاد افت قند خون در مورد این دارو كه فقط قبل از غذاها تجویز می‌شود، كمتر است.

دكتر رضا كريمي - متخصص بيماري‌هاي داخلي