جوزهندي براي درمان و تسكين بسياري از دردها مفيد شناخته شده است. در طب سنتي، دانه و روغن جوزهندي را براي درمان بيماري‌هاي مربوط به اعصاب و سيستم گوارش تجويز مي‌كنند.
درخت جوزهندي با نام علمي Myristica fragrans از جنس درختان هميشه سبز است. جوزهندي ميوه‌ي درختي به همين نام است كه مصرف آن به صورت خشك شده در مناطق گرمسيري رواج بسياري دارد. هر دانه را از خارج، پوسته‌ي سختي به رنگ قهوه‌اي متمايل به خاكستري در برمي‌گيرد و شيارهاي عميقي دارد كه با جدا كردن اين پوسته، دانه‌ي آن ظاهر مي‌شود.
دانه، سطحي چين‌خورده دارد و رنگ آن متمايل به خاكستري است. به طور كلي، جوزهندي در طولي حدود 5/2 سانتي‌متر و قطري حدود 5/1سانتي‌متر شكلي شبيه به تخم‌مرغ دارد.
آن چه جوزهندي را به يكي از طعم‌دهنده‌ها و ادويه‌هاي پُرمصرف در غذا، به خصوص در مناطق گرمسيري، تبديل كرده است، عطر و بوي تند و مطبوع آن است.
صرف‌نظر از نقش جوزهندي به عنوان ادويه در غذا، اين دانه خواص غذايي و درماني بسياري نيز دارد؛ جوزهندي منبع خوبي از ويتامين‌ها، املاح معدني، اسيدهاي آمينه، روي، آهن، مس، كلسيم، ژرمانيوم، فلاوونوئيدها و بسياري مواد مفيد ديگر است.
در گذشته، خردشده دانه‌هاي جوز را به عنوان طعم‌دهنده به بسياري از غذاها مي‌افزودند. همچنين براي برطرف كردن مزه نامطبوع داروها، آن را به تنتورها اضافه مي‌كردند. خواصي از جمله هضم‌كننده غذا، ضدنفخ، ضددرد، محرك، ضدميكروب، مقوي معده و ضداسپاسم (دل‌درد) براي آن قائل بوده و هستند.
امروزه از اين دانه استفاده بسيار زيادي مي‌شود و آن را در بسياري از كشورها در انواع نوشيدني‌ها، كيك‌ها و شيريني‌جات و حتي انواع سوپ‌ها مي‌ريزند. حتي اسانس آن در صنايع عطرسازي و آرايشي بهداشتي كاربرد دارد. دانه‌هاي جوز داراي روغني هستند كه با روش فشردن از آن جدا مي‌شود و به نام كره جوز هندي شهرت دارد. اين كره به صورت نيمه جامد و به رنگ قهوه‌اي مايل به قرمز و با طعم و بوي جوز است.
* آرام‌كننده درد معده
براي درمان قولنج روده، جوزهندي را امتحان كنيد چرا كه سال‌ها براي درمان سوءهاضمه، اسهال و باد روده مصرف مي‌شده است.
گياه‌شناس معروف، آندرو گدرت، نويسنده كتاب «درمان بيماري‌هاي گوارشي» در اين‌باره مي‌گويد: اسانس و ساير تركيبات شيميايي كه در جوزهندي پيدا شده به فرد كمك مي‌كند تا دستگاه گوارشش منظم كار كند. براي بهبود هضم، مقداري (نبايد از نصف قاشق چاي‌خوري بيشتر باشد ـ چرا كه مصرف مقدار زياد جوز موجب تهوع مي‌شود) جوزهندي را در يك كاسه شورباي آرد جو ريخته و به مدت چند هفته هرروز صبح ميل كنيد.
مسكن دندان‌درد
روغن جوزهندي مانند روغن دانه ميخك ساليان سال براي درمان دندان‌درد و درد لثه مصرف مي‌شده است. سارا اسنو، نويسنده كتاب «زندگي تازه» در اين‌باره مي‌گويد: «سعي كنيد يك يا دو قطره از روغن جوزهندي را روي لثه بماليد. روغن جوزهندي را مي‌توانيد از عطاري‌ها تهيه كنيد.
فايده ديگر روغن جوزهندي: تحقيقات نشان داده است كه تركيبات روغن جوزهندي به مبارزه باكتري‌هاي دهان و دنداني مي‌رود كه موجب ايجاد حفره در دندان مي‌شوند.
لكه زدايي از پوست
جوش‌هاي چركي در حال ظهور را با اين داروي خانگي، از بين ببريد: در يك كاسه، مقداري جوزهندي را با شير تركيب كنيد تا به شكل خميري ضخيم درآيد، كرم به دست آمده را روي قسمت مورد نظر پوستتان قرار دهيد، كرم بايد چند دقيقه روي جوش بماند، پس از گذشت زمان كافي، ان را تميز كنيد. گفته مي‌شود كه جوزهندي، خاصيت ضد التهابي دارد كه همراه با شير غني از ويتامين، پوستي لطيف و شاداب را به شما هديه خواهد كرد.
تسهيل‌كننده خواب
در صورتي كه هنگام بستن چشم و خواب با مشكل مواجه مي‌شويد، يك فنجان شير داغ را با جوزهندي مخلوط كرده و ميل كنيد. شير حاوي تريپتوفان، اسيد آمينه‌اي است كه به سروتونين براي ترويج خواب در بدن تبديل مي‌شود.
جوزهندي موجب مي‌شود كه اثر سروتونين در بدن طولاني‌تر باقي بماند (بنابراين در مغز به مدت طولاني‌تري مي‌ماند).
ديگر خواص جوزهندي
* التهابات و دردهاي مفصلي و رماتيسمي با مصرف خوراكي جوزهندي و همچنين ماساژ موضع با روغن آن تسكين مي‌يابد.
* جوزهندي به حفظ سلامت سيستم ايمني بدن كمك مي‌كند.
* براي كاهش علائم آلرژي نيز مي‌توانيد جوزهندي بخوريد.
* سيستم قلبي، عروقي را تحريك مي‌كند و براي حفظ سلامت قلب مفيد است. همانند ميخك، جوزهندي داراي تركيبي به نام «يوجينول» است كه براي قلب مفيد مي‌باشد.
* به گزارش «ehow» در طب چين توصيه شده است كه براي رفع معده درد و التهاب يا سوءهاضمه 3 تا 5 قطره اين روغن همراه با يك قاشق غذاخوري عسل به طور ناشتا ميل شود.
* بي نظمي و درد قاعدگي را رفع مي‌كند.
* تقويت كننده ذهن است. بدن را آرامش مي‌دهد و سبب افزايش گردش خون مي‌شود.
* روغن آن از جمله تركيبات مهم بيشتر داروهاي تسكين دهنده سرفه است. ضمن اين كه در درمان سرماخوردگي نيز موثر است.
* براي درمان آسم مفيد است.
* اضطراب و افسردگي را رفع مي‌كند.
* عفونت و بيماري‌هاي كليه‌اي را درمان مي‌كند.
* خاصيت ضد باكتريايي و ضدعفوني كننده دارد كه براي رفع كدري، چربي و چين و چروك پوست مفيد است.
* به نقل از «Ask.com» ماده‌اي به نام مايريستيسين (Myristicin) موجود در آن آنزيم‌هاي موجود در مغز را كه در بروز بيماري آلزايمر موثر است از بين مي‌برد و براي بهبود حافظه مفيد است.
* مصرف مقدار كم آن نفخ معده را كاهش مي‌دهد، به هضم غذا كمك مي‌كند و اشتها را بهبود مي‌بخشد.
* در شل كردن عضلات موثر است.
* مخلوطي از چند قطره روغن جوزهندي و عسل حالت تهوع، سوءهاضمه و اسهال شديد را درمان مي‌كند.
* در طب هوميوپاتي، براي معالجه اضطراب و افسردگي به كار برده مي‌شود.
* در طب چيني براي درمان بيماري‌هاي كبد استفاده مي‌شود. تقويت كننده كبد است و سموم كبد را دفع مي‌كند.
* براي كنترل آكنه، 2 تا 3 دانه جوزهندي آسياب شده را با كمي شير مخلوط كنيد تا به شكل ضماد دربيايد. پس از شستن صورت با آب ولرم و خشك كردن، ضماد را به صورت بماليد و پس از 2 ساعت ابتدا با آب ولرم و سپس براي بستن منافذ با آب سرد بشوييد. اين ضماد به عنوان اسكراب براي رفع جوش استفاده مي‌شود.
* براي تسكين علايم سرماخوردگي با كمي آب، آرد و پودر جوزهندي ضمادي تهيه كنيد و روي پارچه كتان بماليد و روي سينه قرار دهيد.
* خستگي مفرط و استرس را رفع مي‌كند و قدرت تمركز را افزايش مي‌دهد.
* براي تسكين درد مفاصل، عضلات، آرتريت، زخم و التهاب كمي از روغن آن را روي موضع بماليد.
* مصرف آن مانع بروز سنگ كليه مي‌شود.
* براي بهبود بخشيدن به سيستم گوارشي كمي پودر جوز هندي را روي صبحانه خود بپاشيد.
زياده‌روي نكنيد
نكته آخر اين كه نبايد در مصرف اين گياه زياده‌روي كرد چون اسانس دانه داراي مواد محركي است كه مصرف مداوم و زياد آن باعث اختلالات قلبي، تند شدن حركات قلب، سرخي صورت، سردرد و نوعي مسموميت مي‌شود. اين موضوع در سال‌هاي اخير مورد تحقيق و تاييد قرار گرفته و يكي از تركيباتي كه باعث اين مسموميت مي‌شود به نام ميريستي‌سين شناسايي شده است. بنابراين اگر از خواص اين گياه مطلع شديد، در مصرف آن زياده‌روي نكنيد و هميشه حد اعتدال را نگه داريد.
علاوه بر اين مصرف زياد آن سبب ايجاد مشكل در بخش كنترل احساسات در مغز شده و پس از مصرف بيش از حد، احساس نشاط به همراه سستي و رخوت در انسان پديد مي‌آورد كه شبيه نوعي مسموميت است.