خودرو‌هاي چيني با كيفيت قابل قبول و قيمت ارزان آمده‌اند تا بازار ايران را تصاحب كنند
اژدها وارد شده است!
جام جم آنلاين: براي اين كه در همين ابتداي مطلب شما را شوكه كنيم به سراغ برخي آمار و ارقام جالب در سال جاري مي‌رويم. بر اساس آمار منتشرشده از سوي انجمن خودروسازان چين، اين كشور در سال، 18 ميليون و 500 هزار خودرو توليد مي‌كند؛ عددي كه علاوه بر نشان دادن رشد هر چند اندك در توليد خودرو‌هاي اين كشور، همچنان چين را آنچنان كه از 4 سال پيش مرسوم بوده در صدر كشور‌هاي خودروساز جهان قرار مي‌دهد.
اگر فكر مي‌كنيد چنين رشد اندكي بايد چيني‌ها را نگران كند سخت در اشتباهيد، چرا كه تنها تعقيب‌كننده چين در اين تيراژ گسترده، ژاپن با حدود 10 ميليون دستگاه خودرو در سال گذشته است.

در اين رقابت همه بايد نگران باشند به جز چين. اما حالا ديگر به نظر مي‌رسد كه اين كشور از رشد قارچ‌گونه توليد خودرو دست كشيده و مشغول تحقيقات و فعاليت براي ارتقاي كيفي آن است. سالانه بيش از 100 مدل اتومبيل جديد در چين معرفي مي‌شوند و نمايشگاه‌هاي اين كشور پذيراي بيش از 1500 شركت فعال در صنعت خودروسازي در جهان است. فورد، جنرال موتورز، جگوار، تويوتا، ب‌ام‌و و حتي پورشه مراكز توليدي را در اين كشور برپا كرده‌اند تا از نيروي كار ارزان‌قيمت و پتانسيل بالقوه مشتريان اين بازار بي‌نصيب نمانند. همه چيز آرام و بدون جنگ و خونريزي در دستان چيني‌ها كنترل مي‌شود. چيني‌ها با پي‌بردن به اهميت جايگاه خودروهاي سواري، آمار توليدشان در اين شاخه را آنقدر افزايش داده‌اند كه امروزه حدود 14 ميليون و 500 هزار دستگاه خودرو سواري توليد مي‌كنند. اين حجم توليد حدود 10 برابر كل توليد خودرو در ايران طي زمان مشابه است. در سبد پر و پيمان خودروهاي چيني هم چهارچرخه‌هاي ارزان و بي‌كيفيت وجود دارند و هم خودروهاي لوكس و گران‌قيمت انتظار مشترياني با جيب‌هاي باد كرده را مي‌كشند.

مردم چين ركورددار خريد خودرو‌هاي لوكس در جهان هستند و در عين حال ميانگين قيمت خودرو‌هاي توليدي در اين كشور، پايين‌تر از هر كشور ديگر نظير هند يا تركيه است.

عكس‌العمل شما نسبت به يك خودرو چيني چيست؟ اخم نكنيد، عصباني نشويد، زود قضاوت نكنيد و سريع موضع نگيريد. اينها، توصيه‌هاي ما به شما هنگام مواجهه با يك خودرو يا در كل يك كالاي چيني است. كالاي ژاپني روزگاري در كشور ما حكم جنس بنجل را داشت. آن روزگار گذشت و امروزه كالاهاي ژاپني حكم طلا را در بازار پيدا كرده‌اند. كره‌اي‌ها نيز روزگاري در بازار ما چنين وضعيتي داشتند و امروز نه تنها در ايران، بلكه در جهان به جايگاهي رسيده‌اند كه افراد بسياري به توليدات اين كشور اطمينان مي‌كنند. به نظر شما، عمر بيزاري از كالاهاي چيني تا چه زماني ادامه خواهد داشت؟ به خاطر دارم وقتي براي يك سفر شهري كوتاه سوار يك تاكسي ون دليكا شدم كه از همه جايش صدا مي‌آمد به جز سيستم صوتي! فرصت را غنيمت شمردم و سر حرف را با راننده كه مردي نسبتا مسن بود، را در مورد خودرويش باز كردم. انتظار داشتم مثل بيشتر مردم از باب گلايه حرفش را شروع كند اما با تعجب جمله‌اي را از او شنيدم كه نشان مي‌داد پرونده نفرت از چيني‌ها در ايران در حال بسته‌شدن است. او گفت: من اين ون را سال 1387 تحويل گرفتم و خوشبختانه ون من در چين توليد شده و يكراست به ايران آمده و از اين ون‌هاي توليدشده در ايران نيست. پرسيدم خوب اين چه نكته مثبتي دارد؟ گفت: آنها حداقل يك موتور ژاپني (ميتسوبيشي) روي ون من گذاشته‌اند كه از همه چيز برايم مهم‌تر است. پيرمرد خسته خبر نداشت كه موتور ون هر چند طراحي ميتسوبيشي ژاپن است اما در دهه 90 ميلادي در ژاپن به خاطره‌ها سپرده شده است و مدت زيادي است كه چين آن را توليد مي‌كند، اما در هر خودرو چيني مي‌توان اثري از شركت‌هاي بزرگ دنيا را يافت. چري چين كه در ايران محصولاتش را با نام MVM مي‌شناسيم همكاري نزديكي با شركت طراحي موتور AVL اتريش دارد و گيربكس‌هايش توسط موسسه استاندارد آلمان تاييد شده‌اند.

نكته: در شرايطي كه سالانه بيش از 100 مدل اتومبيل جديد در چين معرفي مي‌شوند به نظر مي‌رسد اين كشور از رشد قارچ‌گونه توليد خودرو دست كشيده و مشغول تحقيقات و فعاليت براي ارتقاي كيفي آن است
شركت JAC كه بزودي به بازار ايران خواهد آمد 2 مركز تحقيقات و طراحي در ژاپن و ايتاليا دارد و براي طراحي خودروهايش با يك شركت ايتاليايي قرارداد بسته است و موتورهايش را هم علاوه بر بخش مهندسي‌اش در ژاپن، از ميتسوبيشي تامين مي‌كند. حال ما با آن بيني‌هاي سربالايمان بايد عميقا فكر كنيم كه انصافا صنعت خودروسازي ما در اين زمينه چگونه عمل كرده است؟

بازار خودرو ايران، چيني مي‌شود

داستان باز كردن پاي خودروسازان چيني به ايران را بايد جايي در حوالي خرابه‌هاي بم جستجو كرد. پس از منع توليد و عرضه محصولات دوو توسط كرمان خودرو در ايران از سوي شركت مادر دوو يعني جنرال موتورز آمريكا، اين شركت ايراني به همراهي اعضاي گروه كرمان موتور در مسيري بدون مين پاي گذاشتند تا نه تنها از گزند تحريم‌ها در امان بمانند، بلكه خودروهايشان را با بهترين قيمت ممكن در ايران عرضه كنند. ليفان نخستين نماينده چيني‌ها بود كه سال 1387 به ايران آمد و در ادامه لشكر چشم بادامي‌ها به سرزمين اهورايي ما سرازير شدند. اجازه بدهيد نگاهي به جنرال‌هاي اين سپاه سرخپوش بيندازيم.

چيني هاي بازار ايران

ليفان (كرمان خودرو)‌

گروه خودروسازي ليفان چين توليدكننده موتورسيكلت، خودرو‌هاي سنگين و خودرو‌هاي سواري است كه فعاليتش را از سال 1992 آغاز كرده و زماني به عنوان هشتادوهشتمين شركت بزرگ چين شناخته مي‌شد. اوج فعاليت‌هاي ليفان به سال 2006 و خريداري امتياز توليد پيشرانه تريتك گروه كرايسلر/ ب‌ام‌و برمي‌گردد؛ زماني كه اين پيشرانه تنها اعتبار خودرو‌هاي ليفان در جهان و ضامن فروش نسبتا خوب محصول اين كمپاني شد. ليفان هم اكنون در دو مدل 520 و 620 در ايران و در كارخانه كرمان خودرو توليد مي‌شود و در آينده نزديك مدل 60 X اين كمپاني به عنوان يك شاسي بلند كوچك نيز در ايران به توليد خواهد رسيد.

چري (مديران خودرو)‌

چري از سال 1997 و با خريداري پلت فرم سئات تولدو (اسپانيا) جان گرفت. چري سال گذشته حدود 580 هزار دستگاه خودرو در چين به توليد رسانده است و هم اكنون به عنوان هفتمين خودروساز چين شناخته مي‌شود. سياست اصلي اين خودروساز كپي‌برداري از محصولات موفق جهان براي عرضه با قيمت كمتر و ايجاد رقابت با برند‌هاي معتبر است. شركت مديران خودرو نماينده رسمي اين كمپاني در ايران است كه تاكنون 3 محصول چري را در ايران معرفي و عرضه كرده است و در آينده نيز قصد دارد يك هاچ‌بك داغ از اين خودروساز چيني را براي رقابت با 206 روانه بازار كند. طبق توافق به عمل آمده محصولات اين شركت در ايران تحت نام MVM روانه بازار مي‌شوند. همچنين لازم به ذكر است كه بخش عمده سهام مديران خودرو ايران، متعلق به چري چين است.

SAIC (مديا موتورز)‌

كمپاني رووي چين، به عنوان يكي از زير مجموعه‌هاي خودروسازي شانگهاي و توليدكننده محصولات گروه MG Rover انگلستان در چين شناخته مي‌شود. اين شركت از سال 2006 تاكنون توانسته با همكاري اين برند انگليسي كه اكنون مالكيتش در دست چيني‌هاست، بر پايه پلتفرم‌هاي روور انگلستان خودرو‌هاي سواري بسياري را توليد كند. از آنجا كه چيني‌ها معتقدند محصولات اين كمپاني هنوز هم اصالت انگليسي خود را حفظ كرده‌اند، پيشوند MG انگلستان را براي خودرو‌هاي توليديشان استفاده مي‌كنند. مديا موتور كه متشكل از مديران برجسته صنعت خودرو ايران است با توجه به وضعيت بازار خودرو ايران و شرايط تحريم اين برند چيني را انتخاب كرده‌اند. آنها خودرو را با عرضه خودرويي با آپشن‌هاي بيشتر از هيونداي آزارو با قيمتي بين 30 تا 40 ميليون آغاز كردند كه از همه جهات نسبت به رقباي هم قيمت خود، امتيازات بيشتر داشت. مديا موتور اعلام كرده هيچ‌گاه قصد توليد محصولات MG را در ايران نخواهد داشت.

چري A15 سناباد خودرو توس

سناباد خودرو توس كه در شهرك صنعتي توس واقع شده به عنوان اولين تلاش خراساني‌ها براي شركت در اين صنعت بزرگ پيش از ايران خودرو خراسان شناخته مي‌شود. چري A15 به عنوان اولين محصول پرحاشيه چري در سال 2003 و بر پايه پلت فرم سئات تولدو دهه 90 طراحي شد. اين خودرو براي نخستين‌بار سال 1387 به مشتريان در ايران عرضه شد و هم‌اكنون نيز در 2 تيپ و به صورت بنزين‌سوز و دوگانه‌سوز عرضه مي‌شود. تيپ يك اين خودرو با بهره‌گيري از موتور نه‌چندان پرقدرت 87 و امكاناتي نظير ترمز ABS، 2 كيسه هوا و شيشه‌ها و آينه‌هاي برقي از استقبال نسبتا خوبي برخوردارند هرچند با ورود تيپ 2 اين خودرو با نام ويانا مشتريان چهره تازه‌اي از امكانات و مشخصات فني را در اين خودرو ديدند كه البته با افزايش قابل توجه قيمت نيز همراه بود. پيشرانه 110 اسب بخار ويانا مصرف كمتري از تيپ يك دارد و امكانات جديدي همچون سيستم ضد سرقت نيز به آن اضافه شده است.

GreatWall Motors (ديار خودرو)‌

يكي از قديمي‌ترين و بزرگ‌ترين خودروسازان چين، كمپاني ديوار بزرگ است كه به عنوان بزرگ‌ترين توليدكننده SUV در چين نيز شناخته مي‌شود. تاريخچه اين كمپاني به سال 1976 و طراحي و توليد كاميون و خودروهاي سنگين بر‌مي‌گردد تا زماني كه GW در دهه 90 توليد محصولات سواري را آغاز كرد و تاكنون توانسته به بازار بسياري از كشور‌هاي جهان نفوذ كند و حتي در كشور‌هاي صاحب صنعت خودرو مانند ايتاليا نيز فروش خوبي داشته باشد. ديار خودرو به عنوان نماينده رسمي سابق اين كمپاني چيني خيلي بدون حاشيه و كمرنگ در بازار ايران حضور دارد. اين شركت تاكنون توانسته تعداد محدودي از وانت Deer تك‌كابينش را به فروش برساند.

وانت سفير: اين وانت با نام GW Deer شناخته مي‌شود و بر پايه نسل دوم تويوتا هايلوكس طراحي شده است. وانت ديار در چين براي 10 سال پياپي به عنوان پرفروش‌ترين وانت شناخته شده و از فروش بالايي در سال‌هاي گذشته در اين كشور برخوردار بوده است. Deer به عنوان محصول يك خودروساز خصوصي در رقابت با وانت باردو، وانت مزدا و زامياد 24 فروش اندكي داشته كه نتوانسته به خواسته‌هاي ديار خودرو جامه عمل بپوشاند. وانت Deer از پيشرانه 2/2 ليتري نسل دوم تويوتا هايلوكس بهره مي‌برد كه توانايي توليد قدرت ناچيز 100 اسب بخار را دارد. اين نيرو توسط يك گيربكس 6 دنده دستي به چرخ‌هاي عقب منتقل مي‌شود. ديار خودرو اين وانت را با امكاناتي همچون كولر، فرمان هيدروليك و قابل تنظيم و همچنين راديو پخش استريو به بازار عرضه كرده است.

Soueast Motors (خودروسازي اسنا)‌

كمپاني مشترك بين ميتسوبيشي ژاپن، خودروسازي فوجيان چين و كمپاني تايواني در سال 1995 فعاليت خود را آغاز كرد. فعاليت اصلي اين كمپاني به توليد محصولات كرايسلر و ميني‌بوس‌هاي ويژه بازار چين و همچنين طراحي و عرضه خودرو‌هاي ون و سواري مخصوص بازار چين است. تمامي محصولات اين كمپاني تحت ليسانس ميتسوبيشي ژاپن و با نظارت طراحي كرايسلر توليد مي‌شوند و حتي برخي محصولات اين كمپاني انواع تغيير نام يافته محصولات ميتسوبيشي ژاپن هستند. يكي از اصلي‌ترين افتخارات اين كمپاني فروش بالاي محصولاتش در ايران است كه به لطف نماينده تام‌الاختيارش ـ شركت خودروسازي اسنا ـ به دست آمده است. شركت خودروسازي ستاره نيك‌آريا (اسنا) فعاليت خود را از سال 1380 در زمينه خودرو آغاز نموده و هم‌اكنون نمايندگي محصولات King Long، SHAC و Soueast را در دست دارد.

FAW (سيبا موتور)‌

كمپاني FAW اولين كمپاني توليد‌كننده خودرو در چين است. اين كمپاني اولين خودروي ملي چين با نامHongqi را در سال 1958 طراحي و به بازار عرضه كرد. FAW فعاليت خود را در زمينه طراحي و توليد خودروهاي سواري، نيمه‌سنگين، سنگين و قطعات خودرو آغاز كرد و هم‌اكنون به عنوان سومين خودروساز بزرگ چين شناخته مي‌شود. خوردوسازي مجموعه FAW در 11 زيرمجموعه پيگيري مي‌شود. شركت سيبا موتور به عنوان يكي از زيرمجموعه‌هاي گروه خودروسازي بهمن همكاري خود با خودروسازي FAW را از سال 86 آغاز كرد. اين همكاري با 12 محصول آغاز شده كه از بين آنها، هم‌اكنون تنها يكي از محصولات سيبا موتور آماده عرضه به خيابان‌هاست. محصولات در نظر گرفته شده براي بازار ايران شامل خودرو‌هاي سواري، ون، وانت، خودرو‌هاي سنگين و نيمه‌سنگين و كشنده مي‌شود.

ZX Auto (بهمن خودرو)‌

اين خودروساز چيني فعاليتش را از سال 1999 به صورت تخصصي در زمينه وانت و SUV آغاز كرد. خاورميانه، آفريقا، روسيه، لهستان و آمريكاي جنوبي از بازار‌هاي اصلي اين كمپاني چيني به حساب مي‌آيند؛ بازار‌هايي كه ما با شركت‌هاي بزرگي همچون ايران‌خودرو و سايپا هنوز موفق به فتح‌شان نشده‌ايم. بهمن خودرو كه به دنبال پيكاپي قدرتمند براي رقابت با نيسان پيكاپ پارس خودرو بود، وقتي دستش به وانت سري BT مزدا ژاپن نرسيد (به دليل عرضه اختصاصي اين وانت در آمريكا) به سراغ محصولي مشابه آن از چين رفت.

وانت 2 كابين كاپرا: ZX Auto با افتخار اعلام مي‌كند كه پيكاپ پرطرفدارش با قطعاتي مشترك با پيكاپ‌هاي نيسان و تويوتا به توليد مي‌رسد. كاپرا، محصول سال 2006 كمپاني ژانگ‌ژينگ چين است كه براساس گفته‌هاي اين كمپاني، تلفيقي از نسل پنجم پيكاپ‌هاي ژاپني است. اين خودرو از پيشرانه 4/2 ليتري 125 اسب بخاري بهره مي‌برد و از امكان استفاده از هر دو محور (WD4)‌ براي افزايش كارايي بهره مي‌برد. بهمن خودرو، اين محصول را هم‌اكنون با امكاناتي نظير پخش CD، سيستم‌هاي ايمني ABS و EBD، سيستم تهويه مطبوع، مه‌شكن عقب و جلو و همچنين آپشن ايربگ روانه بازار مي‌كند.

Hafei (خودروسازي وستي / كرمان)‌: هفي، بزرگ‌ترين كمپاني توليد‌كننده ون‌هاي كوچك شهري در چين است كه به طور محدود خودرو‌هاي سواري را نيز طراحي و توليد مي‌كند. يكي از عجيب‌ترين و جالب‌ترين نكات اين كمپاني همكاري با موسسه معتبر طراحي پينين فارينا در طراحي برخي محصولات اين كمپاني است. صنايع خودروسازي وستي فعاليت خود را از سال 87 و با همكاري كمپاني Hafei به عنوان زيرمجموعه گروه خودروسازان بم آغاز كرد. اين شركت هم‌اكنون تنها محصول Lobo از سري محصولات هفي را در ايران عرضه مي‌كند.

JAC (بم خودرو)‌:

JAC مخفف عبارت Jianghuai Automobile Co است كه در سال 1964 در شهر هفي چين تاسيس شده است. اين شركت تا سال 2000 تنها به مونتاژ و ساخت خودرو‌هاي سنگين مشغول بوده است تا اين‌كه بالاخره سال 2000 خودرو‌هاي سواري و تلاش براي دستيابي به تكنولوژي در اين شركت اوج مي‌گيرد. 5/2 درصد بازار چين هم‌اكنون در اختيار اين كمپاني است و آمار توليد حدود 466 هزار دستگاه خودرو در سال 2011، JAC را به نهمين خودروساز بزرگ چين تبديل كرده است. يكي از قديمي‌ترين خودروسازان كشور، شركت ايران اتومبيل از حدود 3، 4 سال قبل عرضه ون Refine يا مدل M 1 اين شركت را در ايران آغاز كرد. در گفت‌وگو با يكي از مسوولان اين شركت، اين مسوول از تمايل نداشتن ايران اتومبيل به ادامه همكاري با JAC و عرضه محصولات سواري اين شركت در ايران خبر داد، لذا JAC مطمئنا پس از مذاكرات چندساله با بم خودرو، در نهايت با اين شركت براي توليد محصولات سواري‌اش به توافق رسيده است.

بم خودرويي‌ها هنوز سخني از محصولات در نظر گرفته شده براي ايران به ميان نياورده‌اند، اما با بررسي كلي خط توليد JAC در چين درمي‌يابيم كه اين كمپاني هم‌اكنون 7 محصول قابل عرضه در ايران دارد. در بين اين محصولات سدان‌ها و هاچ‌بك‌هاي شهري و همچنين ون ‌شهري و يك شاسي‌بلند متوسط به چشم مي‌خورد.

اميرحسين برخورداري / جام‌جم