1- آنچه بر معتكف حرام است به طور اجمال بدين شرح است:
* استفاده از عطريات و گياهان خوشبو
* خريد و فروش
* مجادله
* استفاده شهوانى از جنس مخالف
* استمناء (1)
توضيح محرمات اعتكاف
2- بوئيدن عطريات و گياهان خوشبو براى كسى كه از آن لذت مىبرد در حال اعتكاف حرام است، پس(2) براى كسى كه حس بويايى ندارد اشكال ندارد.
3- در حال اعتكاف ، خريد و فروش و بنابر احتياط واجب، هر نوع داد و ستدى؛ مانند اجاره و مضاربه حرام است .
4- هر چند داد وستد در حال اعتكاف حرام است، ولى باطل كننده اعتكاف نيست.
5- اشتغال به امور دنيوى؛ مانند خياطى، نساجى نقاشى، مطالعه و امثال آن اشكال ندارد.
6- در حال اعتكاف مجادله در امور دنيوى و دينى در صورتى كه به قصد غلبه بر طرف مقابل و اظهار فضيلت و برترى باشد حرام است ، اما اگر به قصد اظهار حق و بازداشتن طرف از طريق باطل باشد نه تنها حرام نيست، بلكه از افضل طاعات و عبادات است.
7- هرگونه استفاده شهوانى از جنس مخالف، نظير لمس، بوسه و آميزش حرام است و فرقى در اين مسأله(3) بين زن و مرد نمىباشد.
8- در حال اعتكاف نگاه از روى شهوت به همسر خود اشكال ندارد، هر چند احتياط مستحب ترك آن است.
9- استمناء نيز بنابر احتياط واجب از محرمات اعتكاف شمرده شده است، هر چند از راه حلال آن؛ مانند بازى با همسر باشد. گر چه استمناء حرام در هر حال حرام و از گناهان بزرگ است ولى در حال اعتكاف گناهى بزرگتر است.
10- معتكف بايد روزها را روزهدار باشد و از هر كارى كه روزه را باطل مىكند، پرهيز كند و هر آنچه روزه را باطل مىكند ، اعتكاف را نيز باطل مىكند.
11- اگر معتكف جماع كند اعتكافش باطل است ولى اگر يكى ديگر از محرمات را مرتكب شود، احكام(4) مفصلى دارد كه در بحث «قضا و كفاره اعتكاف» خواهد آمد.
12- بر معتكف واجب نيست از كارهايى كه بر محرم حرام است؛ مثل پوشيدن لباس دوخته وكندن مو از بدن و نگاه در آينه پرهيز كند، هر چند احتياط مستحب است.
13- بجز مبطلات روزه، ساير محرمات، اختصاص به روز ندارد، بلكه در شب نيز بايد ازآنها پرهيز كند.
14- س : عطر و گلاب زدن يا بو كردن عطر و گلاب اعتكاف را باطل مىكند يا خير؟
آيت الله تبريزى : استعمال عطر و گلاب چنانچه مستلزم بو كردن آن باشد، هر چند بر معتكف حرام است لكن بطلان اعتكاف از جهت آن محل اشكال است و اگر معتكف در روز سوم اين كار را كرده بايد اعتكافش را تمام كند.
آيت الله سيستانى: بو كردن آنها اعتكاف را باطل مى كند.
آيت الله بهجت:اگر با تلذذ باشد بنابر احتياط باطل مىشود واحتياط واجب در صورت وجوب اعتكاف (آن است كه ) آن را تمام كند و سپس قضا نمايد.
15- س : آيا در صورت نياز مىتواند خريد و فروش نمايد؟ آيا توكيل يا نقل به غير بيع لازم است ؟(6)
آيت الله مكارم:در صورت عدم امكان توكيل يا نقل به غير بيع اشكالى ندارد.
آيت الله بهجت:در صورت اضطرار براى حاجت خودش مانعى ندارد.
16- س : ارتكاب سهوى محرمات اعتكاف چه حكمى دارد؟
آيت الله فاضل لنگرانى: ارتكاب سهوى سائر محرمات غير از جماع ضررى به اعتكاف نمىزند.
آيت الله مكارم :خالى از اشكال نيست.
آيت الله بهجت:ارتكاب سهوى ، حرام و مبطل نيست.
--------------------------------------------------------------------------------
1- استمناء يعنى انسان با خود كارى كند كه از او منى بيرون آيد.
2- آيت الله سيستانى ، آيت الله مكارم: نسبت به عطريان لذت بردن معتبر نيست ، پس اگر بوى آن را احساس كند، هر چند لذت نبرد حرام است.
آيت الله فاضل: اگر بو را احساس مىكند ولى لذت نمىبرد، بنابر احتياط واجب بايد پرهيز كند.
3- آيات عظام خويى، مكارم، سيستانى ، صافى: لمس و بوسه، بنابر احتياط واجب حرام است.
4- آيت الله خويى، آيت الله اراكى: در غير جماع اگر سهواً باشد اعتكاف باطل نيست .
آيت الله گلپايگانى، آيت الله مكارم: بنابر احتياط واجب اعتكاف باطل است .
آيت الله سيستانى : جماع نيزحكم ساير محرمات را دارد.
5- آيت الله مكارم: نسبت به نپوشيدن لباس دوخته و پوشيدن لباسى مانند لباس احرام ، احتياط مستحب نيست بلكه بهتر است نپوشند، چون خلاف عمل افراد متشرع و ممكن است گمان بدعت نيز داشته باشد.
6- يعنى به شخص ديگرى وكالت دهد تا از طرف او خريد و فروش كند يا به غير خريد و فروش ، مثلاً با قرض يا بخشش نقل و انتقال كنند.