1- اعتكاف تنها در مسجد صحيح است ، بنابراين اگر كسى در خانه خود يا در تكيه، يا حسينيه يا در حرم معتكف شود صحيح نيست و ازمساجد نيز تنها در اين مساجد، اعتكاف صحيح است .
* مسجد الحرام
* مسجد النبى (ص)
* مسجد جامع كوفه
* مسجد بصره (1)
* و به قصد رجاء مى توان در مسجد جامع هر شهر معتكف شد.(2)(3)
2- در اين مسأله فرقى بين مردان و زنان نيست، بنابراين اگر دختران و بانوان بخواهند معتكف شوند، بايد در يكى از همين مساجد باشد.
3- س: آيا اعتكاف در غير مساجد جامع؛ مثل نماز خانه دانشگاهها رجاءاً اشكال دارد يا نه؟ در صورت صحت، آيا احكام اعتكاف؛ از قبيل ترك محرمات جارى مىشود يا خير؟
آيت الله خامنهاى: رجاءاً اشكالى ندارد.
آيت الله بهجت : ظاهراً جايز نيست و احكام اعتكاف را ندارد.
آيت الله فاضل:اعتكاف در مسجد جامع رجاءاً صحيح است و در غير از مساجد جامع جايز نيست.
آيت الله سيستانى : مشروع نيست و احكام آن را ندارد.
آيت الله مكارم : اعتكاف بايد فقط در مساجد جامع باشد و منظور از مسجد جامع مسجدى است كه قشرهاى مختلف شهر در آن شركت كنند.
آيت الله تبريزى : اعتكاف بايد در مسجد جامع شهر باشد و اعتكاف در غير مساجد جامع صحيح نيست.
3- س : آيا انسان مىتواند نذر كند كه در شهر ديگرى معتكف شود؟
آيت الله تبريزى : مانعى ندارد، بايد روزهاش در آنجا صحيح باشد و نذر اعتكاف در شهر ديگر، نذر روزه نيست.
4- اگر در يك شهر، دو يا چند مسجد جامع وجود داشته باشد، در هر كدام كه بخواهد مىتواند معتكف شود.
5- اگر جاى خاصى از مسجد را براى اعتكاف خود مشخص كند، چنين قصدى لغو است ، و لازم نيست حتماً در آنجا معتكف شود.
6- اگر معتكف جنب شود و با حال جنابت در مسجد بماند اعتكاف او باطل است. چون توقف او در مسجد ، حرام است. (4)
7- اگر جاى شخص ديگرى را غصب كند، يا عمداً بر فرش غصبى بنشيند، هر چند گناه كرده است ولى اعتكافش باطل نيست . (5)
8- اگر كسى از روى فراموشى يا جهل به مسأله ، بر فرش غصبى بنشيند، اعتكاف باطل نيست.
9- س : اگر جاى كسى را كه معتكف بوده غصب كند، فرمودهاند اعتكاف او باطل است، حال اگر جاهل بود يا عامد بود و حال پشيمان شده و جاى خود را عوض كند، اعتكاف او صحيح است يا خير؟ در صورت عمد آيا كفّاره دارد يا خير؟
آيت الله بهجت: در فرض مذكور اعتكاف او صحيح است و در صورت بطلان كفاره ندارد.
آيت الله خامنهاى: اعتكاف صحيح است و كفاره هم ندارد.
آيت الله سيستانى: عمداً هم اگر باشد اعتكاف صحيح است.
آيت الله فاضل: على اى حال اعتكاف صحيح است.
آيت الله مكارم : اگر جاهل به موضوع باشد، اعتكافش صحيح است ولى اگر غصب بودن را مىدانسته و حكم اعتكاف را نمىدانسته ، اعتكاف او صحيح نيست و توبه در اينجا مشكل را حل نمىكند.
آيت الله تبريزى : چنانچه غافل بوده ، اعتكافش صحيح است و اگر جاهل متردد بوده يا عامد بوده اعتكافش صحيح نيست. لكن كفاره ندارد.
10- س : اگر كسى را كه زودتر از او در مسجد رفته، بيرون كند و جايش را بگيرد، اعتكافش صحيح است يانه؟
آيت الله صافى گلپايگانى: بنابر احتياط ، اعتكاف او باطل مىشود، بايد اگر اتمام اعتكاف بر او واجب شده، آن را تمام نمايد و اگر اعاده آن، واجب است، پس از اتمام اعاده نمايد.
آيت الله بهجت: اگر مكان منحصر به آنجا باشد بنابر اقوى اعتكافش باطل است.
آيت الله مكارم : خالى از اشكال نيست.
آيت الله فاضل: بلى اعتكاف او صحيح است و بطلان آن محل منع است.
11- س : آيا گذاشتن وسائل يا نوشتن نام و امثال آن موجب سبقت در محلى از مسجد مىشود؟
آيت الله مكارم:هرگاه به موقع در مسجد حضور يابند بعيد نيست موجب حق سبق باشد.
آيت الله بهجت: مىشود.
--------------------------------------------------------------------------------
1-در روايتى آمده است ، اعتكاف تنها در مساجدى صحيح است كه پيامبر يا وصى پيامبر در آن نماز جماعت خوانده باشد و در دو مسجد اول پيامبر (ص) و حضرت على (ع) و در دو مسجد ديگر حضرت على (ع) نماز جماعت خواندهاند و اعتكاف در مسجد جامع نيز در برخى روايات ديگر آمده است (وسائل الشيعه، ج 7، ص 406).
2- به قصد رجاء ؛ يعنى به نيت مطلوب بودن و به اميد پاداش و ثواب.
3- آيات عظام ، خوئى، گلپايگانى ، اراكى ، سيستانى ، صافى، مكارم: اعتكاف در مسجد جامع نيز صحيح است هر چند احتياط آن است كه در يكى از آن چهار مسجد معتكف شود.
4- آيت الله خويى: هر چه با حال جنابت در مسجد توقف كند، جزء اعتكاف نيست.
5- آيات عظام گلپايگانى ، اراكى، صافى: بنابراحتياط واجب اعتكافش باطل است .
آيت الله خويى: اگر جاى كسى را غصب كند اعتكافش اشكال دارد ولى اگر بر فرش غصبى بنشيند اعتكاف باطل نيست.
آيت الله مكارم: به احتياط واجب، اعتكافش باطل نيست.