گندم بريان در كوير شهداد با ثبت دماي 70 درجه سانتيگراد گرمترين نقطه جهان لقب گرفته است. شدت گرما در اين منطقه به حدي زياد است كه هيچ موجود زنده اي تاب تحمل آن را ندارد. استان پهناور كرمان سرزميني از عجايب است يكي از شگفت انگيز ترين عجايب جهان در كوير كرمان و در آخرين منطقه مسكوني اين استان در نزديكي شهر شهداد قرار گرفته است.
طبق استاد و ثبت مستند توسط يك گروه مستند ساز به سرپرستي محمد علي اينانلو دماي 64 درجه سانتيگراد در اوج گرماي شهريور ماه در اين منطقه ثبت شد و جالبتر اينكه دماي اين منطقه از اين ميزان نيز بيشتر مي شود و هم اكنون دماي هواي گندم بريان در حوالي بخش شهداد از توابع استان كرمان به 70 درجه سانتيگراد نيز رسيده است.
پيش از اين گفته مي شد گرمترين نقطه جهان منطقه اي در بيابان العزيزه ليبي با دماي 57.7 درجه سانتيگراد است و در دره مرگ كاليفرنيا نيز دماي 56 درجه سانتيگراد ثبت شده كه با ثبت دماي 64 درجه حداقل براي دانشمندان ايراني اين فرضيه تغيير كرد.
نكته قابل تامل و تاسف در اين ميان ادعاهاي ثابت نشده اي در خصوص وجود منطقه اي گرمتر در كوير مركزي ايران است كه حتي نام آن نيز عنوان نمي شود در حاليكه توسط مسئولان محلي شهداد دماي 70 درجه ثبت شده است و مردم محلي معتقدند در برخي ماههاي تابستان مانند تير ماه دماي اين منطقه از 70 درجه نيز بيشتر مي شود اين درحالي است كه ماهواره تحقيقاتي ناسا نيز دماي اين نقطه از كوير كرمان را تا 71 درجه سانتيگراد ثبت كرده است.
با اين وجود و درحالي كه اين ركورد جهاني مي تواند موجب جذب گردشگر در شهداد شود تا كنون مرجع علمي در خصوص ثبت جهاني اين دما اقدام نكرده است و سازمانهاي مرتبط با گردشگري نيز در اين خصوص سكوت اختيار كرده اند.
شدت دما در اين منطقه از استان كرمان كه هيچ موجود زنده اي در آن تاب زندگي را ندارد به حدي است كه به گفته محمد جهانشاهي، كارشناس طبيعت گردي استان كرمان هيچ موجود زنده اي در اين منطقه وجود ندارد . گوساله اي نيز كه جسد آن در اين منطقه پيدا شده و پس از گذشت سالها از مرگش تجزيه نشده است نشان مي دهد از شدت گرما اجساد در اين منطقه خشك مي شوند اما تجزيه نمي شوند.
جهانشاهي به خبرنگار مهر گفت: گندم بريان پوشيده شده است از سنگهاي تيره آتشفشاني و گدازه اي از نوع بازالت كه به دليل جذب دماي هوا و ارتفاع منطقه شرايطي ايجاد شده است كه دماي هوا را نسبت به ساير مناطق اطراف چندين برابر افزايش مي دهد. اين كارشناس طبيعت گردي گندم بريان را داراي جاذبه هاي فراوان براي گردشگران به خصوص در بحث گردشگري علمي دانست.
لزوم ثبت رسمي ركورد گندم بريان
با وجود چنين منطقه منحصر بفردي كه مي تواند نام ايران را بر سر زبانها بيندازد هيچ تلاشي براي ثبت جهاني و ملي اين منطقه نشده است و همچنان گمنام مانده است و برخي نيز سعي دارند با نسبت دادن اين موقعيت به نام جاي ديگر بدون هيچ مستندي و يا حتي نسبت دادن گندم بريان به ساير استانها گندم بريان را در سكوت كوير همچون سالهاي گذشته تنها بگذارند.
گندم بريان كه تا چشم كار مي كند پوشيده از سنگهاي سياه است در جوار عجايب ديگري از جمله كلوتهاي شهداد و رودخانه شور قرار گرفته است، وجود اين مواهب طبيعي در كنار يكديگر مي تواند زمينه ايجاد بزرگترين و متنوع ترين سايت گردشگري كوير را در استان كرمان ايجاد كند. در اين خصوص به جز فعاليتهاي اندك و سايت كويري كوچكي اقدام ديگري انجام نشده است و تنها توسط مسئولان محلي شهداد در برخي سالها جشن كوير در اين كپ گردشگري برپا شده است.
لزوم توجه به قطب گرمايي زمين
اين تپه عظيم كه مساحتي معادل 480 كيلومتر مربع را شامل مي شود دقيقا در 80 كيلومتري شهداد واقع شده است كه مي توان به آن لقب قطب گرمايي زمين را اطلاق كرد. بدون شك اين منطقه مي تواند به يكي از قطبهاي گردشگري نيز تبديل شود .البته به دليل مجاورت رودخانه شور و باتلاقي بودن منطقه دسترسي به اين منطقه بكر مشكل است و بايد با راهنما و افراد محلي كه به مسير گندم بريان آشنايي دارند به اين منطقه رفت.
دماي هوا در ايام تابستان و حتي برخي ماههاي زمستان به حدي زياد است كه راهپيمايي در اين منطقه غير ممكن است و تنها با تجهيزات و امكانات مي توان به اين نقطه زمين گام نهاد، بنا به اعلام كارشناسان گردشگري تنها در اوايل فروردين ماه مي توان به اين منطقه سفر كرد و گندم بريان را از نزديك ديد. با اين وجود متاسفانه هيچ راه دسترسي مناسب و تابلويي براي رسيدن به گندم بريان وجود ندارد!
گندم بريان از عجايب ايران است
محمد علي اينانلو، رئيس موسسه طبيعت گردي ايران در خصوص طبيعت كرمان مي گويد: استان كرمان كه پهناورترين استان كشور است داراي خصوصيات منحصر به فردي است بطوريكه از گندم بريان كه گرمترين نقطه زمين است به سادگي مي توان ارتفاعات كوه هزار را كه يكي از مناطق برفگير و سرد استان است مشاهده كرد.
وي در خصوص گندم بريان مي افزايد: اين منطقه به عنوان گرمترين نقطه زمين شهرت دارد كه در واقع 48 كيلومتر طول و 10 كيلومتر عرض دارد و منطقه اي پوشيده از سنگهاي سياه آتش فشاني است و از سطح دريا مرتع تر است. اين كارشناس طبيعت گردي اضافه كرد: همراه يك گروه مستند فيلم برداري براي ساخت فيلمي در اين منطقه حضور يافتيم و در شهريور ماه كه اوج گرماي منطقه نيز نيست توانستيم دماي 64 درجه را ثبت كنيم و اين درحالي است كه دماي اين منطقه در تيرماه و خرداد ماه به مراتب بيشتر است.
وي نكته قابل توجه را اقليم متفاوت كرمان دانست و گفت: درست در همان زمان يك گروه كوهنوردي در كوههاي جفتان در 140 كيلومتري گندم بريان دماي 9 درجه سانتيگراد را ثبت كردند كه موجب تعجب همگان شد. با وجود چنين مناطقي در استان كرمان بايد برنامه ريزي به گونه اي صورت گيرد كه صنعت گردشگري در كرمان ارتقاء يابد بطوريكه استان كرمان مي تواند هم در فصول گرم و هم فصلهاي سرد سال پذيراي گردشگران داخلي و خارجي باشد.