استاد اقتصاد دانشگاه شریف با اشاره به مفید بودن مبادلات دوجانبه با حذف ارز واسط گفت: یکی از کارهایی که تجارت را تسهیل میکند یکسان شدن واحد پولی در مبادلات است.
سیدفرشاد فاطمی در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبری فارس «توانا»، در خصوص وضعیت بازار ارز اظهار داشت: باید بررسی شود که مشکل در کدام بعد است.
وی ادامه داد: درصورتیکه مشکل در تهیه ارز کاغذی و اسکناس باشد، ممکن است بتوان ارزهای دیگر را جایگزین دلار کرد. اما واقعیتی که باید به آن توجه داشت این است که تقاضایی که برای دلار وجود دارد برای دیگر ارزها هم وجود دارد؟
عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف تصریح کرد: بسیاری از مردم، ارز را به عنوان ذخیره ارزش تلقی میکنند. باید دید مردم حاضرند ارزهای دیگر را هم به عنوان ذخیره ارزش نگهدارند.
وی افزود: بخشی از تقاضای ارز هم نیاز صنعت است که وابسته به دلار کاغذی نیست، اما اگر نوسانات نرخ دلار به دلیل مسائل سیاسی باشد در مورد سایر ارزها هم اینگونه خواهد بود.
فاطمی خاطرنشان کرد: در واقع این نوسانات نرخ ریال است که متناسب با ارزها تغییر میکند.
این استاد اقتصاد در پاسخ به سؤالی راجع به مبادلات دوجانبه با حذف ارز واسط گفت: این کار امکانپذیر است، اما بسیاری از شرکتهای بینالمللی علاقمندند حسابهای خود را به دلار نگه دارند، ولی اگر شرکایی پیدا کنیم که ارز آنها تابع نوسانات جهانی نباشد، مناسب است.
وی افزود: واقعیت این است که دلار به این دلیل ارز غالب دنیا شد که غیر از سیطره سیاسی، بانک مرکزی امریکا در 50 سال گذشته خوب مدیریت شده است و مردم نگران نوسان ذخایر ارزی خود نبودهاند.
فاطمی گفت: بسیاری از کشورها نرخ ارزشان را با توجه به سیاستهای تجاری خود تنظیم میکنند، مثلاً ژاپن سیاست ارزی خود را به گونهای تنظیم میکند که صنعتگران داخلی متضرر نشوند.
عضو هیئت علمی دانشگاه شریف افزود: اگر مطمئن باشیم پولی که در خارج داریم به نرخ ارزی است که کمتر تابع سیاستهای تجاری کشورهای دیگر است، در آن صورت هر ارز دیگری را به جای دلار میتوان نگه داشت، منتهی ممکن است آن ارزها این خصوصیت را نداشته باشند.
وی گفت: مبادلات دوجانبه برای کاهش آثار تحریم به عنوان یک سیاست بهینه در این زمینه میتواند مفید باشد، اما سیاست فعالتر میتواند این باشد که تلاش کنیم بانک مرکزی تحریم نشود.
فاطمی گفت: تشکیل اتحادیه و پول منطقهای در این زمینه بسیار مهم است، اما باید این کار هوشمندانه انجام شود، زیرا مشکل یورو به همین دلیل است.
وی ادامه داد: کشورهایی که میخواهند این کار را انجام دهند باید با هم هماهنگ باشند و همچنین کنترل روی سیاستهای پولی و مالی کشورشان به خوبی اعمال شود.
این اقتصاددان گفت: مشکلاتی که الان یونان اسپانیا و ایتالیا در اتحادیه اروپا ایجاد کردهاند به دلیل این است که سیاستهای پولیشان کنترل شده نبوده است.
فاطمی تصریح کرد: این یک اصل ثابت شده است که افزایش حجم تجارت موجب افزایش رفاه طرفین تجاری خواهد شد و یکی از کارهایی که تجارت را تسهیل میکند یکسان شدن واحد پولی در مبادلات است.
وی گفت: این کار میتواند مفید باشد اما سخت است که بتوان کشورهای دیگر را با توجه به اتفاقاتی که در یورو در حال رخ دادن است، راضی به این کار کرد.