جام جم آنلاين: هشت سال از زمان توافق هند و پاكستان براي آتش‌بس در درگيري‌هايشان بر سر منطقه كشمير مي‌گذرد، در اين مدت ساكنان منطقه توانسته‌اند به لطف صلح سردي كه در يكي از نظامي‌ترين مرزهاي جهان حاكم شده، خانه‌هايشان را بازسازي و زمين‌هاي كشاورزي‌شان را احيا كنند.
به گزارش ايسنا، خبرگزاري رويترز در گزارشي درباره اوضاع حاكم بر منطقه كشمير در مرز ميان هند و پاكستان مي‌نويسد:

«سربازاني كه از مرز پرمناقشه هند و پاكستان نگهباني مي‌كنند، اعتقاد دارند كه صلح شكننده‌اي در اين مرز برقرار است كه مي‌تواند هر زمان شكسته شود.

اكنون در حالي كه هند و پاكستان فرآيند صلحي آزمايشي را آغاز كرده‌اند و تلاش دارند تا درباره چگونگي بازكردن مرزهاي خود براي تجارت و سفر تصميم‌گيري كنند، اوضاع حاكم بر مناطقي مثل "صورتگره" سرعت تنش زدايي در روابط ميان دو كشور را تعيين مي‌كند.

در ماه ژوئن هنگامي كه نيروي امنيت مرزي هند يك سرباز خود را از دست داد و تك‌تيراندازان پاكستان را به انجام اين كار متهم كرد، تنش در منطقه بالا گرفت.

تكاوران پاكستاني كه در فاصله نزديك به محل حادثه قرار داشتند، هرگونه دست داشتن در آن را رد كردند و اختلاف داخلي را عامل كشته شدن اين سرباز دانستند.

هندي‌ها به تلافي با شليك سلاح‌هاي سبك اقدام به پاسخگويي كردند، اما تبادل آتش تنها نزديك به يك ساعت به طول انجاميد. اين در تضاد با تبادل آتش توپخانه‌اي دو كشور در طول خط كنترل در كشمير پيش از آتش‌بس بين آنها در نوامبر 2003 است كه در مقاطعي هر روز انجام مي شد.

از آن پس صلح سردي در مرز زيگزاگ شكل دو كشور كه از "صورتگره" در دشت‌هاي خشك منطقه "جامو" شروع و به ارتفاعات كوهستاني كشمير مي‌رسد، برقرار شد.

دروازه‌هاي دو كشور در گذرگاه مرزي كه يكي متعلق به هند به رنگ آبي تيره و ديگري متعلق به پاكستان به رنگ سبز پررنگ‌ است، كاملا بسته هستند و پرچم‌هاي دو كشور بر فراز آنها در اهتزاز است.

اين دروازه‌ها تنها زماني مورد استفاده قرار مي‌گيرند كه فرماندهان مرزي براي ملاقات با يكديگر از آن عبور كنند و يا اعضاي گروه ناظر نظامي سازمان ملل كه پس از نخستين جنگ بر سر كشمير در سال‌هاي 1947 و 1948 در منطقه استقرار پيدا كردند، بخواهند به دو كشور سفر كنند.

پست فرماندهي به چند پناهگاهي كه در زمين‌هاي مرتفع نزديك به خط صفر مرزي حفر شده‌اند، آتش پشتيباني ارائه مي‌دهد تا با حملات شبه نظاميان كه در كشمير عليه حاكميت هند مبارزه مي‌كنند، مقابله كند.

كمي عقب‌تر حصار خاردار دولايه‌اي به ارتفاع 8 تا 12 فوت خط دفاعي دومي را ايجاد كرده است. اين حصار با برق تقويت ‌شده و به شبكه‌اي از سنسورها، دستگاه‌هاي تصويربرداري حرارتي و هشداردهنده‌ها متصل است.

هند مي‌گويد كه اين حصار براي نخستين‌بار از زمان آغاز شورش‌ها در سال 1989، نفوذ شبه نظاميان به كشمير را به صفر رسانده است.

آتش‌بس شكننده به بازگشايي مرز تا حدي كمك كرده اما ميزان آن ناچيز بوده است.

در سال 2008 دولت‌هاي دو كشور به درخواست‌هاي ساكناني كه حس مي‌كردند اسير تصميمات ارتش‌هاي بزرگ دو كشور هستند، پاسخ دادند و بر سر تجارت و سفر ميان دو بخش از كشمير كه تحت كنترل هر يك از دو كشور است، توافق كردند.

البته تجارت تنها محدود به 21 قلم جنس شده است و از طريق نظام معامله پاياپاي انجام مي‌شود چون دولت‌هاي دو كشور نمي‌توانند توافق كنند كه واحد پول كشور مقابل يا واحد پول سومي در كشمير به كار گرفته شود.

هر دو كشور عقيده دارند كه سر خم كردن دربرابرهر يك از تدابير طرف مقابل منجر به ازدست كشيدن از ادعاهاي خود درباره كل منطقه كشمير خواهد شد.

بازرگانان بايد با به ‌كارگيري فرمول‌هاي خود ارزش روپيه پاكستان در برابر روپيه هند را محاسبه كنند و به تبادل كالاها بپردازند.

بسياري اعتقاد دارند كه بازگشايي آزمايشي مرز، تنها راهي است كه مي‌تواند به 60 سال بن‌بست سياسي دو كشور بر سر كشمير خاتمه دهد.

تسهيلات بيشتر براي سفر و تجارت از طريق مرزهاي كشمير اساس پيش‌نويس نقشه راهي بود كه در سال 2007 به طور محرمانه توسط فرستادگان هند و پاكستان مورد توافق قرار گرفت، اما اين نقشه راه به علت آنكه دولت‌هاي دو كشور با مشكلات داخلي دست به گريبان بودند، به شكست انجاميد.

ماه گذشته ميلادي، وزراي امور خارجه دو كشور بر افزايش تعداد روزهاي تجارت در دو نقطه از مرز كشمير از دو روز در هفته به چهار روز و تسهيلات بيشتر براي سفر از طريق اين مرز موافقت كردند.

يك كارشناس توسعه كشميري مي گويد: آنها كارهاي خيلي بيشتري مي‌توانند براي كشمير انجام دهند، اما اعتماد كمي وجود دارد. آنها دو قدم به جلو برمي‌دارند و بعد به آرامي يك قدم به عقب مي‌روند.»