عضو هيئت علمی دانشگاه مدرس در نشست «نقد و بررسی ترجمههای قرآن به زبانهای روسی و آلمانی» در ايكنا اظهار كرد: مترجمان قرآن كريم به زبان روسی، كلامالله مجيد را به روش مفهومی ترجمه كردهاند و خود نيز معترفند كه متن مقصد به هيچوجه معادل نص عربی آيات نيست.
به گزارش خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا)، محمدرضا محمدی، عضو هيئت علمی و معاون پژوهشی دانشكده علوم انسانی دانشگاه تربيت مدرس، در چهارمين جلسه از سلسله نشستهای واكاوی ترجمههای قرآن به زبانهای خارجی با محوريت «نقد و بررسی ترجمههای قرآن به زبانهای روسی و آلمانی» كه امروز، 29 فروردينماه، در محل خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا) برگزار شد، با بيان اين مطلب گفت: از ميان مترجمان جديد قرآن كريم به زبان روسی میتوان به نوری عثماناف، كراچكوفسكی و والريا پوراخوو اشاره كرد كه به ترتيب، ترجمههای مفهومی، واژهبهواژه و قافيهبندی شده، ارائه دادهاند ولی در كل میتوان گفت كه اكثر ترجمهها به روش مفهومی تعلق دارند.
وی افزود: پيشينه ترجمه قرآن به زبان روسی به قرن هفدهم برمیگردد، ولی ترجمههای مهم و تأثيرگذار به زمان پس از فروپاشی اتحاد جماهير شوروی مربوط میشوند. طی بيست سال اخير 9 ترجمه به ترجمههای قبلی اضافه شدهاند كه هر يك دارای نقاط ضعف و قوت است. اما در كل بايد گفت كه تعلق زبان روسی به گروه زبانهای تحليلی، ترجمه كلام وحی از زبان عربی را كه به شاخه ديگری متعلق است، بسيار سخت میكند.
در ادامه اين نشست، معصومه يزدانپناه، محقق و پژوهشگر قرآنی و مترجم قرآن به زبان فارسی و انگليسی، با اشاره به پيشرفتهای جديد در حوزه فناوری تصريح كرد: با پيشرفت فناوری و گرايش جوانان به سمت علوم جديد، حوزه قرآنی نيز بايد به سوی استفاده از اين فضای جديد پيش برود. امروز مخاطب قرآن كريم بايد به مصداق آيات الهی، همه جهانيان يعنی 7 ميليارد انسان باشند و ترجمه قرآن فقط با اين ديدگاه كه برای مسلمانان و يا افراد خاصی باشد، به هيچوجه درست نيست.
فيروزآبادی:
مسيحيان پس از شكست در جنگهای صليبی به اين فكر افتادند كه دليل اصلی ناكامی خود را پيدا كنند و به اين نتيجه رسيدند كه اعتقاد مسلمانان به قرآن كريم باعث پيروزی آنان است و همين موضوع باعث شد تا ترجمههای قرآن با هدف مقابله با اسلام آغاز شود
وی ادامه داد: زبان روسی يكی از پرمخاطبترين زبانهای جهان است و حدود 700 ميليون گويشور در سراسر جهان دارد كه تنها بخشی از آنان در روسيه ساكن هستند. تحقيقات و پژوهشهای قرآنی در حوزه اين كشور بسيار ناچيز است و مطالعات صورتگرفته نيز فقط مسلمانان اين كشور را مدنظر قرار داده است در حالیكه مخاطبان ما بايد همه روسزبانها باشند.
سيدسعيد فيروزآبادی، عضو هيئت علمی دانشگاه آزاد، ديگر سخنران اين نشست بود كه در ابتدا با ارائه تاريخچهای از فعاليتهای اسلامی صورتگرفته به زبان آلمانی، عنوان كرد: زبان آلمانی در كشورهای آلمان، اتريش، بخش بزرگی از سوئيس و كشور كوچك ليختن اشتاين تكلم میشود و حدود صد ميليون گويشور دارد. ولی آلمان از اين نظر كه نخستين اسلامشناسان اروپا را در خود پرورش داده است، برای جهان اسلام اهميت خاصی دارد.
وی اضافه كرد: «يوهان فوك» از مستشرقان مسيحی در كتابی با عنوان «پژوهشهای عربی در اروپا» كه هنوز به فارسی ترجمه نشده است، تاكيد میكند كه مسيحيان پس از شكست در جنگهای صليبی به اين فكر افتادند كه دليل اصلی ناكامی خود را پيدا كنند و به اين نتيجه رسيدند كه اعتقاد مسلمانان به قرآن كريم باعث پيروزی آنان است و همين موضوع باعث شد تا ترجمههای قرآن با هدف مقابله با اسلام آغاز شود.
اين استاد دانشگاه در ادامه سخنانش توضيح داد: در اين دوران نخستين ترجمه قرآن كريم به زبان لاتين صورت گرفت كه با وجود اشتباهات بسيار زياد و تحريف آيات، تا 500 سال به عنوان منبع اصلی مسيحيان برای فهم اسلام بود ولی پس از اينكه مسائل مربوط به اندولس و تسلط مسلمانان بر اسپانيا پايان يافت، ساكنان اروپا كه خطری از جانب مسلمانان احساس نمیكردند، كمكم ترجمههای جديدی را آغاز كردند كه البته اغلب نادرست بودند.
فيروزآبادی در بخش ديگری از اين نشست، با بيان اينكه بهترين ترجمه قرآن به زبان آلمانی به فردريش روگرت تعلق دارد، اظهار كرد: اين ترجمه در سال 1888 در آلمان انجام شد و اين شاعر و نويسنده آلمانیزبان، با رعايت زيبايی و بلاغت متن آيات، ترجمهای قابل تقدير ارائه داد اما اين ترجمه نيز شامل همه سورهها نيست و فقط بخشی از قرآن ترجمه شده است.