شويد گياهي است كه از برگ و دانه آن مي توان براي چاشني در غذا استفاده كرد . برگهاي سبز شويد، گله گله و مانند سرخس اند و طعمي شيرين و ملايم دارند . تخم خشك شده شويد برنگ قهوه اي روشن و بيضي شكل است ، يك طرف آن صاف و طرف ديگر آن محدب و شيار دار است . مزه تخمها شبيه زيره ، معطر، شيرين ومركباتي و البته كمي تلخ است .

نام شويد برگرفته از كلمه "dilla" به معني آرامش است . اين نام انعكاس دهنده مصرف سنتي شويد به عنوان تسكين دهنده معده و برطرف كننده بي خوابي است . شويد از خانواده Umbelliferae است مانند جعفري ، زيره و برگ بو . فوايد بي‌نظير شويد بعلت وجود دوتركيب به نام مونوترپن كه شامل carvone ، limonene وanethofuran و فلاونوئيد كه شامل kaempferol و vicenin است مي‌باشد.

تاريخچه

شويد گياه بومي روسيه جنوبي ، آفريقاي غربي و نواحي مديترانه است . از آن به منظور پخت غذا و خواص داروئي استفاده مي شد . در نوشته هاي باستاني مصري و انجيل نيز به آن اشاره شده است . شويد همچنين در يونان باستان و تمدنهاي رومي نيز معروف بود و نشان ثروت به شمار مي رفت. بقراط ، پدر علم پزشكي، از شويد در غذا براي تميز كردن دهان استفاده مي كرد .

خواص درماني شويد در طول تاريخ موردتحسين بوده است . امروزه ، شويد گياهي است كه در غذاي مردم اروپاي مركزي ، آفريقاي شمالي و فدرال روسيه مورد استفاده قرار ميگيرد .

محافظت در برابر راديكالهاي آزاد و مواد سرطان زا

تركيبات مونوتروپن در شويد ، آنزيمtransferase –s- glutathione را فعال ميكند كه به چسباندن مولكول آنتي اكسيدانت glutathione به مولكولهاي اكسيدشده كمك ميكند در غير اينصورت به بدن آسيب مي رسانند . فعاليت روغنهاي فرار شويد آن را به عنوان غذائي "محافظ شيميائي " نشان ميدهد (مثل جعفري) كه ميتواند به خنثي كردن انواع مواد سرطان زا كمك كند مانند benzopyhenes كه در دود سيگار و دود ذغال و دود حاصله از دستگاههاي زباله سوز وجود دارد .

مواد موجود در 100 گرم شويد

آهن 0.98 ميلي گرم
منگنز 0.08 ميلي گرم
كلسيم 35.68 ميلي گرم


يك طعم دهنده آنتي باكتري

روغن فرار شويد جلوي رشد بي رويه باكتري را ميگيرد . در اينجا شويد همانند سير عمل ميكند و اثرات "باكتري ساكن " يا كنترل كننده باكتري دارد.

يك منبع غذايي براي جلوگيري از شكستن استخوان

شويد به جز خواص شيميايي محافظتي و باكتري ساكن ، منبع بسيار خوبي از كلسيم است . كلسيم كاهش دهنده ضايعات استخواني بعد از دوران يائسگي و آرتروز روماتيسمي است . شويد همچنين منبع بسيار خوبي از فيبرغذائي و مواد معدني چون منگنز ، اهن و منيزيم است .

چگونه انتخاب و ذخيره كنيم ؟

تا جائي كه امكان دارد از شويد تازه استفاده كنيد چون شويد خشك طعم واقعي شويد تازه را ندارد . برگهاي شويد بايد سبز رنگ و سبك باشند .برگهائي كه كمي پژمرده شده اند هنوز قابل استفاده اند چون برگها پس از چيده شدن سريع پژمرده ميشوند . شويد خشك را ميتوانيد از سوپرماركتها نيز تهيه كنيد . همانند ديگر سبزيجات خشك انهائي را انتخاب كنيد كه به طور طبيعي رشد كرده اند نه انهائي كه با تشعشع رشد كرده اند .

شويد تازه را لاي يك حوله كاغذي مرطوب در يخچال نگهداري كنيد . ساقه هاي آن را در يك ظرف آب نگهداري كنيد . چون ساقه شويد ترد و شكننده است انها را بيشتر از دو روز نمي توان نگهداري كرد. شويد را ميتوان خرد كرد و در ظرفي كيپ در فريزر ، فريز كرد . شما ميتوانيد برگهاي شويد را در يخدان همراه با آب فريز كنيد سپس در سوپ و يا خورشت از ان استفاده كنيد .