تاریخ نگاری محلی و خطط نویسی در مصر دوره اسلامی(از قرن سوم تا دهم هجری) تألیف دکتر مرتضی نورائی و مهناز شعربافچی زاده به همت پژوهشگاه حوزه و دانشگاه منتشر شده است.
خبرگزاری مهر - گروه دین و اندیشه: سرزمین مصر خاستگاه نگارش نخستین تاریخ های محلی جهان اسلام است. آفرینشگر مکتب تاریخ نگاری محلی غنی و اصیلی است که خطط نویسی بارزترین گونه آن است. خطط نوعی از نوشته های جغرافیایی ـ تاریخ است که به توصیف نقشه نگاری شهرها و پایتخت های به ترتیب محله اختصاص دارد.
جریان تاریخ نگاری محلی در مصر از قرون سوم هجری تا آغاز دوره فاطمیان روندی آرام و تدریجی داشت و آثار محدودی به رشته تحریر درآمد، لیکن فرآیند مذکور با برآمدن فاطمیان و تأسیس شهر قاهره رشد بیشتری یافت. افزون بر این برپایی قلعه الجبل در این زمان نگاه برخی مورخان را به توصیف آن جلب کرد.
در دوره ممالک بحری و برجی مصر متأثر از رخدادهایی سیاسی و اجتماعی شاهد عصر جدیدی از فعالیت های تاریخ نگاری محلی است و آثار غنی متعددی در این مکتب به نگارش درآمد. در واقع با وجود تنوع گونه های تاریخ نگاری محلی در مصر دوره اسلامی، خطط نویسی بیش از همه در زمان ممالیک رشد یافت و اوج تکامل و پویایی آن به واقعیت پیوست.
ساختار محتوایی این کتاب در قالب پیش گفتار، مقدمه، شش فصل، کلام آخر، واژه ها و اصطلاحات تاریخی و جغرافیایی، منابع و مآخذ و پیوست ها که شامل پنج فهرست از تاریخ های محلی و آثار خطط مصر به تفکیک دوره های تاریخی و نقشه هایی از سرزمین مصر و شهرهای فسطاط، قاهره و قلعة الجبل می باشد، تنظیم و تدوین شده است.
این اثر در شش فصل تنظیم شده است: درآمدی بر تاریخ نگاری محلی و خطط نویسی در مصر دوره اسلامی، تاریخ نگاری محلی و خطط نویسی در مصر از قرن سوم تا آغاز دوره فاطمیان، تاریخ نگاری محلی و خطط نویسی در مصر دوره فاطمیان، تاریخ نگاری محلی و خطط نویسی در مصر دوره ایوبی، تاریخ نگاری محلی و خطط نویسی در مصر دوره ممالیک بحری و تاریخ نگاری محلی و خطط نویسی در مصر دوره ممالیک برجی عناوین برخی فصول این کتاب هستند.