ميزان سرمايه گذارى سعودى‌ها در ترويج وهابيت يك رقم افسانه‌اى است .
گزارش تحقيقى ديپلمات كهنه كار آمريكا كورتين وينزر فرستاده پيشين آمريكا در خاورميانه از شبكه قدرت سلفيون از مجله mideast monitor
با وجود اين كه شهروندان سعودى همچنان به عنوان پيشتازان وصف اول پشتيبانان افراط گرايى مذهبى در سراسر جهان هستند ، اما ساز و كار اشاعه و رشد ايدئولوژى وهابيت در خارج از عربستان قرار دارد. سعودى‌ها در طول ۲ دهه گذشته حداقل ۸۷ بيليون دلار براى اشاعه و تبليغ وهابيت در خارج از كشور هزينه كرده‌اند. و عقيده بر اين است كه با افزايش سرسام آور قيمت نفت در ۲ سال گذشته، ميزان سرمايه گذارى سعودى‌ها دراين زمينه باز هم افزايش يافته است . قسمت عمده‌اى از اين سرمايه‌ها صرف ساخت و تأمين هزينه‌هاى اجرايى مساجد، مدارس و ساير مؤسسه‌هاى مذهبى مى‌شود كه وهابيت را تبليغ و ترويج مى‌كنند. همچنين حكومت سعودى از تربيت امامان جماعت وهابى ، نفوذ و تسلط بر رسانه‌هاى گروهى، انتشار نشريات، توزيع كتاب‌هاى درسى و مجلات وهابى و اعطاى هدايا و جوايز به دانشگاه‌هاى تحت نفوذ اين فرقه حمايت مى‌كند.
ميزان سرمايه گذارى سعودى‌ها در ترويج وهابيت يك رقم افسانه‌اى است . حزب كمونيست اتحاد جماهير شوروى و كومينترن آن ، در مقايسه با سعودي‌ها تنها حدود ۷ بيليون دلار براى تبليغ ايدئولوژى كمونيسم در سراسر جهان در خلال سالهاى ۱۹۲۱ و ۱۹۹۱ هزينه كردند. فقدان سلسله مراتب رسمى در سازمان روحانيت موجب مى‌شود مؤسسات مذهبى سنتى در مواجهه با فعاليت‌هاى مبلغان وهابى كه حالتى سازمان يافته و به شدت تشكيلاتى دارد ، تضعيف شوند. بيشتر مسلمانان تسنن براى بهره‌مندى از ارشاد و راهنمايى مذهبى به امامان محلى خود تكيه دارند. اين امامان و رهبران محلى اغلب كشورها به دليل فقر حاكم ايستادگى در برابر نغمه ناموزون وهابيت را كه با كمك‌هاى سعودى همراه است، دشوار مى‌يابند. به عبارتى امامان معتدل تسنن منابع مالى قابل مقايسه‌اى دراختيار ندارند تا از آنها در مبارزه با گسترش وهابيت استفاده كنند. امروز يكى از قلمروهاى مهم اشاعه وهابيت در جنوب و جنوب شرقى آسيا واقع است جايى كه به لحاظ جمعيت اكثريت مسلمانان جهان در آنجا زندگى مى‌كنند. وهابى‌ها در پاكستان، اندونزى، فيليپين، مالزى و جنوب تايلند امامان روستاها و نواحى اطراف را انتخاب و يا با افراد دلخواهشان جايگزين كرده‌اند و موج تازه‌اى از نو وهابيون كه پس از اقامت در عربستان سعودى در پوشش كارگر خارجى به كشور خود باز مى گردند، بوجود آمده است. فرزندان اين نو وهابيون فقير غالباً براى تحصيل به عربستان سعودى مى روند و بسيارى از آنها پس از بازگشت به كشور به عنوان قربانى و سپر بلا در جبهه‌هاى تروريستى و يا عمليات‌هاى انتحارى وهابيت مورد استفاده قرار مى‌گيرند. حتى امروزه در هند وهابى‌ها تلاش‌هايى را آغاز كرده‌اند تا نه تنها بخشى از اقليت بزرگ مسلمانان آن كشور بلكه حتى طبقه نجس‌ها ( هاريجان‌ها ) را هم جذب كنند.
با وجود اين در جمهورى‌هاى آسياى مركزى ، پس از دهه‌ها حكومت كمونيستى كه موقعيت سازمان‌هاى سنتى اسلامى را تضعيف كرده بود، وهابيت هنوز نتوانسته در اين كشورها پيشرفت چندانى پيدا كند . در اين ميان برخى از جمهورى‌هاى آسياى مركزى بخصوص ازبك‌ها ناگزير شده‌اند با قواى قهر گروه‌هاى ستيزه جوى سلفى را سركوب كنند. دراين كشورها همچنين تلاش مى‌شود كه نظام‌هاى آموزشى مبتنى بر آئين حنفى كه اسلام مدارا و صلح جو را تبليغ مى‌كنند، رواج يابد.
درسوى ديگر وهابى‌هاى خطه آفريقا ـ و بخصوص سودان و نيجريه ـ را به منطقه مهم و كليدى گسترش وهابيت مبدل كرده‌اند. در قاره سياه حضور چند دولت شكست خورده و وجود شكاف قبيله‌اى بسترى مناسب براى بهره‌بردارى و سوء استفاده اين جريان شده است . عامل اصلى گسترش وهابيت در همه اين مناطق مشابه است و آن ثروت قابل توجه و چشمگير عربستان سعودى است كه امكان ترويج جهانى وهابيت را فراهم مى‌كند نه گرايش واقعى به تعاليم و آموزه‌هاى آن. مسلمانان ميانه رو در سراسر نقاط جهان ارزيابى بشير گوتار روزنامه نگار سوماليايى را بازگو مى‌كنند كه مى‌نويسد فرهنگ اسلامى ملهم از اسلام مدارا و روادارى در كشورش اينك از سوى تفسيرتازه‌اى از اسلام «كه خود را به مردم ما تحميل كرده است» يعنى وهابيت پس زده شده است.
منبع: پایگاه اطلاع رسانی آیت الله صافی گلپایگانی