جام جم آنلاين: بيشتر مردم فكر مي‌كنند افسردگي فقط مختص بزرگسالان است و آنها را تحت تاثير قرار مي‌دهد، در حالي‌كه متخصصان مي‌گويند كودكان و نوجوانان هم مي‌توانند افسردگي را تجربه كنند. البته اين نكته هم مهم است كه تشخيص افسردگي ميان كودكان نسبت به بزرگسالان دشوارتر است.
علت اين موضوع هم مشخص است، بعضي از بچه‌ها احساسات خود را درست مانند يك بزرگسال بيان مي‌كنند، در حالي كه گروهي ديگر با رفتارهايي غيرقابل كنترل سعي دارند حس‌شان را نشان دهند. اگر اين نوع برخوردهاي كودك مدت زمان زيادي ادامه نداشته باشد و به خودي‌خود برطرف شود، جاي هيچ نگراني نيست و نشان مي‌دهد كودك به زندگي معمول خود برگشته است.

اما هميشه هم شرايط به همين سادگي نيست؛ گاهي اوقات پس از اين‌گونه رفتارها مشكلاتي به وجود مي‌آيد كه ادامه آنها حتي ممكن است زندگي آينده كودك را تحت‌تاثير قرار دهد. اين موضوع را همواره به ياد داشته باشيد كه كودكان و نوجوانان نسبت به اتفاقاتي كه اطرافشان روي مي‌دهد بسيار حساس هستند. در نتيجه بدون همراهي مناسب از طرف شما ممكن است چنان پريشان و نگران شوند كه كنار‌آمدن با شرايط برايشان غير ممكن به نظر برسد.

پس به اشتباه تصور نكنيد بچه‌ها دچار مشكلات ذهني و روحي نمي‌شوند؛ بلكه اين مشكلات در هر سن و سالي ممكن است فرد را درگير كند و دردسرساز شود. علاوه بر اين، وقتي كسي از نظر روحي ناراحت و خسته است، رفتارهايش هم غيرقابل پيش‌بيني خواهد بود. پس شايد طبيعي باشد در اين وضعيت كودك شما عصباني و خشمگين باشد و رفتاري تهاجمي از خود نشان دهد. گاهي نيز تا حدي ناراحت و غمگين مي‌شود كه ممكن است نگران سلامت او شويد. اين بچه‌ها پس از مدتي ممكن است حتي احساس كنند توانايي زندگي كردن در شرايط معمول و طبيعي را ندارند و نمي‌توانند مانند ديگران از زندگي خود لذت ببرند.

چرا بچه‌ها افسرده مي‌شوند؟

بچه‌ها هم درست مانند بزرگ‌ترها دلايل خاص خود‌را براي غمگين و افسرده بودن دارند؛ گاهي دور بودن از پدر يا مادر چه به دليل مرگ و چه به دليل جدايي والدين از هم مي‌تواند براي كودك اتفاقي غيرقابل تحمل باشد. البته اگر پدر يا مادر خودشان هم افسرده باشند، موجب غمگين‌تر شدن كودك مي‌شوند. احساس تنهايي يا كنار گذاشته شدن نيز ميزان غم و اندوه را افزايش و كودك را در وضعيتي دشوار قرار مي‌دهد. گاهي نيز مدرسه و درس و مشق دليلي براي نگراني و اضطراب كودك است.

علاوه بر اينها تعويض خانه، گم كردن اسباب بازي مورد علاقه، تولد نوزادي جديد يا سپردن كودك به فردي غريبه براي نگهداري مي‌تواند باعث ناراحتي و پريشاني كودكان شود؛ دلايلي كه شايد كمتر به آنها توجه كنيم و حتي متاسفانه گاهي مورد تمسخر بزرگ‌ترها هم قرار ‌گيرد.

علائم افسردگي را بموقع تشخيص دهيد

معمولا تشخيص افسردگي كودكان كاري دشوار است، چون آنها معمولا در حال خنديدن و بازي كردن هستند و در همين حال ممكن است افسردگي در لايه‌هاي زيرين زندگي آنها شكل گيرد. پس اگر كودك نوپاي شما هميشه گريان است، اشتهاي خوبي ندارد و نيمه‌هاي شب به دليل ديدن كابوس از خواب مي‌پرد شايد دچار چنين مشكلي شده باشد. بچه‌هايي هم كه در سن مدرسه رفتن هستند ممكن است به شكلي ديگر غم و ناراحتي خود را نشان دهند؛ آنها علاقه‌اي براي رفتن به مدرسه و شركت در فعاليت‌هاي گروهي ندارند و حتي گاهي ممكن است از رفتن به مدرسه امتناع كنند. بعضي از آنها تحريك‌پذير و عصباني مي‌شوند به‌طوري كه شايد كنترل رفتارشان براي خانواده سخت باشد. گروهي نيز اعتماد به نفس خود را از دست مي‌دهند.

چگونه به كودكان كمك كنيم؟

وقتي كودك را غمگين و افسرده مي‌بينيد، اول از همه بايد جلوي پيشرفت اين وضعيت را بگيريد؛ اين حس و حال نبايد مدتي طولاني ادامه پيدا كند. در اين صورت اعتماد به‌نفس كودك با مشكل روبه‌رو مي‌شود و حتي ممكن است مشكلاتي در زندگي آينده او ايجاد شود. نااميد نشويد؛ به شيوه‌هاي مختلفي مي‌توانيد به بهبود وضعيت او كمك كنيد. مراجعه به روان‌شناس و روانپزشك و كمك گرفتن از مشاوران خانواده از جمله شيوه‌هايي است كه به شما و كودكتان كمك مي‌كند. البته علاوه بر اين كارها، مي‌توانيد از موسيقي، ورزش و... هم كمك بگيريد. در نهايت به خاطر داشته باشيد اگر حس مي‌كنيد اين حالات كودك يا بزرگسال چيزي بيش از يك ناراحتي زودگذر است، در همان مراحل اوليه از فردي متخصص كمك بخواهيد تا از بروز مشكلات در طولاني مدت پيشگيري شود.

nhs.uk
‌ مترجم: نيلوفر اسعدي بيگي