جام جم آنلاين: در دنیای پردود و دم امروز، یافتن شهر و مكانی پاك و تمیز بیشتر شبیه به افسانه شده است. افسانهای كه در گذشته واقعیت داشته است.
اما برخلاف رشد سریع مكانهای آلودهكننده در جهان كه در راستای توسعه یافتگی و پیشرفت بشر قرار دارند، هنوز هم میتوان مناطقی را دید كه نشانههایی از گذشتههای پاك را باخود همراه دارند. شهرهایی كه تمیزند، فضای سبز وسیع دارند و رودهایی صاف، شفاف و روان در آنها جاری است؛ شهرهایی كه با وجود صنعتی بودن، همچنان پاك باقی ماندهاند.
شهر بندری هامبورگ در آلمان نيز كه يكي از اين شهرهاست در سالجاري ميلادي به عنوان پایتخت سبز اروپا انتخاب شده تا پاداش حمایت از روشهای جدید زندگی خود را دریافت كند.
این شهر برای گسترش شبكه اینترنتی شهر، تغذیه و گسترش پروژههای شبكه رفت و آمد ریلی، حمایت از تولید اتومبیلهایی با موتور الكتریكی، طراحی استفاده از سوختهای طبیعی و جداسازی و بازیافت زبالههای خانگی و صنعتی چنین جایگاهی را كسب كرده است. این طرحها برخی از پروژههایی هستند كه در شهر هامبورگ در مركز توجه قرارگرفتهاند تا سبك جدید زندگی در هزاره سوم را به مردم اروپا آموزش دهند. هامبورگ در حالی به عنوان مجری این طرح و پایتخت سبز اروپا انتخاب شد و توانست 35 شهر دیگر اروپایی را كه نامزد اجرای این طرحها بودند پشت سر بگذارد كه از نظر بزرگی دومین شهر آلمان است و 7/1 میلیون نفر در آن زندگی میكنند. در سال گذشته استكهلم پایتخت سوئد به عنوان پایتخت سبز اروپا این وظیفه را به عهده داشت.
یكی از طرحهای مهمی كه هامبورگ ارائه كرده این است كه با تغییر سبك زندگی مردم بتواند میزان گازهای گلخانهای و تولید كربن را به میزان 40 درصد تا سال 2020 و به میزان 80 درصد تا سال 2050 كاهش دهد.
طرحهایی كه هامبورگ در پیش گرفته یكی از الگوهایی است كه آلمان به عنوان یكی از صنعتیترین كشورهای جهان، با جمعیتی نزدیك به 82 میلیون نفر برای تغییر سبك زندگی مردم از آن استفاده خواهد كرد. مردم تلاش ميكنند تا با استفاده از روشهای جدید، زندگی راحتتر و البته اقتصادیتری برای خود انتخاب كنند. در این زمینه یكی از مهمترین مسائلی كه این روزها برای اجاره یا خرید آپارتمان یا خانه در شهرهای بزرگ آلمان مطرح است، سوخت آن است. آلمانیها در شهرهایی چون هامبورگ، فرانكفورت و مونیخ برای انتخاب آپارتمان پیش از هر چیز به نوع تامین انرژی منزل فكر میكنند. در این شهرها با تامین انرژی خورشیدی در برخی از مناطق، مردم ترجیح میدهند در چنین خانههایی زندگی كنند. هزینه اجاره این آپارتمانها هر چند از آپارتمانهایی كه از سوخت فسیلی استفاده میكنند بیشتر است، اما باز هم مردم استفاده از آنها را ترجیح میدهند و این مساله نهفقط برای مسائل زیستمحیطی كه به دلیل مسائل اقتصادی است. آپارتمانهایی كه امكانات استفاده از سوخت خورشیدی در آنها مهیا شده هر چند اجاره بالاتري دارند، اما از نظر هزینههای سوختی، اقتصادیتر هستند.
کنار آمدن با تراکم جمعیت
آلمان نیز مثل دیگر كشورهای صنعتی با مشكل تراكم جمعیت در شهرهای بزرگ روبهروست و با وجود این كه 30 درصد مساحت این كشور را شهرها و 70 درصد بقیه را مناطق روستایی تشكیل میدهد، اما سهچهارم جمعیت این كشور در شهرهای بزرگ ساكن هستند. همین مساله اسكان مردم در شهرها را به مسالهای جدی بدل میكند. یكی از راههایی كه برای حل این مشكل به آن توجه شده، ساخت خانههای كوچك در زیربنای 100 متر در 4 تا 6 طبقه در نقاط مختلف مركز شهر است. با وجود این كه سالهاست سیاست شهری، زندگی در اطراف شهرها و كار در مراكز شهری بوده و مراكز شهرها به دلیل تراكم زیاد مراكز تجاری و اداری جایی برای ساخت و ساز جدید مسكونی نداشتند، اكنون شهرداری شهری چونهامبورگ یا برلین، زمینهای خالی یا قدیمی را به ساخت این آپارتمانهای كوچك اختصاص داده است. این آپارتمانها كه از نظر سوخت با سیستم خورشیدی كار میكنند، ارائهكننده روشهای مدرن زندگی برای ساكنانشان هستند. در این آپارتمانها امكانات گرمایش و سرمایش با استفاده از سلولهای خورشیدی تامین میشود و سوخت فسیلی در آن جایی ندارد. استفاده از پنجرههای بزرگ برای تامین نور منزل كه دو جداره ساخته میشوند از دیگر ویژگیهای این ساختمانهاست. در عینحال همه این ساختمانهای دارای بالكنهایی هستند تا ساكنانشان بتوانند امكان ایجاد یك فضای سبز كوچك را داشته باشند و فضای سبز مطلوب خود را فراهم كنند.
نكته: جمعیت وسیعی از مردمی كه در شهرهاي آلمان كار میكنند، در روستاهاي اطراف شهر ساكن هستند . به همین دلیل سبك زندگی در این روستاها با روستاهایی كه در مكانهای دور دست قراردارند كاملا متفاوت است
با وجود این كه بسیاری از جمعیت شهری ترجیح میدهند در شهرها زندگی كند و نیاز به خانه و اتومبیل شخصی دارند، اما جمعیت وسیعی از مردمی كه در شهرها كار میكنند، در روستاهای نزدیك شهرها زندگی میكنند. به همین دلیل سبك زندگی در این روستاها با روستاهایی كه در مكانهای دور دست قرار دارند كاملا متفاوت است و دغدغههای شهری را میتوان در آنجا دید. در این روستاها مادرها ضمن این كه بزرگ كردن بچهها را به عهده دارند، میتوانند به كمك اینترنت با شهرها در ارتباط باشند و حتی كارهای نیمهوقتی را به صورت دوركاری به عهده داشته باشند. خانههای امروزی در این روستاها شامل خانههای كوچك دو طبقه است كه در طبقه بالا بر حسب تعداد فرزندان یك یا 2 اتاق خواب با حمام و در طبقه پایین آشپزخانه با اتاقنشیمن جا دارد.
در حالی كه روستاهای اطراف هامبورگ دربر گیرنده جمعیت زیادی نیست، یكی از برنامههایی كه هامبورگ پیشبینی كرده است، تبدیل این فضاها به یك پارك طبیعی بزرگ است تا بتواند فضای سبز وسیعی را در اطراف این شهر ایجاد كند. آلمانیها در بین مردم اروپا بیشترین مبلغ را برای خرید مبلمان و وسایل منزل صرف میكنند. طبق آمار هر فرد آلمانی در سال گذشته حدود 362 یورو صرف خرید وسایل منزل كرده است. یكی از مورد علاقهترین وسایلی كه مردم خریدهاند كاناپههای بزرگی هستند كه میتوان روی آنها لم داد، كتاب خواند و تلویزیون تماشا كرد. صندلیهای اتاق ناهارخوری نیز در درجه دوم خرید قرار داشتهاند. با این حال خرید وسایل كممصرف انرژی نیز هر چند از سالهای قبلتر مورد توجه بود، همچنان در سبد خرید آلمانیها قرار دارد.
اتاقنشیمن خانههای جدید آلمانی با یك دو كاناپه راحت، یك ست تلویزیون، میز كامپیوتر و میز و صندلی مبله میشود و نسل جدید تمایل چندانی به پر كردن فضای خانه با وسایل تزئینی اضافی ندارد. دیوارها غالبا سفید و پرنور و كف غالبا باچوب فرش میشود.
تحقیقات جدید نشان میدهد، شهروند آلمانی تمایل چندانی به تملك آپارتمان یا خانه ندارد و ترجیح میدهد آپارتمانی مبله را اجاره كند و یك اتومبیل شخصی داشته باشد. به همین دلیل میزان تملك آپارتمان در آلمان پایینتر از دیگر كشورهای اروپایی است و بیش از نیمی از مردم این كشور مالك خانههایی كه در آن زندگی میكنند نیستند. بیش از 76 درصد مردم این كشور در آپارتمانهایی زندگی میكنند كه بیش از 3 واحد دیگر در آنها وجود دارد. با این حال زیربنای آپارتمانها به نسبت دهه 60 افزایش یافته و حدمتوسط آپارتمانها 90 مترمربع است. این مساله هر چند با درآمد خانوارها ارتباط مستقیم دارد، اما از سوی دیگر موجی میشود تا چند نفر كه با یكدیگر دوست هستند یا كار مشتركی دارند، زیر یك سقف زندگی كنند. در خانوادههایی با چند فرزند نیز هر چند بچهها اتاق جداگانه دارند، اما به معنی یك اتاق برای هر فرزند نیست.
منبع: Deytschland magazin
مترجم: آرزو پناهی / جامجم