گرچه پرداختن به موضوع اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام ـ که حضرت فاطمه نیز از آنانست ـ امری شایسته و مطلوب است اما باید پذیرفت که نمی توانیم در مقام شناساندن آن چهره های بی نظیر قرار گیریم چرا که آنان کلمات خدایند و از کمالات نامتناهی برخوردارند؛ کمالاتی که تنها بندگان «مُخْلَص» به آنها آراسته اند و دیگر انسان ها از حدود و حقیقت آن به خوبی آگاه نیستند و به علاوه ـ جدای از ناتوانی طبیعی ما ـ وجود مقدّس معصومان علیهم السلام هیچ گاه نیازمند بیان و بنان ما در ذکر فضیلت و مدیحت نمی باشند، بلکه این ما هستیم که علل و انگیزه های گوناگونی ممکن است در شکل دهی نیاز ما به معصومان (ع) مؤثّر باشد.
روشن است که شایسته ترین و مطلوب ترین سخنی که درباره حضرت فاطمه علیهاالسلام و دیگر معصومان گفته می شود سخنی است که از ناحیه ذات اقدس الهی بیان شده باشد؛
چرا که او حکیم علی الإطلاق است و کلام او در افق حکمت اوست.
بنابراین، هر آنچه را که در این موضوع نیاز باشد، به خوبی می شناسد و آن را با بی نیازی خود به نحو شایسته بر طرف می سازد.
و نیز بدیهی است که سخنان پیامبر(ص) و اهل بیت او، بعد از کلام خداوند، از مکانت و مرتبت ویژه ای برخوردار است؛ چرا که آن سخنان نیز در امتداد انگیزه و اهدافی است که حکمت الهی همان را اقتضاء می کند.
با مطالعه در قرآن کریم معلوم می شود که وجود مقدس حضرت زهرا علیهاالسلام در پیشگاه خداوند از منزلت ممتازی برخوردار است، چنانکه نزول بسیاری از آیات قرآن
در شأن آن حضرت، شاهد این مدّعاست.
اینک فرصت را مغتنم شمرده و به طور مختصر به فضیلت های قرآنی حضرت فاطمه علیهاالسلام اشاره می کنیم:
فاطمه و اهل بیت علیهم السلام
فاطمه در کنار علی، حسن و حسین علیهم السلام مراد و مقصود خداوند از «اهل البیت» در آیه تطهیر می باشد: «انّما یرید اللّه لیذهب عنکم الرّجس اهل البیت و یطهرّکم تطهیراً».1
بنابراین به مقتضای آیه فوق، فاطمه علیهاالسلام از «اهل بیت» محسوب می شود و خداوند خواسته تا آنان را از هرگونه پلیدی و آلودگی پاکیزه نماید.
فرزندان فاطمه علیهاالسلام
فرزندان فاطمه علیهاالسلام پیشوایان معصوم اند که به امر الهی، عهده دار هدایت بندگان خدا
می باشند. مفسّران گفته اند: آیه شریفه «و جعلنا منهم ائمّة یهدون بأمرنا لمّا صبروا...»2 درباره فرزندان فاطمه علیهاالسلام نازل شده است.3
فاطمه علیهاالسلام از «ذوی القربی»
بعد از نزول آیه «... و آت ذوی القربی حقّه...»4 پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم فاطمه علیهاالسلام را فراخواند و فدک را به او بخشید و فرمود: «بخشیدن فدک به فاطمه علیهاالسلام امری الهی بود.»5
فاطمه؛ کوثر محمّد (ص) کوثر یک معنای جامع و وسیع دارد و آن «خیر کثیر و فراوان» است و مصادیق آن زیاد است. اما بسیاری از بزرگان علمای شیعه و اهل سنّت، یکی از روشن ترین مصادیق آن را وجود مبارک فاطمه زهرا علیهاالسلام دانسته اند. در شأن نزول سوره کوثر آمده است:
مشرکان پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم را متّهم کردند که فاقد نسل است. قرآن ضمن نفی سخن آنها، می گوید: «ما به تو کوثر دادیم.» از این تعبیر استفاده می شود که این خیر کثیر همان فاطمه زهرا علیهاالسلام است. نسل و ذریّه پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم به وسیله همین دختر گرامی در جهان انتشار یافت؛ نسلی که علاوه بر اینکه فرزندان جسمانی پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم بودند، آئین و ارزش های اسلام را حفظ کردند.
مفسّران یادآور شده اند: اینکه این سوره خبر می دهد که پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم
بی فرزند نخواهد بود و نسل و دودمان او فراوان در جهان وجود خواهد داشت، یکی از جهت های اعجاز قرآن محسوب می شود.6
فاطمه علیهاالسلام و مهر پدر
پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم به مدّت شش ماه و به قولی نه ماه، هرگاه برای خواندن نماز صبح به مسجد می رفت، در کنار خانه فاطمه و علی علیهماالسلام توقّف می کرد و می فرمود: «الصّلاة اهل البیت انّما یرید اللّه لیذهب عنکم الرّجس اهل البیت و یطهّرکم تطهیراً»7
بدین ترتیب، فاطمه علیهاالسلام که از
اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم محسوب می شود، برای اقامه نماز که
مظهر عبودیت و بندگی خداوند است، مورد خطاب لطف آمیز پیامبرگرامی قرار می گیرد.
پي نوشت:
1. احزاب / 33.
2. سجده / 24.
3. شواهد التنزیل، حاکم حسکانی، ص 583؛ ذیل آیه.
4. اسراء / 23.
5. تفسیرفرات کوفی، ص 118 و 119.
6. تفسیر نمونه، ج 27، ذیل سوره کوثر.
7. احزاب / 33.
پدید آورنده : احمد خیرخواه