خلافت ابوبكر بن ابى قحافه در سال 11 هجرى قمرى
مورخان و سيرهنگاران درباره تاريخ رحلت پيامبر(ص) ، اتفاق نظر ندارند. شيعيان به پيروى از اهلبيت)ع(، تاريخ رحلت را، 28 صفر دانسته ولى اهلسنت، آن را در ماه ربيعالاول ذكر كردهاند.
همين ديدگاههاى تاريخى درباره آغاز خلافت ابوبكر بن ابى قحافه، به عنوان نخستين خليفه از خلفاى راشدين، نيز سارى و جارى است. ولى تمامى تاريخنگاران، اتفاق دارند بر اين كه در همان روزى كه رسولخدا(ص) رحلت نمود، ابوبكر به خلافت رسيد.
خلافت ابوبكر، نخستين سنگ بناى عملى و تفرقه مسلمانان در صدر اسلام است. زيرا خلافت وى، نه به وصايت پيامبر(ص) بود و نه به صورت انتخابات آزاد و دموكراتيك برگزار شد. بلكه نتيجه منازعه و مناظره گفتارى برخى از افراد دو گروه مهاجر و انصار بود كه در سقيفه بنى ساعده، در تجمع چند ده نفرى مسلمانان، بدون حضور بزرگان بنىهاشم(كه نزديكترين افراد به رسول خدا(ص) بودند(و بدون اطلاع بسيارى از سران صحابه كبار، با ترفندهاى چند تن از مهاجران، به اين مقام برگزيده شد و سپس با فضاسازى ويژه، از سايرين نيز به رضايت و يا با اجبار بيعت گرفتند.
مخالفان خلافت ابوبكر، دو دسته از صاحب نفوذان مدينه و اصحاب رسول خدا(ص) بودند.
دسته اول: آنانى كه شخصيت ابوبكر را به دلايلى براى اين مقام مناسب نمىدانستند. معروفترين شخصيتهاى اين دسته، افرادى چون سعد بن عباده، قيس بن سعد، ابوسفيان و بسيارى از طايفههاى انصار و گروهى از مهاجران بودند.
دسته دوم: آنانى كه نه شخص ابوبكر، بلكه مخالف انتخاب خليفه بدون در نظر گرفتن وصايت بودند. اينها، معتقدان به امامت بودند كه اعتقاد داشتند بر اين كه خليفه، بايد از سوى پيامبر(ص) به وصايت تعيين شده باشد و به شواهد غيرقابل انكار، استناد مىكردند كه رسولخدا(ص) در واپسين ماههاى زندگى خود، در بازگشت از مراسم حجةالوداع، در سرزمين غديرخم، حضرت على بن ابى طالب(ع) را به اين مقام منصوب كرد و از حاجيان حاضر، براى آن حضرت، بيعت گرفت.
بدين لحاظ، معتقد بودند كه خلافت، همانند امامت، از آن امام علىبنابىطالب(ع) است و هر فردى و يا شخصيتى كه به خواهد اين مقام را غصب كند، آن را مشروع ندانسته و با او مبارزه خواهند كرد.
اين دسته از مسلمانان، پس از آگهى از بيعت گروهى از مسلمانان با ابوبكر، اعتراض كرده و با تجمع در خانه فاطمه زهرا(س) كه پايگاه اهلبيت عصمت و طهارت بود، خواهان بيعت با امام على(ع) شدند.
بزرگانى از صحابه رسول خدا(ص) ، چون سلمان، ابوذر، مقداد، عمّار، حذيفه، عباس، زبير و بسيارى از مهاجران و انصار و طايفه بنىهاشم از همين دسته بودند.
ولى اعتراض آنان، خليفه و گروه حمايتگر او را از كرده خويش باز نداشت. قدرت به دست گرفتگان، به جاى دلجويى از دختر رسول خدا(ص) و اميرمؤمنان على بن ابى طالب(ع) در رحلت پيامبر(ص) و غصب خلافت، با اين گونه اعتراضات مخالفان به شدت برخورد كرده و حتى بدون اجازه، وارد خانه دختر رسول خدا(ص) شدند و معترضان را مورد ضرب و شتم قرار داده و على(ع) را به اجبار و اكراه به مسجد بردند. در اين ارتباط، فاطمه زهرا(س) نيز مورد ضرب و شتم ستمكارانه قرار گرفت و جنين او به نام محسن كه نزديك وضع حملش بود، سِقط شد و بر اثر همان صدمات، آن حضرت پس از هفتاد و پنج، يا نود و پنج روز از رحلت پيامبر(ص) به شهادت رسيد.