وقتي به اينترنت دسترسي داريم ديگر دانستن كار سختي نيست
حافظه خارجي بشر آينده
جام جم آنلاين: اين روزها با وجود دسترسي به اينترنت ديگر لازم نيست براي پيدا كردن سوالات كوچك وبزرگمان كتابها را زير و رو كنيم يا به دنبال فردي دانا بگرديم. در واقع وقتي به اينترنت دسترسي داريم ديگر دانستن كار سختي نيست چراكه اين داناي كل براي هر پرسشي پاسخي دارد.
اين موضوع را در ابعاد ديگري هم ميتوان در نظر گرفت چراكه با وجود اينترنت و ماشينهاي جستجوگر آنلاين، ما در حال حاضر در شرايط انتقال دانستههايمان به شبكه هستيم؛ يعني حافظه ما به شبكه منتقل ميشود و در اين ميان منابعي همچون گوگل و ويكيپديا براي ما حكم حافظه خارجي را پيدا كردهاند.
البته همانطور كه اريك اشميت مدير اجرايي گوگل اعلام كرده است اين حافظه خارجي برخلاف مغز ما روز به روز گستردهتر خواهد شد.
بايد صحبتهاي اشميت را كمي جديتر بگيريم؛ هنگامي كه قدرت ذخيرهسازي و به خاطر سپردن حافظههاي خارجي آينده را به عنوان چالش بشر مطرح ميكند. به اعتقاد او و ديگر كارشناسان اين حوزه، آينده از آن حافظههاي خارجي بزرگي است كه به كمك آنها تمام زندگيمان را در اينترنت و به صورت ديجيتالي ضبط خواهيم كرد، بخصوص اينكه در آيندهاي نه چندان دور اطلاعات ذخيره شده از ما در شبكه اينترنت شامل موارد زيادي از زندگي شخصي ما خواهد بود. براي مثال اين اطلاعات نشان ميدهند كه موزيك، كتاب و فيلم مورد علاقه ما كدامند يا از چه بيماريهايي رنج ميبريم، دوستان ما چه كساني هستند، كجا زندگي ميكنيم، كجا كار ميكنيم، الان در چه مكاني قرار داريم و حتي مشغول فكر كردن به چه چيزي هستيم. اين اطلاعات مشخص ميكنند كه ما در اينترنت بيشتر به دنبال چه اطلاعاتي ميگرديم و به همين دليل اينترنت ميتواند و بايد به جاي ما به ياد آورد، تحليل كند و پاسخ سوالاتمان را به بهترين نحو ممكن بيابد.
وجود چنين قابليتهاي ويژهاي باعث شده تا بحثهاي فراواني بر سر حافظه بيحد و مرز اينترنت و جايگزيني تدريجي آن با حافظه بشر شكل گيرد. مغز ما ياد ميگيرد كه به خاطر نسپارد و از آنجا كه اينترنت را به عنوان حافظه خارجي خود قبول كرده است، ناخودآگاه به اين سمت پيش ميرود كه نبايد همه چيز را بداند، بلكه به جاي به خاطر سپردن اطلاعات، كافي است بداند كجا ميتواند آنها را پيدا كند.
در واقع زماني كه شما همواره با اينترنت سروكار داشته باشيد، قادر خواهيد بود هر اطلاعاتي را هر زمان كه نياز داشته باشيد به دست آوريد. بنابراين هيچگاه سعي نميكنيد اطلاعات را به خاطر بسپاريد؛ چراكه تصور ميكنيد اطلاعات مورد نياز شما هميشه در دسترس هستند. استفاده گسترده از موتورهاي جستجو و ديتابيس آنلاين در نحوه يادآوري اطلاعات توسط انسان در طول سالهاي اخير آنچنان محسوس بوده كه هرچند هنوز حقايق بسياري از رابطه مغز انسان و اينترنت در پرده ابهام قرار دارد اما محققان در آزمايشهاي خود به اين مهم دست يافتند كه ذهن انسان در حال سازگاري با فناوريهاي ارتباطي است.
البته اينترنت را نبايد فقط كليد حل معماهايمان بدانيم كما اينكه اين محصول عصر جديد آنقدر در ارتباطات ميان انسانها موثر بوده كه بايد گفت ديگر با زندگي بيشتر مردم كره خاكي كاملا در هم تنيده شده و به عبارت ديگر ما جزئي از زندگي ديجيتال ديگران شدهايم و ديگر نه به عنوان فرد كه بخشي از يك مجموعهايم و در واقع مجموعه اگر اراده كند، ميتواند تمامي قطعات زندگيمان را مثل پازل كنار هم بچيند. شبكههاي اجتماعي بخوبي اين ادعا را ثابت كردهاند، چون كسي كه تا ديروز برايمان «هيچكس» بوده حالا در سايتهاي اجتماعي به «دوست» ما مبدل شده است.
بهاره صفوي
گروه دانش