دانشيار گروه فلسفه دانشگاه تبريز اظهار كرد: از منظر ابن سينا كمال و سعادت آدمی تنها در اتصال به عقل فعالی و شبيه شدن به عقول مجرد محقق می‌شود و دعا برای رسيدن انسان به اين كمال واجب است.

به گزارش خبرگزاری قرآنی ايران (ايكنا)، مرتضی شجاری، دانشيار گروه فلسفه دانشگاه تبريز در دومين روز همايش «ابن سينا و فيلسوفان اسلامی» كه امروز 27 مهرماه، در تالار تلاش برگزار می‌شود، به تبيين مسئله «دعا و نقش آن در كمال آدمی از ديگاه ابن سينا» پرداخت و اظهار كرد: از منظر ابن سينا وصول به كمال تنها با اتصال به عقل فعال و استغراق در شهود عالم ملكوت ميسر می‌شود و دعا راهی برای اين اتصال است.

وی افزود: از ديدگاه بوعلی در واقع، ثمره دعا قرب آدمی به خداوند است و اين قرب موجب می‌شود كه نفس انسان به عقول مجرد شبيه شود. سعادت در آخرت چيزی جز تشابه نفس به عقول مجرد نيست و اين تشابه با دعا و عبادت در دنيا حاصل می‌شود.

شجاری با بيان اينكه به باور ابن سينا سعادت حقيقی انسان در آخرت پديد می‌آيد، تصريح كرد: ابن سينا معرفت و عبادت را داروی سعادت و جهل و معصيت را زهر آن می‌داند و از منظر او كمال انسان به وسيله علم و تزكيه او به وسيله دعا و عبادت حاصل می‌شود.

وی بيان كرد: از ديدگاه بوعلی همچنين دعا طريقی برای شناخت خداوند است، زيرا نفس ناطقه انسانی را شبيه عقول مجرد می‌كند و تا زمانی كه نفس انسانی شبيه ملائكه نشود، معرفت حقيقی به خداوند امكان‌پذير نخواهد بود.

استاد‌يار گروه فلسفه دانشگاه تبريز با بيان اينكه ابن سينا عبادت را به دو بخش عبادت عقلی و عبادت شرعی تقسيم می‌كند، گفت: از منظر بوعلی عبادت عقلی بدين‌گونه با عبادت شرعی ارتباطی می‌يابد كه عقل آدمی به تنزيه نفس حكم می‌كند، تنزيهی كه به وسيله آن اخلاق و ملكاتی برای نفس حاصل شود و انسان به ياد اصل خود بيفتد.

وی خاطرنشان كرد: از منظر بوعلی اگر آدمی بداند كه پيامبر از طرف خداست و شريعت او از طرف خدا بر انسان‌ها واجب شده است، همان اعمال عقلی را اگر با نيت امتثال امر خداوند انجام دهد، عبادت خواهد بود.

وی ادامه داد: ابن سينا از سوی ديگر عبادت را بر دو قسم عبادت غير عارف و عبادت عارف تقسيم می‌كند؛ عبادت غير عارف معامله كردن با خداست اما عبات عارف چيزی است كه همت و قوای نفسانی او را از تمايل و اشتغال به عالم جسمانی باز می‌دارد و به عالم عقلی می‌كشاند.

شجاری در پايان با بيان اينكه ابن سينا دعا را برای رسيدن آدمی به كمال واجب می‌داند، خاطرنشان كرد: سپر بودن در مقابل موانع كمال، تقرب به كمال، تشابه به عقول، افزايش درك معقولات، معرفت به خداوند و شهود عقلانی خداوند نقش‌های دعا از ديدگاه ابن سينا به شمار می‌رود.