نوشته: الحافظ سليمان بن ابراهيم بن القندوزي الحنفي.

 

تصحيح و تدقيق: دارالكتب العراقيه.

 

ناشر: بصيرتى، قم.

 

شمار صفحه ها: ۵۲۷.

قندوزى، در سال ۱۲۲۰ ه. ق. ديده به جهان گشوده در بلخ، به فراگيري دانش پرداخت.براي ادامه تحصيل، به بخارا رفت. سپس به هند و افغانستان رفت و با بزرگان طريقت، همراه گشت و در سير و سلوك و تفقه در دين، به درجات عالي نائل آمد، آن گاه، به قندوز بازگشت. مدت زماني در آن جا اقامت گزيد و به نشر دانش و هدايت و ارشاد خلق همّت گماشت. از آن جا كه شوق زيستن در جوار بيت اللّه الحرام را در سر داشت، در سال ۱۲۶۹ ه. ق روانه بيت اللّه شد. به قونيه كه رسيد، سه سال و شش ماه، در آن جا ماند. كتابهاي شيخ محي الدين بن عربي حاتمي را از روي نسخه دست نوشته وى، يادداشت كرد. تا اين كه از سوي سلطان وقت، به مسند مشيخه تكيه شيخ مراد بخاري مأمور شد و در آن جا به ارشاد مردم و نشر علم حديث و تفسير پرداخت و در سال ۱۲۹۴ه. ق. در قسطنطنيه ديده از جهان فرو بست‏(۴۰).

از جمله آثاري كه از وي به جاي مانده، كتاب: ينابيع الموده است.

اين اثر، بار اول و بار دوّم، در سال ۱۳۰۲ه.ق در استنابول، پس از گذشت هشت سال از فوت مؤلف، از سوي مهدي ملك التجار، در ۵۲۷ صفحه، به چاپ رسيده است.

بار سوّم، در مشهد، به سال ۱۳۰۸ ه. ق. در دو جزء، در ۴۵۵صفحه، به گونه سنگى، به تصحيح محمد شفيع اعتماد الدوله.

بار چهارم، در بمبئ، به سال ۱۳۱۱ ه. ق. به اهتمام شيخ علي محلاتى، در ۴۴۸ صفحه، به گونه سنگى. در پايان اين چاپ، ترجمه مؤلف آمده است.

بار پنجم، در تهران، به سال ۱۳۱۲ ه. ق. با مفاتيح المحجة، در ۶۱۴ صفحه. بار ششم، در بيروت، در سه جزء.

بار هفتم، در نجف اشرف، به سال ۱۳۸۴ ه. ق. با تصحيح، چاپخانه حيدريه.

آنچه در دست داريم، چاپ هشتم كتاب است.

مؤلف در اين كتاب، فضائل پيامبر(ص) و اهل بيت(ع) را با استناد به كتابهاي مورد اعتماد، مانند: صحاح ستّ و... در يك مقدمه و صدباب، گرد مي آورد.

از باب هفتاد و يك به بعد، مباحثي در باره غيبت امام زمان (عج)، با استفاده از كتابهاي گوناگون مطرح مي كند: از جمله:.

آياتي كه براساس روايات اهل بيت، به حضرت مهدي (عج) تفسير شده، از كتاب: المحجة فيما نزل فى القائم الحجة نقل مي كند.

 رواياتي كه بيانگر نشانه ها و شرطهاي برپايي رستاخيزند، از جواهر العقدين مي آورد.

درباره ويژگيهاي حضرت مهدى(عج) و اين كه او از اهل بيت است و فرزند زهرا(س) رواياتي از كتابهاي اهل سنت مانند: كنوز الدقائق، مسامرة الاخيار، سنن ترمزى، مناقب لابن المغازلي الشافعي واسعاف الراغبين درباره حضرت مهدى(عج) نقل كرده است.

سخنان حضرت امير(ع) را درباره شأن و منزلت مهدى(عج) از نهج البلاغه مي آورد.

از پيامبر(ص) و ائمه(ع) درباره گرفتاريهاي اهل بيت، تا پيش از ظهور، رواياتي را مي آورد.

روايات بيانگر نام و شمار ائمه(ع) ظهور حضرت، دجّال و حديث: (بعدي اثنا عشر خليفه) را از كتاب فرائد السمطين، يادآور مي شود.

زمان ولادت حضرت، كرامات حضرت، ويژگيهاى، آنان كه توفيق ديدار او را يافته اند، سخنان اهل اللّه، از اصحاب كشف و شهود، تفسير آيه شريفه: (يوم ندعوا كل اناس بامامهم) و... از موضوعاتي است كه به آنها مي پردازد.

يكي از مستشرقان، ينابيع الموده را اين گونه معرفي مي كند:.

(ينابيع المودة وهي شمائل النبى(ص) وآل بيت فيها اقتباسات كثيرة من المصنفات القديمة ولذا لها فائدة كبري وهي مرغوبة في بلاد عجم...)(۴۱).

ينابيع الموده، سيره و سيرت پيامبر(ص) و اهل بيت را در بر دارد و در آن از كتابهاي زيادي از علماي پيشين استفاده شده و داراي فوائد بزرگ و بسياري است و در بلاد و سرزمين غير عرب رواج دارد.

اين اثر، نه تنها در مناطق شيعه نشين مورد توجه بوده و هست، بلكه در ديگر شهرهاي اسلامي نيز، از ارزش و اهميت شاياني برخوردار است.