محمدرضا پهلوي مي‏خواست در داخل كشور، مركز همه قدرت‏ها باشد و تصور مي‏كرد از اين طريق مي‏تواند در رديف سران كشورهاي بزرگ درآيد، از اين رو در يازدهم اسفند 1353، طي سخناني، آغاز عصر رستاخيز را اعلام كرد و نويد تشكيل يك حزب واحد و سراسري را داد. به اين ترتيب احزاب موجود برچيده شدند و حزب رستاخيز ملت به عنوان تنها حزب قانوني مطرح شد.

در ايران، براي نخستين بار بود كه نظام تك حزبي استقرار مي‏يافت كه البته آن هم همچون نظام‏هاي چند حزبي قبلي، بيشتر جنبه صوري و ظاهري داشت و عمدتاً به عنوان يكي از ابزارهاي حكومتي به كار گرفته شد. شاه با ايجاد اين حزب، ركن چهارمي به سه ركن بوروكراسي، ارتش و دربار افزود؛ در حاليكه اين ركن در مقايسه با ديگر اركان حكومتي رژيم، از قدرت و نفوذ و تاثيرگذاري كمتري برخوردار بود. نخستين ثمره شوم حزب رستاخيز، دوره بيست و چهارم به عنوان آخرين دوره مجلس شوراي ملي بود كه توسط اين حزب آماده و در شهريور 1354، افتتاح گرديد. دومين دستاورد اين حزب، تغيير تاريخ هجري به تاريخ شاهنشاهي بود كه خود نشانه اوج فرعونيت طاغوت به شمار مي‏رفت.
شاه تهديد كرد كه هر كس نمي‏خواهد به عضويت حزب درآيد بايد كشور را ترك كند. اما تشكيل اين حزب با واكنش تند امام خميني مواجه گرديد و ايشان اين حزب را تحريم كردند. رسوايي ادامه حيات اين حزب پس از سه سال و نيم به حدي رسيد كه با روي كار آمدن دولت جعفر شريف امامي، وي براي فرو نشاندن خشم مردم، در اقدامي عوام فريبانه، اين حزب را مهر 1357 منحل اعلام كرد. ولي ديگر كار از كار گذشته بود و انقلاب ملت مسلمان ايران طومار سلطنت را در بهمن 57 درهم پيچيد.

مرکز اسناد اسلامی