43 سال پيش در بامداد روز 21 اوت سال 1968 ميلادي مردم اروپا پس از برخاستن از خواب با شنيدن اخبار مبهوت شدند. نيروهاي زرهي پيمان ورشو شامل 300 هزار نظامي شبانه به دستور لئونيد برژنف ، ديكتاتور شوروي، كشور چكسلواكي (جمهوري چك و جمهوري اسلواكي امروزي در آن زمان كشور واحد چكسلواكي را تشكيل مي دادند) را تصرف كرده بودند.

با حمله نيروهاي پيمان ورشو به كشور چكسلواكي بهار كوتاه مدت پراگ پايان گرفت و خزان آن آغاز شد.

نيروهاي پيمان ورشو به بهانه درخواست كمك مقامات محلي براي نجات رژيم كمونيستي در اين كشور اروپاي شرقي كه 20 سال پيش از اين تاريخ در سال 1948 ميلادي با يك كودتاي اتحاد شوروي به اين كشور تحميل شده بود دست به اشغال چكسلواكي زدند.

در 25 فوريه سال 1948 ميلادي ادوارد بنش ، رئيس جمهور قانوني جمهوري چكسلواكي پس از دو هفته فشار بي امان و آشكار اتحاد شوروي ناگزير شد قدرت را به حزب كمونيست و رهبر آن گوتوالد تسليم كند.

در ميان تمام كشورهاي اروپاي مركزي كه پس آزادي از دست نازي ها به اشغال شوروي درآمده بودند ، چكسلواكي تنها كشوري بود كه يك سيستم دمكراتيك و در عين حال يك حزب كمونيست قدرتمند داشت.

حزب كمونيست چكسلواكي در انتخابات عمومي سال 1946 ميلادي 38 درصد آرا را كسب كرده بود و جايگاه مهمي در دستگاه دولت داشت.

پس از كودتا كه به كمك شوروي صورت گرفت ، گوتوالد و حزب كمونيست تمام امور چكسلواكي را در اختيار خود گرفتند.

به اين ترتيب ، اين كشور براي مدت 40 سال از جهان منزوي شد و به استثناي دوره كوتاه «بهار پراگ» در پشت پرده آهنين قرار گرفت.

در روز 5 ژانويه سال 1968 ميلادي الكساندر دوبچك47 ساله به مقام دبيركلي حزب كمونيست چكسلواكي و ژنرال لوتويك اسووبودا 73 ساله به مقام رياست جمهوري انتخاب شدند. اين دو نفر تلاش كردند تا در سيستم بسته كشور اصلاحاتي را ايجاد كنند.

الكساندر دوبچك طرفدار يك «سوسياليسم با چهره بشردوستانه» بود.با شروع اصلاحات دوبچك «بهار پراگ» آغاز شد.

در ماه آوريل دوبچك سانسور را لغو كرد ، رييس پليس چكسلواكي را دستگير كرد و به شهروندان اين كشور كمونيستي اجازه مسافرت به خارج را داد.

بسياري از مردم چكسلواكي از اين شرايط تازه شادمان بودند بي آن كه مراقب اقدامات تحريك آميز پيمان ورشو باشند.

تحولات چكسلواكي از نظر لئونيد برژنف ديكتاتور اتحاد شوروي غيرقابل پذيرش بود زيرا اين خطر وجود داشت كه ساير كشورهاي پشت پرده آهنين به چكسلواكي تاسي كرده و خود را از تسلط شوروي نجات دهند.

بنابراين برژنف به نيروهاي پيمان ورشو كه چكسلواكي نيز عضو اين پيمان بود دستور اشغال اين كشور را داد.

مهاجمان از 5 كشور شوروي ، لهستان ، بلغارستان ، آلمان شرقي و مجارستان از زمين و هوا به چكسلواكي يورش برده و در كمتر از 24 ساعت خاك اين كشور و پراگ پايتخت را اشغال كردند.

مردم غيرمسلح در مقابل تانك ها كاري از دست شان ساخته نبود و الكساندر دوبچك و ساير مقامات به سرعت دستگير شده و افراد ديگري به مقام آنها منصوب شدند. در عين حال هزاران نفر از مردم چكسلواكي نيز دستگير و روانه اردوگاه هاي كار اجباري در اتحاد شوروي شدند.

«بهار پراگ» و روياي يك «سوسياليسم با چهره بشري» تحت رهبري مسكو ناگهان پايان يافت.

به اين ترتيب ، در روز 21 اوت سال 1968 ميلادي نيروهاي پيمان ورشو سراسر چكسلواكي و شهر پراگ را تصرف كردند.

با حمله نيروهاي كمونيست پيمان ورشو به دستور لئونيد برژنف به چكسلواكي بهار كوتاه مدت پراگ پايان گرفت و خزان آن آغاز شد.

چك ها و اسلواك ها ناگزير شدند 20 سال ديگر انتظار بكشند تا بتوانند براي هميشه از يوغ كمونيست نجات يافته و به آزادي دست يابند.