جام جم آنلاين: اهميت وقت و زمان آنقدر زياد است كه حتي در گذشته و در زماني كه بشر اينقدر درگير دغدغهها و مشغوليتهاي رنگارنگ نبود هم توجه به آن در ضربالمثلها، اشعار و ادبيات جوامع مختلف وجود داشته و محدوديت زمان و برگشتناپذيري آن همواره به افراد گوشزد شده است.
البته در زندگي امروزي هم واحد زمان براي افراد با توجه به نگرش، انگيزه و حرفه آنها، اهميت متفاوتي يافته به طوري كه به عنوان نمونه در علوم فضانوردي با محاسبات علمي ميگويند يكهزارم ثانيه تأخير، باعث عدم قرارگيري ماهواره در محل مورد نظر ميشود يا در پزشكي سه دقيقه نرسيدن اكسيژن سبب مرگ كودك ميشود و...
در مقابل ارزش نهادن به زمان، با واژه اتلاف وقت هم مواجه هستيم كه متاسفانه به نظر ميرسد اين واژه در اركان مختلف برخي جوامع مانند جامعه ما نفوذ كرده است.
همچنان كه رييس پژوهشگاه اقتصاد اسلامي در حاشيه همايش ملي خدمات الكترونيكي، اعلام كرده است تنها در تهران، سالانه پنج ميليارد ساعت وقت تلف ميشود.
بيژن لطيف تاكيد ميكند، اگر هزينه اين ميزان اتلاف وقت را در كنار هزينههاي ديگر قرار دهيم، حجم ريالي آن بيشتر از اسكناسهايي ميشود كه تاكنون منتشر شده است.
سوالي كه در اين ميان مطرح ميشود اين است كه به جاي اتلاف اين حجم زمان كه بيشتر صرف رفت و آمدها و محبوس شدن شهروندان تهراني در ترافيك ميشود چه كارها كه نميتوان انجام داد، مثلا در زماني مشابه چقدر ميتوان درخت كاشت يا در فعاليتهاي انساندوستانه شركت كرد.
حقيقت اين است كه ما در حالي نسبت به زمان به عنوان عنصري ارزشمند بيتوجه هستيم كه پژوهشهاي انجام گرفته در يك قرن گذشته ثابت كرده، پيشرفت فردي و اجتماعي مستلزم توجه به زمان است.
در واقع جوامع بشري براساس برنامه زمانبندي شده به سمت اهداف استراتژيك حركت ميكنند، در زمان مشخص به اهداف برنامه رسيده و در نتيجه كشوري ثروتمند، مترقي و همراه با رفاه اجتماعي را ميسازند.
اين جوامع معمولا از يك چرخه فقر، تلاش و آينده نگري به چرخه ثروت، توسعه و قدرت جهش مييابند البته در نقطه مقابل هم بسياري از جوامع به دليل اتلاف وقت و بيمسووليتي به چرخه فردگرايي، نابساماني، هرج و مرج و سرانجام فقر اجتماعي ميرسند بنابراين به جاي آن كه ساعتها وقت ارزشمند خود را صرف ترددهاي غيرضروري در سطح شهر كنيم تا دير نشده ميتوانيم از كشورهاي موفق الگو بگيريم و حداقل زيرساختهاي مناسب را آن گونه كه بايد فراهم كنيم.
يكي از اين زيرساختها استفاده بهينه از فناوري اطلاعاتي است.
به گفته كارشناسان، اگر يك دهم هزينههاي ساخت بزرگراهها و اتوبانها صرف توسعه فناوري اطلاعات شود، بدون شك صرفهجويي زيادي در بخش اقتصاد و از همه مهمتر زمان انجام ميشود.
بهاره صفوي - گروه دانش