«سعادت» و «نیکبختی» آرزوی شیرین و دیرین انسانها بوده است که برای دستیابی به آن تمامی توان خود را در سالهای بسیار زندگی به کار گرفته تا کامیاب شوند. پروردگار مهربان جلوه های روشنگر سعادت را در دو آینه متجلی ساخته است، نخست «آموزه های ناب فکری، فرهنگی» ارائه نموده، سپس «الگوهای پاک و تابناکی» معرفی کرده است.
قرآن، دایرة المعارفی جامع و گویاست که ارمغانِ «بصیرت» ـ برای کسانی که نگاهشان از ژرفای دل به آیات الهی است ـ و «هدایت» ـ برای افرادی که تمامی حقایق را از منظر برهان می نگرند ـ و «رحمت» ـ برای اهل ایمان ـ به همراه دارد. و در آیه ای کوتاه، بلندای این برکات را اینچنین توصیف می کند:
«قل اِنّما اَتبع ما یُوحی اِلَیَّ مِنْ ربّی هذا بَصائرُ مِنْ رَبِّکُمْ و هُدیً و رحمةً لقومٍ یُؤمِنُونَ»؛(1)
بگو من بجز وحی یکتا خدا/ اطاعت نورزم دگر چیز را
«بصیرت» نهفته است در این کتاب / در آن آیه هاییست بسیار ناب
«هدایت» و «رحمت» بود اندر آن/ بر آنها که هستند از مؤمنان(2)
در سخنی دیگر ـ افزون بر ارائه آموزه ها ـ به معرفی الگوها و اسوه های شایسته پرداخته تا نمونه های هدایت آفرین و سعادتمند زندگی را به شیفتگان ارائه کند.
به دیگر سخن در کنار «قرآن صامت» به معرفی «قرآن ناطق» یا انسانهای صالح برای اسوه یابی تمامی اقشار ـ به ویژه نوجوانان و جوانان که در موقعیتی این چنین قرار دارند ـ پرداخته است.
«اسوه حسنه» نمادی از این شیوه برجسته است که پروردگار حکیم درباره آن به تمامی دین باوران فرمود:«لقد کانَ لَکُمْ فی رسولِ اللّه ِ اُسْوةٌ حَسَنة لِمَنْ کانَ یَرجو اللّه و الیومَ الاخر و ذکَرَ اللّه کثیراً»؛(3)
همانا برای شما در [پیروی و اقتداء به] رسول خدا(ص) سرمشقی نیکو است: برای آن کس که به خدا و روز بازپسین امید دارد و خدا را فراوان یاد می کند.
به یقین هرگاه چنین چهره های سعادت بخش و هدایت آفرین در سخن معصومان(ع)، پاکان و صالحان معرفی شوند، آرامش روحی و اطمینان باطنی تمامی شیفتگان، افزون تر خواهد شد و چنین مسیر مقدسی به خوبی طی شده و رهروان به سلامت به سر منزل سعادت می رسند.
نوشتاری که در دست دارید گامی ـ هر چند کوتاه ـ در این طریق است تا با یکدیگر از بینش و دانش بانوی پاکیها و خوبیها، زهرای مرضیه ـ علیها السلام ـ نسبت به شخصیتهای شایست و ناشایست در روشنگری دل و دیده بهره جوییم و راه گرایش و گریز در زندگی خویش را هموارتر بپوییم. ان شاءاللّه .
1. حضرت محمد ـ صلی اللّه علیه و آله و سلم ـ
دیده نادیده به اقبال تو ایمان آورد/ مرحبا، ای به چنین لطف خدا، ارزانی
ماه اگر بی تو برآید به دو نیمش بزنند/ دولت احمدی و معجزه سبحانی
جلوه بخت تو دل می برد از شاه و گدا / چشم بَدْ دور که هم جانی و هم جانانی(4)
حضرت محمد(ص)، سرسلسله رسولان الهی است که آفرینش به افتخار وجود او برپا شد (لولاک لما خلقت الأفلاک)(5) و تمامی پیامبران دل در گرو ارادت و عشق او داشتند. پروردگار سبحان در برخی از کتاب انبیاء پیشین نام او را با واژه «فارقلیطا»(6) مطرح کرده(7) و عیسی بن مریم(ع) نیز بشارت دهنده نام او، «احمد»، بوده است.(8) بی شک شناخت عرصه عظمت و گستره شخصیت او، افزون بر چشم و گوش،
به بصیرتی بسیار، تعقلی فراوان، قلبی پاک و فطرتی تابناک نیازمند است تا افزون بر جلوه های ظاهری، ابعاد باطنی آن رسول راستین الهی را درک کند و برای دیگران توصیف نماید.مجموعه سخنان دخت آفتاب، فاطمه زهرا ـ علیها السلام ـ در باره آن حضرت، دفتر معرفتی اینچنین است که نشان روشنی از شناخت «معصوم» نسبت به «معصوم» بوده و در فراز و فرود زندگی راه اطاعت، ارادت و پیروی تمام عیار را به همه
علاقه مندان می نمایاند تا در هنگامه های حوادث طاعتی بی چون و چرا از جانشینان معصومان(ع) در جامعه از خود نشان دهیم و «فاطمه وار زیستن» را نصیب خود سازیم.
* رضایت و تسلیم نسبت به رسول اللّه (ص)
روزی که علی ـ علیه السلام ـ برای خواستگاری فاطمه(س) نزد رسول اللّه (ص) رفت، پیامبر(ص) بدون آنکه جواب شتابزده ای دهد و یا همچون آداب و رسوم جاهلیت
هیچ حق اظهارنظری برای دختر خود قایل نشود، زهرای مرضیه(س) را فراخواند و موضوع خواستگاری پسرعمویش را با وی مطرح کرد تا با مشورت وی
پاسخی سنجیده داده شود.
فاطمه(ع)، پیش از آنکه نظر خود را بیان کند به پدر احترام کرده، پرسید:
پدرجان! نظر شما چیست؟ رسول اللّه (ص) فرمود: «اَذِنَ اللّه ُ فیه من السّماء»؛ خداوند از آسمان اجازه فرمود. در این هنگام زهرای بتول(س) با قلبی لبریز از عشق و ارادت فرمود: «رضیتُ بما رضی اللّه لی و رَسولُه»(9)؛ خشنودم به آنچه خدا و پیامبر او برای من رضایت دادند. و در سخنی دیگر، توحید، نبوت و امامت را در افق نگاه خود مطرح ساخته فرمود:«رضیتُ باللّه ربّا و بک یا ابتاه نبیّاً و بابن عمّی بعلاً و ولیّا»(10)؛خشنودم که خدا پروردگار من است و تو ای پدر پیامبر من و پسرعمویم علی(ع) شوهر و امام من است. احترام فاطمه(ع) به سخنان پدر در صحنه های مختلف زندگانی او احساس می شد و نشان روشنی از تسلیم آگاهانه و هوشیارانه وی بود. از این رو در عرصه های گوناگونی این جمله را به پدر عرض می کرد که: «یا رسولَ اللّه ! اَنتَ اَولی بماتری(11)»؛ ای رسول خدا شما از من سزاوارتری که اظهارنظر کنی.
پی نوشت ها:
1 ـ سوره اعراف، آیه 203، رک: تفسیر البرهان، ج2، ص56؛ صافی، ج2، ص262؛ المیزان، ج8، ص382.
2 ـ ترجمه منظوم قرآن مجید، امید مجد، ص176.
3 ـ سوره احزاب، آیه 21، نک: تفسیر اطیب البیان، ج10، ص489؛ مجمع البیان، ج8، ص349؛ نمونه، ج17، ص241.
4 ـ دیوان حافظ، غزل ش 463.
5 ـ ر.ک: کشف الّلالی، صالح بن عبدالوهاب بن عرئدس؛ ملتقی البحرین، ص14؛ الجنة العاصمه، آیت اللّه میرجهانی، ص148.
6 ـ ر.ک: علی و الحاکمون، دکتر محمد صادقی، ص54، رسول الاسلام
فی الکتب السماویة (عظمت اهل بیت(ع)).
7 ـ نک: سوره اعراف، آیه 157، ر.ک: تفسیر ابن کثیر، ج2، ص251؛
تفسیر اثنی عشری، ج5، ص476.
8 ـ سوره صف، آیه 6.
9 ـ ر.ک: مناقب، ابن شهر آشوب، ج3، ص344؛ درّ بحر المناقب، ص5؛ احقاق الحق، قاضی نور اللّه شوشتری، ج3، ص344؛ مختصر تاریخ دمشق، ج17، ص133.
10 ـ نک: احقاق الحق، ج5، ص117 و 273؛ بحارالأنوار، علامه مجلسی، ج43، ص149؛ مناقب ابن شهر آشوب، ج3، ص344.
11 ـ بحارالأنوار، ج43، ص99، تفسیر البرهان، ج4، ص247؛ کتاب عوالم، ج11، ص283.
پدید آورنده : احمد لقمانی