نيت صد ساله
امروز روز جهاني كودك است. در همه جاي دنيا مخاطبان كودك بخش اعظمي از مخاطبان سينما و تلويزيون را تشكيل ميدهند و اين رسانهها ميكوشند اسباب سرگرمي اين طيف گسترده را به انحاي مختلف فراهم كنند. سينماي جهان هر ساله بخش عمدهاي از توليداتش را به اين بخش اختصاص ميدهد و البته از كنار اين توجه ـ شما بخوانيد سرمايهگذاري ـ سود فوقالعادهاي چه در كوتاهمدت و چه در درازمدت به جيب ميزند.
در كوتاهمدت، سود سرشار مالي است كه كمپانيهاي مختلف را به راهي كه در پيش گرفتهاند اميدوار ميكند و در دراز مدت هم محتواي اين آثار است كه ذهن مخاطبانش را براي پذيرش آثار بعدي آماده ميكند. در دنياي امروز كار رسانه اساسا از كودك آغاز ميشود. وقتي بتوان كودكان يك جامعه را به يك محصول فرهنگي با رويكردهاي خاص «عادت» داد بعدها هم ميتوان با استفاده از همان گونه آثار، بر زندگي، تصميمگيري و سرنوشت آنها تاثير گذاشت. با توجه به اين نكته مهم است كه شايد تلويزيون تلاش كرده شبكهاي را با نام كودك و نوجوان راهاندازي كند و از آن مهمتر اين كه كوشيده بيشتر آثارش محصول گروههاي فيلمسازي و برنامهسازي داخل كشور باشد.
ساخت اين همه برنامه تركيبي زنده و غيرزنده، مسابقهها و انيميشنهاي گوناگون نشاندهنده اين مهم است كه مسوولان اهميت موضوع را دريافتهاند اما حقيقت اين است كه «حجم كارهاي انجام شده» در مقابل «كارهاي انجام نشده» ناچيز است. فقط با نگاهي به شبكههاي خارجي كه در اين زمينه فعاليت ميكنند ميتوان به اين نكته پي برد كه بايد يك بسيج همگاني در عرصه توليد آثار فرهنگي در اين حوزه صورت بگيرد. نيازسنجي، توجه به سليقه مخاطب، استفاده از تكنولوژي روز و تجارب ديگران ميتواند ما را در رسيدن به هدفمان بسيار كمك كند.
متاسفانه در سينماي ما هم، كار قابل اشاره و مستمري كه بشود به آن اعتنا كرد صورت نميگيرد. همين نحوه برگزاري جشنواره كودك، ميزان و كيفيت فيلمهايي كه در آن نمايش داده ميشود، به اضافه اكران پردردسر فيلمهاي كودكان در سينماهاي كشور، خودبهخود جايگاه اين نوع سينما را در بين منتقدان، مردم و به خصوص مسوولان فرهنگي كشور آشكار ميسازد.
به نظر ميرسد اگر بخواهيم نقشه راهي در زمينه تعالي آثار كودك تدارك ببينيم ميتوان به اين گفته اميركبير اقتدا كرد كه «اگر نيت يكساله داريد، برنج بكاريد. اگر نيت 10 ساله داريد درخت غرس كنيد و اگر نيت صد ساله داريد آدم تربيت كنيد» و سينما و تلويزيون اين قابليت و توانمندي را دارد كه براي جامعه ما آدم تربيت كند. خصوصا اگر اين نگاه از ابتدا به ميزان و كيفيت آثار كودك و نوجوان وجود داشته باشد.
مهدي غلامحيدري / گروه راديو و تلويزيون