به بهانه مرگ استيو جابز
نابغه تنهايي كه هرگزفراموش نمي‌شود
جام جم آنلاين: آی پاد، آی فون، آی پد و مک ایر، محصولات انقلابی که نامشان با نام استیو جابز گره خورده، مرگ استیو جابز هم دوستان را ناراحت کرد و هم دشمنان را.
به گزارش راديو بين المللي فرانسه، استيو جابز که نابغه تنها نامیده میشد، موفق گشت در کمتر از سه دهه تغییر و تحولات عمیقی در صنعت ارتباطات و جهان فن آوریهای نوین و کامپیوتر پدید آورد.
جابز 56 ساله، یکی از پیشروترین مدیران در زمینه توسعه فن آوری نوین و یکی از موفق ترین آنها در عرصه تجاری بود.
او برای بسیاری نماد نبوغ و امید بود. کسی که سالها با سرطان لوزالمعده جنگید و همزمان شرکت اپل را به موفقیت های بزرگی رساند.
آی پد 2، آخرین محصول شرکت اپل بود که توسط استیو جابز معرفی شد. محصولی که بار دیگر توجه علاقه مندان به استفاده از فن آوری های نوین را جلب کرد و هواداران را به تحسین وا داشت. او برای آخرین بار بروی صحنه رفت و گفت که دلش می خواهد این محصول را خودش معرفی کند.
هواداران استیو جابز ساعتی پس از شنیدن خبر درگذشت وی در مقابل منزلش در کالیفرنیا و نیز ساختمان شرکت اپل جمع شدند و با روشن کردن شمع و تقدیم گل، یاد و خاطره او را گرامی داشتند.
استیو جابز که در سالهای اخیر، بار اول از سرطان پروستات نجات پیدا کرده بود، در سال ۲۰۰۹ موفق شد به لطف پیوند کلیه، بار دیگر از چنگ این بیماری جان سالم به در برد. ولی اینبار سرطان از وی قویتر بود و نابغه تنها را با خود برد. نابغه تنها چهارشنبه شب 5 اكتبر به وقت محلي آمريكا در سن ۵۶ سالگی درگذشت.
وی همواره در پاسخ به افرادی که از قدرت و شور و شوق زندگی وی که سبب شد سالها با سرطان مبارزه کند تقدیر میکردند، تاکید میکرد: «برای اینکه از ازدست دادن چیزهایی که دارید، نهراسید، همواره به یاد داشته باشید که به راحتی میتوانید بمیرید».
استیو جابز در زمانی چشم به جهان گشود که تلفن ها بزرگ بودند، با سیم کار میکردند و هنوز شماره گیرهای آنها گرد و بزرگ در میان دستگاه قرار داشت. در آن زمان، تلویزیون ها شبیه یک جعبه مربع شکل بزرگ بودند و موسیقی را میشد با صفحات بزرگ و گرامافون گوش داد. ولی اکنون که وی از میان ما رفت، همه چیز تغییر کرده است و بدون شک استیو جابز زندگی خود را صرف تغییر دادن زندگی روزمره تمامی ما کرد.
البته همه چیز برای وی با سادگی آغاز نشد و گویا همین سختیها و دشواریها سبب شد که استیو جابز همواره بخواهد با دیگران متفاوت باشد و طور دیگری زندگی کند، مدیریت متفاوتی داشته باشد و خصوصاً فراورده هایی کاملاً متفاوت نسبت به دیگر رقبای خود، به بازار عرضه کند. حتی اگر اکثریت افراد در آغاز عملکرد وی را دیوانگی میخواندند.
در سال ۱۹۵۵ استیو جابز در حالی به دنیا آمد که والدینش دو دانشجوی جوانی بودند که به دلیل نداشتن امکانات مالی کافی، وی را به پرورشگاه سپردند. پدرش عبدالفتاح جندلی، اهل سوریه و در آمریکا دانشجوی علوم سیاسی و مادرش آمریکایی و دانشجوی رشته روانشناسی با اصلیت آلمانی و سوییسی بود.
در اینجا دست تقدیر وارد عمل شد و طفل نوزاد به زوجی سپرده شده که در "پالوآلتو" در نزدیکی سانفرانسیسکو زندگی میکردند که در آن زمان مرکز تمامی کارخانه ها و شرکتهای بزرگ فنآوریهای نوین به حساب می آمد و پدر و مادر جدیدش، پاول و کلارا جابز بودند که او را به تحصیل و پیشرفت واداشتند.
وی با اینکه همواره علاقه داشت تا پدر و مادر طبیعی خود را پیدا کند، ولی برای تقدیر از افرادی که او را تربیت کرده اند، نام خانوادگی خود را تغییر نداد؛ حتی زمانی که به درستی پی برد که ماجرای زندگی وی چگونه تغییر یافته است.
استیو جابز ۱۲ ساله بود که در دفتر راهنمای تلفن، شماره بیل هیولت، یکی از دو بنیانگذار شرکت بزرگ کامپیوترسازی "هیولت پاکار" که اکنون با عنوان "اچ پی" معروف است، پیدا کرد و به وی تلفن زد.
بیل هیولت که از عملکرد وی خوشش آمده بود، به مدت ۲۰ دقیقه به تمامی سئوالات این کودک کنجکاو پاسخ داد و به وی قول داد که بعدها او را در شرکتش استخدام کند و سه سال بعد این کار را کرد و استیو جابز در ۱۵ سالگی، در زمان تعطیلات تابستانی اش، در کارخانه تولید قطعات الکترونیکی برای کامپیوترها هیولت پاکار، آغاز به کار کرد.
سپس وی تحصیلات خود را شروع کرد، ولی بیشتر اوقات را با دوستانش در باغ سیبی میگذراند که متعلق به یکی از آنها بود که البته به یاد این دوران، هنگامی که شرکت خود را تأسیس کرد، نام آن را "اپل" یا همان سیب گذاشت.
وی به همراه دوستانش در این باغ سیب، با فلسفه های زندگی متفاوت رایج در آن دوران آشنا شد و در سن ۱۹ سالگی به هندوستان سفر کرد تا با ماهاریشی ماهاش یوگی، استاد "تیام" (Transcendental Meditation) یکی از شیوه های تمرکز، دیدار کند.
گرچه موفق نشد ماهاریشی ماهاش یوگی را ببیند، ولی در گشت و گذار و سیر و سیاحتش در رشته کوههای هیمالایا با عقایدی متفاوت آشنا شد و کاملاً دگرگون به امریکا بازگشت. در آنجا درس و تحصیل را کنار گذاشت، گیاهخوار شد و هر یکشنبه براي عبادت به یکی از معابد بودیسم هاره کریشنا میرفت.
در همان زمان، استیو جابز در چهارچوب فعالیت اش در شرکت اچ پی، با استیو وزنیاک آشنا شد. ملاقات این دو استیو با هم سبب شد که شرکت اپل تأسیس شود. هر دو با فروش ماشین و جمع آوری تمامی دارایی مشترکشان توانستند برای راه اندازی شرکتشان ۱۸۲۰ دلار جمع کنند.
سپس با این پول مقادیری چیپ کامپیوتری خریدند و در گاراژ خانه خانوادگی استیو جابز، نخستین کامپیوتر اپل را به وجود آوردند که کیبوردش در آن زمان از چوب ساخته شده بود و حروف روی دگمه ها را با دست در چوب حکاکی میکردند.
سال اول ۱۵۰ کامپیوتر به فروش رفت و این موفقیت سبب شد استیو جابز بتواند از یکی از سرمایه گذاران شرکت بزرگ ساخت چیپ های کامپیوتری "اینتل"، ۲۵۰هزار دلار وام بگیرد. به این ترتیب، اپل راه افتاد و در کمتر از سه دهه تبدیل به غول اقتصادی و فن آوریهای پيشرفته شد.
در آغاز، وی مستقیماً به یگانه غول صنعت کامپیوتر زمان، یعنی آی بی ام حمله کرد و با عرضه "اپل ۲" به بازار، انقلابی به وجود آورد. کامپیوتر وی، برخلاف کامپیوترهای آی بیا م، کوچک، زیبا و ارزان بودند و نخستین تبلیغ بزرگ تلویزیونی و سینمایی وی، با کارگردانی رایدی اسکات، از کتاب "۱۹۸۴" جورج اورول الهام گرفته بود که در آن اپل میآمد تا جهان را از سلطه آی بی ام نجات دهد.
سپس چند سال فراز و نشیب و دوری استیو جابز از اپل، سبب شد که این شرکت به ورشکستگی نزدیک شود، ولی وی بار دیگر سکان هدایت اپل را به دست گرفت و در سال ۱۹۹۸ آی مک، نوعی جدید از کامپیوتر را به بازار عرضه کرد و دوباره شرکت خود را رونق بخشید.
از آن زمان به بعد، فن آوریهای نوین اپل برابر بوده با انقلابی در صنعت ارتباطات و همچنین در شیوه استفاده روزمره افراد از این ابزار. در سال ۲۰۰۱ آی پاد را به بازار عرضه کرد؛ دستگاهی برای گوش دادن موسیقی. سپس عرضه آي فون و بعد از آن آی پد به بازار، سبب شد انقلاب های دیگری پدید آید.
رقبای استیو جابز که در آغاز او را به باد انتقاد میگرفتند، پس از عرضه ابزاری جدیدی از سوی وی، سعی میکردند ابزاری شبیه به آن بسازند و آنها نیز به بازار عرضه کنند.
در ارتباط با خلاقیتش، استیو جابز همواره به اظهارات یکی از بزرگان صنعت اتومبیل سازی، هنری فورد اشاره میکرد که گفته بود: «اگر میخواستم به خواسته های مشتریانم توجه کنم، آنها فقط از من اسبی را میخواستند که تندتر بدود و هیچگاه نمیتوانستم اتومبيل را اختراع کنم».
به همین دلیل، استیو جابز هیچگاه به خواسته های مشتریانش توجه نکرد و همواره با ایمان به عقایدش و خلاقیت خود، فرآورده های جدیدی را به بازار عرضه داشت.
استیو جابز، روز هفتم ماه ژوئن سال جاری، برای آخرین بار به عنوان مدیر اپل، در چهارچوب معرفی یکی از فراوردههای جدید شرکت خود ظاهر شد و سپس رسماً خود را کنار کشید.
اما استیو جابز، فردی که زندگی روزمره ما را متحول ساخت، همواره متذکر میشد که «برای پیشرفت و موفقیت در زندگی، باید همیشه عطش داشت و کمی جنون!» و خود وی نیز تا آخرین لحظات عمرش چنین زندگی کرد.
مرگ استیو جابز چه تاثیری بر جایگاه شرکت اپل در دنیا خواهد گذاشت؟
برخی معتقدند که این جابز نبوده که برای اپل کار می کرده، بلکه در واقع اپل در خدمت جابز بوده است. اپل منهای جابز شاید معنای چندانی حداقل تاامروز نداشته است.
مارک نیومن یکی ازکارشناسان این حوزه در این مورد معتقد است :“نمی خواهم بگویم که دیگر فصل ابداعات اپل با این اتفاق به پایان رسیده، برعکس معتقدم که آنها این کار را بهتر هم ادامه خواهند داد. انسانهای بسیار توانایی در اپل جمع شده اند و در حال حاضر از سوی شرکت های دیگر بویژه سامسونگ تحت فشار قرار دارند و بنظرم در فقدان استیو جابز وضعیت برای اپل بدتر و سخت تر خواهد شد.”
برخی محصولات اپل نظیر آیفون 4S که اخیرا رونمایی شده و یا گوشی آی فون در سال 2007، آی پاد در سال 2001، آی مک در سال 1998و مک اینتاش در سال 1984 بدون شک مدیون استعداد و شم بالای تجاری استیو جابز هستند. استعدادی که ارزش هرسهم شرکت را در طی سی سال، از سه دلار و 59 سنت به 376 دلار رسانده است.
در حال حاضر شاید هیچ کس به اندازه مدیران شرکت سامسونگ از وضعیت پیش آمده خشنود نباشند. آنها بعنوان رقیب اصلی اپل در زمینه تولید گوشی های هوشمند و لوح های رایانه ای، و تسلط بر بازار ارزشمند آسیا، راه خود را برای رقابت با اپل در فقدان مغز متفکر این شرکت هموارتر خواهند دید.
در همین حال ارزش سهام سامسونگ روز پنجشنبه حدود چهاردرصد افزایش یافت. ارزش سهام رقبای دیگر اپل نظیر ال.جی الکترونیک و اچ.تی.سی تایوان هم در بازارهای آسیایی بطور نسبی بالا رفت.